Με μια βαρυσήμαντη συνέντευξη του στο myota.gr, ο Γιώργος Ζαχαρόπουλος Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στον ΕΔΣΝΑ προειδoποιεί ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση κρίσης ως προς τη βιωσιμότητα του ΧΥΤΑ της Φυλής, αναδεικνύει έναν κυβερνητικό σχεδιασμό που αποκλείει τους ΦΟΔΣΑ και τους Δήμους από την αξιοποίηση της ανακύκλωσης και προδιαγράφει ως τελικό δικαιούχο τους ιδιώτες, επισημαίνει ότι το νέο νομοσχέδιο συντηρεί τα προβλήματα με τον ΕΟΑΝ και ζητά o ΕΔΣΝΑ να συνεχίσει την ανακύκλωση του χαρτιού με ένα πολύ σημαντικό δίκτυο που έχει ήδη φτιαχτεί.
Διαβάστε όλη τη συνέντευξη:
Myota.gr: Τώρα που κόπασε ο αχός των κινητοποιήσεων και οι αποκλεισμοί των αμαξοστασίων και των ΧΥΤΑ, επιβεβαιώνετε την αίσθηση ορισμένων ότι πέραν του δίκαιου αγώνα των συμβασιούχων, όλα αυτά αποτέλεσαν και μια ευκαιρία για κάποιους να σπρώξουν την κοινή γνώμη προς τις ιδιωτικοποιήσεις;
Γ.Ζ.: Η διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί στόχο άντλησης κέρδους για τα διάφορα επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία έχοντας υπό τον έλεγχο τους μέσα μαζικής ενημέρωσης, προσπαθούν να σπρώξουν την κοινή γνώμη προς τις ιδιωτικοποιήσεις εκμεταλλευόμενοι την οποιαδήποτε αφορμή. Βέβαια κανένας επιχειρηματίας δεν μπορεί να διαχειριστεί τα απορρίμματα χωρίς τις υπάρχουσες υποδομές και όποιος στο παρελθόν αλλά και στο παρόν το προσπάθησε απέτυχε. Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των ΟΤΑ και των εργαζόμενων σε αυτούς και αυτό δεν αλλάζει, όσο και εάν προσπαθούν.
Myota.gr: Υπάρχει μεγάλο άγχος για τον κορεσμό του ΧΥΤΑ της Φυλής, όπως υπάρχει και μεγάλο μπέρδεμα με τα χρονοδιαγράμματα. Θα θέλατε να μας ενημερώσετε τι ακριβώς συμβαίνει;
Γ.Ζ.: Η χωρητικότητα του ΧΥΤΑ Φυλής πλησιάζει τα όρια συναγερμού. Το κύτταρο της Α΄ Φάσης, το οποίο συνεχίζει να δέχεται απορρίμματα υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος Αυγούστου θα έχει εξαντληθεί. Το εναπομείναν τμήμα της Β΄ Φάσης που έχει ήδη ενεργοποιηθεί και χρησιμοποιείται παράλληλα με την Α΄ Φάση, υπολογίζεται ότι θα εξαντληθεί σε χρονικό διάστημα έξι μηνών. Η επέκταση του τμήματος της Β΄ Φάσης μέσω τροποποίησης των περιβαλλοντικών όρων της ΚΥΑ, που θα αυξήσει την χωρητικότητα του και την διάρκεια ζωής περίπου στους 18 μήνες, εκκρεμεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ. Βρισκόμαστε σε οριακό σημείο, εάν άμεσα δεν τελειώσει η διαδικασία τροποποίησης της ΚΥΑ θα μιλάμε πλέον για κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Myota.gr: Ολοι αναγνωρίζουν ότι τα σκουπίδια πια είναι χρυσός. Τα πράγματα όμως δείχνουν ότι υπάρχει η τάση να αποκλειστεί ο δημόσιος τομέας και η κοινωνία από αυτόν τον χρυσό. Ειδικά ενώ εξαγγέλθηκαν πολλά για την δυνατότητα οι δήμοι και οι τοπικές κοινωνίες να αξιοποιήσουν τα ανακυκλώσιμα υλικά τους, πολλοί λένε ότι με τις νέες διατάξεις η ανακύκλωση θα πάει αποκλειστικά στους ιδιώτες. Συμφωνείτε με αυτήν την άποψη;
Με το σχέδιο νόμου για την τροποποίηση του Νόμου 2939/2001 της εναλλακτικής διαχείρισης απορριμμάτων συσκευασίας και άλλων προϊόντων, ο ιδιωτικός τομέας αναδεικνύεται σε τελικό διαχειριστή – αντί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – και υπέρτατος ρυθμιστής όλων των έργων και εργασιών της ανακύκλωσης, όχι μόνο των απορριμμάτων συσκευασίας αλλά και των λεγόμενων «άλλων προϊόντων» στα οποία ρητά εντάσσονται και τα απορρίμματα εντύπων και γραφικής ύλης αλλά και τα βιοαπόβλητα, που τα δύο αυτά κλάσματα αποτελούν πολύ πάνω από το μισό βάρος των παραγόμενων απορριμμάτων. Οι ΟΤΑ και οι αρμόδιοι ΦοΔΣΑ περιορίζονται στο ρόλο του συνεργάτη, του δεύτερου, του εκτελεστή εντολών και του ελεγχόμενου. Και τα Τοπικά Δημοτικά Σχέδια; Και ο κυρίαρχος τάχα ρόλος των Δήμων και των ΦοΔΣΑ σε όλη την αποκεντρωμένη όπως η Κυβέρνηση διακήρυττε διαχείριση των απορριμμάτων που πάνε;
Μας βρίσκει απέναντι το σχέδιο νόμου. Ζητάμε να ενταχθούν και οι ΦοΔΣΑ στους δικαιούμενους να συμμετέχουν στα ΣΣΕΔ χωρίς άλλες προϋποθέσεις. Τέλος να επισημάνω ότι τα κόστη των προγραμμάτων ανακύκλωσης ΔΕΝ τα πληρώνει ο ιδιωτικός τομέας μετακυλίονται στα γνωστά κορόιδα, τον κόσμο της εργασίας.
Myota.gr: Ποιός είναι τελικά ο πραγματικός ρόλος του ΕΟΑΝ; Εκπληρώνει τους σκοπούς της ίδρυσής του;
Από την 15ετη λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών (συσκευασίες κ.λ.π ) δεν προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα καθώς ο ΕΟΑΝ (Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης) και τα συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ) συνεργάσθηκαν μερικώς με την πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση. Έτσι δεν αναδείχθηκαν τα σημαντικά προβλήματα και οι αντιφάσεις που υπήρχαν στον Νόμο 2939/2001 σε σχέση με άλλους νόμους περί απορριμμάτων. Δυστυχώς όμως με την προτεινόμενη τροποποίηση του νόμου όχι μόνο δεν αίρονται τα προβλήματα αλλά διογκώνονται με την δημιουργία ενός κεντρικού οργανισμού (ΕΟΑΝ) που δεν περιορίζεται σε ένα επιτελικό ρόλο μαζί με το αρμόδιο Υπουργείο. Ο ΕΟΑΝ πρόσφατα στην περίπτωση του ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής) που αφορούσε την επιχορήγηση του από την ΕΕΑΑ, μετά από σχετική σύμβαση που είχε υπογραφεί με τα δύο μέρη, αρνήθηκε να εγκρίνει την επιχορήγηση του ΕΔΣΝΑ αγνοώντας ότι στην περίπτωση του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΕΜΑ) Άνω Λιοσίων ισχύουν τα εξής που όχι μόνο επιτρέπουν, αλλά και επιβάλλουν την επιδότηση των προϊόντων που παράγει: 1) Πρόκειται για την μοναδική Εγκατάσταση διαχείρισης σύμμεικτων που λειτουργεί στην Αττική και που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε προ 20 περίπου ετών. 2) Κατά συνέπεια αποτελεί τη μοναδική εγκατάσταση που συμβάλει σε μεγάλο ποσοστό στην επίτευξη των στόχων της ανακύκλωσης και της αξιοποίησης αποβλήτων. 3) Υποδέχεται σύμμεικτα απόβλητα, δηλαδή απόβλητα που δεν έχουν τύχει προδιαλογής, και επί των οποίων τα περιθώρια ανάκτησης είναι περιορισμένα. 4) Λειτουργεί με μεθόδους και τεχνολογίες βάσει των οποίων εκτελούνται στο μέγιστο δυνατό εργασίες ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών που εμπεριέχονται στα σύμμεικτα (πλαστικό, σιδηρούχα, χαρτί) και μετά την εξάντληση των δυνατοτήτων ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών, τα υλικά που απομένουν οδηγούνται για την παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου (RDF) και βιοκομπόστ. Από όλα τα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι το ΕΜΑ όχι μόνο καλύπτει τις απαιτήσεις του νέου ΕΣΔΑ (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων) αλλά συμβάλει στην επίτευξη των στόχων τόσο της ανακύκλωσης, όσο και της αξιοποίησης των αποβλήτων, με απώτερο στόχο την μείωση των αποβλήτων που διατίθενται προς ταφή. Η απόφαση του ΔΣ του ΕΟΑΝ αντιθέτως αντίκειται στον ΕΣΔΑ και στην κείμενη νομοθεσία και βαίνει εις βάρος του Δημοσίου Συμφέροντος.
Η εμπειρία του παρελθόντος διδάσκει ότι κεντρικοί οργανισμοί που δεν έχουν επιτελικό χαρακτήρα, αλλά οι ίδιοι προσπαθούν να υλοποιήσουν τα περιεχόμενο του σκοπού τους σε όλη την χώρα αποτυγχάνουν δημιουργώντας μεγάλη γραφειοκρατία. Κατά την αποψή μου ο ΕΟΑΝ θα πρέπει να έχει επιτελικό χαρακτήρα και καθήκοντα.
Myota.gr: Εξ’ όσων γνωρίζουμε έχετε σαφή άποψη για την δυνατότητα συνεργασίας Δήμων και ΕΔΣΝΑ στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, με ένα άλλο σχήμα . Μπορείτε να μας κάνετε μια περιγραφή;
Γ.Ζ.: Ολοι γνωρίζουν ότι ο ΕΔΣΝΑ σε συνεργασία με τους Δήμους της Αττικής εδώ και 23 χρόνια διατηρεί και λειτουργεί πρόγραμμα διαλογής χαρτιού και εντύπων στην πηγή, είναι γνωστό ότι ο φορέας έχει επενδύσει σε προσωπικό μηχανήματα-αυτοκίνητα κάδους, προκειμένου να υλοποιεί αυτό το πρόγραμμα. Μάλιστα το τελευταίο έτος με αξιόλογες πρωτοβουλίες το έχει επεκτείνει στα σχολεία και τις Δημόσιες Υπηρεσίες. Αντί η Κυβέρνηση να αξιοποιήσει το δίκτυο αυτό που για την Αττική έχει ένα βαθμό ωριμότητας, γυρίζει πίσω στην καλή θέληση του Ιδιωτικού Τομέα.
Ζητάμε για το χαρτί και τα έντυπα να ανατεθεί ο ρόλος του ΣΣΕΔ στους ΦοΔΣΑ ή σε ενώσεις δήμων που το επιθυμούν και να απεγκλωβιστεί η ανακύκλωση από τα συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα.
