Πόλις, πολιτισμός, πολίτευμα, πολίτης, πολιτικός.
Λέξεις βαριές, μα που ολοένα μοιάζουν να χάνουν το περιεχόμενό τους και το ειδικό τους βάρος.
Εν αρχή ήν η πόλις. Όλα τα άλλα έπονται. Κι όταν χαθεί η πόλις όπως την γνωρίσαμε, μένει πάλι ο πολιτισμός. Που δεν είναι τίποτε άλλο απο αυτά που μάθαμε και δημιουργήσαμε όταν όλα λειτουργούσαν μέσα στο πλαίσιο της πόλεως, των νόμων της και των αξιών της.
Αυτά όμως ίσχυαν πριν 2500 χρόνια. Τότε που οι πολίτες είχαν πρόσωπο και όχι persona.
Σήμερα, την εποχή των ανοικτών συνόρων και της εύκολα μεταδιδόμενης πληροφορίας, η εσωτερική συνοχή της πόλεως έχει χαθεί.
Η πόλις απαιτούσε συμμετοχή. “Τις βούλεται αγορεύειν;” Ένα δικαίωμα που ακούγοντάς το ήταν και προτροπή συμμετοχής. Άλλωστε όλοι κρινόντουσαν για την συνολική τους παρουσία στην κοινωνία της πόλεως.
Η συμμετοχή αντικαταστάθηκε απο την αντιπροσωπευτικότητα. Ψηφίζω άλλoν για να βουλεύεται και να αποφασίζει για εμένα. Είθισται όταν διορίζω κάποιον ως πληρεξουσιό μου να έχω τη δυνατότητα να ανακαλώ την πληρεξουσιότητα. Εδώ υπεισέρχεται ο ρόλος της ψήφου. Ενδυναμώνει την αντιπροσωπευτικότητα. Παίρνω πίσω την ψήφο σημαίνει σου αφαιρώ το δικαίωμα να με εκπροσωπείς.
Πώς φτάσαμε όμως σήμερα να καταγράφουμε τέτοια υψηλά ποσοστά αποστροφής απο τους συνήθεις εκπροσώπους της βούλησής μας;
Πώς φτάσαμε σήμερα να έχουμε 300 αντιπροσώπους τους οποίους, αν όχι ευθέως, πλαγίως όμως χλευάζουμε;
Απο τις πέντε λέξεις που αναφέρθηκαν στην αρχή μετράμε απώλειες.
Η πόλις: Δεν υφίσταται σαν πραγματικότητα κοινωνιολογική.
Οι πολιτικοί: Δεν εκφράζουν τους πολίτες
Το πολίτευμα: Όλοι προσπαθούμε να δούμε που πηγαίνει και ποιός το οδηγεί. Εμείς, αυτοί, όλοι μας, η τύχη;
Μας έχουν απομείνει δύο ακόμα λέξεις.
Ο πολιτισμός και ο πολίτης.
Αυτές είναι η τελευταία γραμμή άμυνας.
Διεκδικούμε τη συμμετοχή ως πολίτες και όχι ώς ψηφοφόροι.
Έχουμε γνώμη. Έχουμε αισθητική. Έχουμε σύστημα αξιών. Έχουμε συναισθήματα. Δηλαδή, έχουμε όλα όσα αποτελούν προϋποθέσεις Πολιτισμού.
Συμμετέχουμε μέσω του Πολιτισμού μας. Το ψέμα, η ασχήμια, η δολιότητα ενοχλούσαν πάντα. Σε όλους τους Πολιτισμούς, όλους τους καιρούς.
Τελειώνοντας θα σας εξομολογηθώ κάτι.
Φανατικά αθεράπευτος, πιστεύω ότι πολλά μπορούν να ξανακερδηθούν.
Για αυτό έχω ανακατευτεί με τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Γιατί αυτή η καραμέλα που μας πιπιλάνε, αυτό το “αυτοδιοικητικές”, για μένα είναι μια μικρή ελπίδα. Συμμετέχω λοιπόν χωρίς να ζητάω την ψήφο. Θα ψηφίσω, αλλά πάνω απϳόλα συμμετέχω ενεργά στην διαμόρφωση προτάσεων και λύσεων εκτός μηχανισμών, εκτός κομμάτων. Μακάρι να υλοποιήσει κάποιες απο τις ιδέες μας κι αυτός που δεν θα ψηφίσω.
Η ανεξάρτητη ψήφος δεν είναι απολιτική. Αντικαθιστά την πολιτική τεχνική με τον πολιτισμό.
Και ο νοών νοείτω.
Γιώργος Λιγνός
