Η Εκτελεστική Επιτροπή της Π.Ο.Ε. – Ο.Τ.Α. με αφορμή τις συνεχιζόμενες προσπάθειες, τις τελευταίες ημέρες, τόσο του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. όσο και της Περιφέρειας Αττικής, σχετικά με την υλοποίηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού για την ολοκληρωμένη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων στην Αττική, δηλώνει τα εξής:
Την περίοδο που η χώρα μας αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της ιστορίας της και καλείται ο Ελληνικός Λαός να σηκώσει τεράστια βάρη για να ξεπεραστεί, η Διοίκηση του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. και η Περιφέρεια Αττικής σχεδιάζουν για την Αττική την ακριβότερη και την προβληματικότερη επιλογή διαχείρισης των απορριμμάτων.
Έτσι σήμερα, φθάνοντας στο… και ένα, προσπαθεί η Διοίκηση του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. να προχωρήσει στην υλοποίηση του σχεδίου που έχει εκπονήσει, για την παράδοση της διαχείρισης των Στερεών Αποβλήτων στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Το σχέδιο τους είναι απλό. Προχωρώντας στην ακριβότερη δυνατή επιλογή, οι Εθνικοί και Ευρωπαϊκοί πόροι δεν επαρκούν.
Έτσι την επιπλέον τεράστια χρηματοδότηση θα έρθουν να καλύψουν οι ιδιώτες, αλλά με επαχθείς όρους και ανταλλάγματα:
1. Θα χρεώνουν για τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) χρόνια τους Ο.Τ.Α. με δυσβάστακτα «τέλη εισόδου».
2. Θα πάρουν και επιδότηση από το τέλος Α.Π.Ε. (θεωρώντας μεγάλο μέρος της καύσης των απορριμμάτων ως βιομάζα), ώστε να μπορέσουν έτσι να διασφαλίσουν τα κέρδη τους για δεκαετίες.
Το σχέδιο τους συμπληρώνεται με το μανδύα της «μεγάλης Εθνικής Επένδυσης», Νόμος «Fast-Track», που δεν πρέπει να εμποδιστεί και άρα καλείται η κυβέρνηση να «επιταχύνει» τις διαδικασίες του έργου και με συνοπτικές διαδικασίες να δρομολογήσει την υλοποίησή του.
Η «λύση των εργολάβων» είναι η χειρότερη για την Αττική και οικονομικά επιβλαβή για τους πολίτες.
Παρ΄ όλα αυτά προωθείται από τον Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. και την Περιφέρεια Αττικής. Και είναι να αναρωτιέται κανείς. Σε μια κυβέρνηση που ευαγγελίζεται την «πράσινη ανάπτυξη» δεν υπάρχει «πράσινη λύση» ;
Η πλειοψηφία των φορέων που απασχολούνται με τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων έχουν από καιρό προτείνει και συγκλίνουν σε ένα πράσινο, ρεαλιστικό, εναλλακτικό σχέδιο που βασίζεται στο τρίπτυχο: Πρόληψη – Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση, που είναι άμεσα υλοποιήσιμο και βρίσκεται στην καρδιά της Πράσινης ανάπτυξης, δημιουργώντας πολύ περισσότερες θέσεις εργασίας, ικανοποιώντας όλες τις νομικές υποχρεώσεις της χώρας και είναι κοινωνικά αποδεκτό.
Το σχέδιο αυτό, έχει όμως ένα «ελάττωμα».
Είναι πολύ οικονομικό και πιο αποκεντρωμένο στις επενδύσεις του και άρα δεν μπορεί να δώσει τα υπερκέρδη που κάποιοι ονειρεύονται.
Η Π.Ο.Ε. – Ο.Τ.Α. καλεί όλους τους αρμόδιους φορείς να συγκρίνουν τις δύο προτάσεις, όπου είναι προφανές ότι η πρόταση του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. και της Περιφέρειας Αττικής έχει σοβαρότατα κενά και αδυναμίες, όπως:
Σίγουρα δεν αποτελεί «μεγάλη Εθνική Επένδυση» γιατί απλούστατα για τη λύση του προβλήματος υπάρχει και το εναλλακτικό «Πράσινο Σχέδιο», που είναι πιο οικονομικό, με το οποίο επαρκούν οι διαθέσιμοι Εθνικοί και Ευρωπαϊκοί πόροι.
Αποκρύπτει ότι ιδιωτικοποιεί την επεξεργασία του συνόλου των σύμμεικτων απορριμμάτων της Αττικής επί 25 χρόνια, γεγονός που θα συμβάλει στην ενίσχυση των απολύσεων στον κλάδο.
Δεν λαμβάνει υπόψη την πρόληψη ή μείωση των απορριμμάτων όπως όφειλε από τις αυτονόητες νομικές μας υποχρεώσεις.
Δεν προτείνει στοιχειώδη μέτρα για την ορθολογικοποίηση της διαχείρισης, (π.χ. η κατασκευή και λειτουργία των Σταθμών Μεταφόρτωσης).
Αγνοεί το πώς θα επιτευχθούν άλλες νομικές υποχρεώσεις της χώρας σε σχέση, π.χ. με την ανακύκλωση των συσκευασιών και των ανακυκλώσιμων υλικών συνολικά (το 50% από το 2020 και μετά).
Δεν λαμβάνει υπόψη την τεράστια δυναμική διαδικασιών και τεχνικών πριν από την τελική διαχείριση, όπως:
α. Διαλογή στην πηγή,
β. Ανακύκλωση,
γ. Εναλλακτική διαχείριση,
δ. Οικιακή κομποστοποίηση κ.α.,
που μειώνουν την παραγόμενη ποσότητα των σύμμεικτων απορριμμάτων και αλλάζουν τη σύστασή τους.
Δεν αντιλαμβάνεται ότι η απαραίτητη, με βάση «το σχέδιό τους», δημιουργία μονάδας καύσης για τα παραγόμενα καύσιμα υλικά (SRF-RDF) θα συναντήσει την σφοδρή αντίδραση των τοπικών κοινωνιών, καθώς δεν θα δεχθούν δίπλα τους μια μόνιμη πηγή υποβάθμισης της ζωής τους.
Η αντίδραση των κατοίκων του Νομού Βοιωτίας (Θήβα) είναι ενδεικτική.
Η πρόταση υποτίθεται ότι είναι ανοιχτή στις τεχνολογίες, ενώ στην πραγματικότητα επιλέγει τις πιο ακριβές και δεσμεύει για 25 χρόνια το μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων προς την καύση.
Δεν απαντά στα ερωτήματα: «Γιατί να παράγεται SRF με μεγάλο κόστος για την καύση του και να μην παράγεται κομπόστ, που έχει μεγάλη οικολογική αξία, εμπορική αξία και τελικούς χρήστες;».
«Γιατί τόση βιασύνη από τις απερχόμενες Διοικήσεις του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. και της κρατικής Περιφέρειας Αττικής να προκηρυχθούν και να εκχωρήσουν σαν ένα έργο επένδυσης εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και μάλιστα λίγες ημέρες πριν τη μεταφορά της αρμοδιότητας στην αιρετή Περιφέρεια».
Τελικά δεν απαντά στο επίκαιρο ερώτημα: «Πώς εν μέσω της οικονομικής κρίσης θα πειστεί η κοινωνία να συναινέσει σε μία τόσο ακριβή και τόσο προβληματική λύση όταν υπάρχει οικονομικότερη, φιλικότερη προς το περιβάλλον και κοινωνικά προσφορότερη εναλλακτική επιλογή;».
Η Π.Ο.Ε. – Ο.Τ.Α. επισημαίνει ότι, η διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική και στην υπόλοιπη χώρα απαιτεί έναν ουσιαστικό και ειλικρινή δημόσιο διάλογο, μέσα από τον οποίο θα αναδειχθούν οι καταλληλότερες επιλογές με γνώμονα πάντα την επίλυση του προβλήματος με το μικρότερο δυνατό κόστος. Κι αυτό γιατί οι επιλογές του σήμερα θα μας δεσμεύουν για αρκετές δεκαετίες στο μέλλον και δεν έχουμε το δικαίωμα απέναντι στις επόμενες γενιές να κάνουμε άλλα λάθη.
Αρκετά έγιναν μέχρι σήμερα…
Η Εκτελεστική Επιτροπή της Π.Ο.Ε. – Ο.Τ.Α. καλεί επιτέλους την κυβέρνηση να τοποθετηθεί για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων και όχι να κρύβεται πίσω από τον Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. και από την κρατική Περιφέρεια Αττικής και να σταματήσει άμεσα τις παράνομες και επικίνδυνες αποφάσεις για το περιβάλλον αλλά και τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών των κατοίκων της Αττικής. Σε αντίθετη περίπτωση ας αναλάβει τις ευθύνες της.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ της Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. στη ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
του Ε.Σ.Δ.Κ.Ν.Α. με την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ
1. Από νομοτεχνική άποψη παραβιάζει ωμά το σχετικό άρθρο 100, παρ. 2α του «Καλλικράτη» που ισχύει από τη δημοσίευση του Νόμου. Πιο συγκεκριμένα δεν ορίζονται στο σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης τα κάτωθι, μεταξύ άλλων, υποχρεωτικά στοιχεία:
• Το φυσικό αντικείμενο.
• Ο «Προϋπολογισμός» των «μελετών, έργων, προγραμμάτων ή υπηρεσιών» που πρέπει να αναφέρονται συγκεκριμένα στην Προγραμματική Σύμβαση.
• Το «χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης». Αντί αυτού αναγράφεται μόνο η διάρκεια ισχύος της Προγραμματικής Σύμβασης.
• Οι «πόροι από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις».
2. Είναι ψέματα ότι η Προγραμματική Σύμβαση συμβάλλει στην «εκπλήρωση των στόχων του Εθνικού και του Περιφερειακού Σχεδίου της Αττικής». Με τη «βιολογική ξήρανση» που προωθεί κατά προτεραιότητα (700.000 τον/έτος, άγνωστη ακόμη η μέθοδος για τους 127.500 + 127.500 τον/έτος στην Ανατολική Αττική) μπαίνει ταφόπλακα στην ανάπτυξη της ανακύκλωσης, μαζί και του οργανικού κλάσματος.
Π.χ. από τους 700.000 τον/έτος της μονάδας βιοξήρανσης θα ανακυκλώνεται μόλις το 1,5% (μεταλλικά αντικείμενα).
3. Η «διαγωνιστική διαδικασία» για την παραχώρηση των 4 μονάδων στους «ιδιώτες εργολάβους» θα είναι τόσο «τερατώδης» σε σχέση με τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, που για πρώτη φορά στην ιστορία της αδιαφάνειας και της συναλλαγής η «διαγωνιστική διαδικασία» θα ψηφιστεί με Νόμο από τη Βουλή !!! (Άρθρο 1, παρ. 1.2, τέλος).
4. Προκειμένου να θολώσει τα νερά η Προγραμματική Σύμβαση αναφέρει στον τίτλο της παρ. 2.2 την «Δευτεροβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση» δηλ. την αιρετή Περιφέρεια ως «διάδοχο» της σημερινής κρατικής «Περιφέρειας Αττικής». Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι εάν υπάρχει «διάδοχος» της σημερινής κρατικής Περιφέρειας Αττικής, αυτός είναι η αυριανή, κρατική επίσης Περιφερειακή Διοίκηση Αττικής. Συνεπώς είναι πρόδηλα παράνομο να δεσμεύει ένας στενά κρατικός φορέας (η σημερινή Περιφέρεια Αττικής) κάποιον άλλο φορέα και μάλιστα αυτοδιοικητικό, ονοματίζοντας τον ψευδεπίγραφα «διάδοχό του» σε μία Προγραμματική Σύμβαση χωρίς ο φορέας αυτός να ξέρει τίποτε.
5. Η Προγραμματική Σύμβαση τίθεται προς έγκριση τη στιγμή που δεν έχουν εκδοθεί ακόμη οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις (έγκριση περιβαλλοντικών όρων) για τις δύο μεγαλύτερες εγκαταστάσεις, αυτές στην Ο.Ε.Δ.Α. Φυλής – Άνω Λιοσίων! Σημειώνεται ότι το καθ’ ύλης αρμόδιο για γνωμοδότηση Νομαρχιακό Συμβούλιο Δυτικής Αττικής, σε πρόσφατη συνεδρίασή του απέρριψε ομόφωνα τις οικείες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.).
Πέραν αυτών, ισχύει στο ακέραιο η προηγούμενη κριτική της Π.Ο.Ε. – Ο.Τ.Α. με τα με αριθμ.πρωτ.:608/3-6-2010 και 818/30-8-2010 έγγραφά της.