GEON HELLAS : «τρέχουν» προσκλήσεις – χρηματοδοτήσεις για τα Αστικά Στερεά Απόβλητα


ΑΣΤΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ: Ο κάθε ΔΗΜΟΣ ΜΠΟΡΕΙ να υλοποιήσει έργα εξοπλισμού και υποδομών ΑΣΑ μέσω ΕΣΠΑ, καθώς «τρέχουν» προσκλήσεις – χρηματοδοτήσεις αλλά και στο νέο «ΕΣΠΑ» προβλέπονται υψηλές χρηματοδοτήσεις, όμως σε διαφορετικές υποδομές.Οι Δήμοι στους οποίους ανήκει η αρμοδιότητα της διαχείρισης των απορριμμάτων από το στάδιο της πρόληψης μέχρι και αυτό της τελικής διάθεσης, οφείλουν να προσαρμόσουν την πολιτική τους στις μεθόδους προτεραιότητας, να τηρήσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή των κείμενων διατάξεων που συνεχώς προσαρμόζονται στις ανάγκες και να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών στις νέες συνθήκες. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση ως ο εγγύτερος στον πολίτη βαθμός Διοίκησης, οφείλει να υποδείξει ενδεδειγμένες λύσεις για ορθή ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων της με τις αναγκαίες υποδομές.
Όμως, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι ενδεδειγμένες λύσεις για μεθόδους ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων απαιτούν υποχρεωτικά εξοπλισμό και υποδομές που οι Δήμοι αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν με ιδίους πόρους. Η συλλογή, μεταφορά, ανάκτηση και διάθεση αστικών αποβλήτων αποτελούν ειδικές περιπτώσεις άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων (από την επιβολή τελών ή την εκμετάλλευση των ανακυκλώσιμων υλικών) οι οποίες παράγουν αποτελέσματα προς το γενικό δημόσιο όφελος και οι οποίες δεν μπορούν να παρασχεθούν χωρίς την παρέμβαση του κράτους, λόγω θεσμικού πλαισίου (υποχρέωση της τοπικής αυτοδιοίκησης) ή πρόσβασης στην αγορά.
Για τους λόγους αυτούς, επιτρέπεται σε κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση ορισμένων υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος, όπως τη διαχείριση αποβλήτων, τη χορήγηση χρηματοδοτικής ενίσχυσης για να καλύψει το σύνολο ή μέρος του κόστους που απορρέει από τις υποχρεώσεις της δημόσιας υπηρεσίας με την προϋπόθεση ότι τα έργα αυτά αποτελούν μέρος ενός σχεδίου ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Η ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων πρέπει να αποδεικνύεται ότι α) απευθύνεται σε πολίτες και αποβλέπει στο συμφέρον του κοινωνικού συνόλου, β) εξυπηρετεί τους ειδικούς στόχους που συνδέονται με την προστασία της Δημόσιας Υγείας και την ποιότητα των εδαφικών συστημάτων, γ) παρέχεται σε συνθήκες έλλειψης ή μη ικανοποιητικής ανάπτυξης της σχετικής αγοράς και δ) η υλοποίηση των έργων με ίδιους πόρους των Δήμων θα είχε ως αποτέλεσμα την υπερβολική αύξηση των τελών προς τους πολίτες, γεγονός μη αποδεκτό από κοινωνική άποψη.
Επομένως, ο κάθε Δήμος μπορεί να αιτηθεί χορήγηση χρηματοδοτικής ενίσχυσης για ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων του μέσω δημόσιων προσκλήσεων και να χρηματοδοτηθεί. Σημαντικές προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση των έργων αυτών αποτελούν η έγκρισή τους από το αναθεωρημένο ΠΕΣΔΑ της Περιφέρειας όπου ανήκει ο κάθε Δήμος και η ωρίμανσή τους ως προς τις προπαρασκευαστικές ενέργειες (μελέτες, αδειοδοτήσεις, τεύχη δημοπράτησης κ.λπ.).
Την τρέχουσα περίοδο παρότι βρισκόμαστε περίπου στο μέσο της υλοποίησης της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2014-2020 (λαμβάνοντας υπόψη ως ημερομηνία λήξης την 31/12/2023 προθεσμία της επιλεξιμότητας των δαπανών), από στοιχεία της Εθνικής Αρχής Συντονισμού (ΕΑΣ) και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, διαφαίνεται ότι υπάρχει σχετική υστέρηση στην υποβολή από τους δικαιούχους επιλέξιμων έργων με προχωρημένο βαθμό ωρίμανσης, που να επιτρέπει την ταχεία ένταξή τους σε χρηματοδοτικά προγράμματα (δημοπράτηση, συμβασιοποίηση και υλοποίηση). Η διαπίστωση αυτή αφορά και έργα υποδομής του Θεματικού Στόχου 6 «Προστασία του Περιβάλλοντος και Προώθηση της Αποδοτικής Χρήσης των Πόρων» όπου περιλαμβάνεται και ο τομέας της διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Όμως την περίοδο αυτή “τρέχουν” προσκλήσεις για το έτος 2019 από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ και τα ΠΕΠ με δικαιούχους τους Δήμους, ΦΟΣΔΑ κ.λπ. που αφορούν υποδομές για Πράσινα Σημεία, Διαχείριση Βιοαποβλήτων, Ολοκλήρωση και Συμπλήρωση Υποδομών Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Αποβλήτων, Δράσεις Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων σε Νησιά και Μικρούς Απομακρυσμένους Οικισμούς σε Περιφέρειες Μετάβασης (Περιφέρειες Ιονίων Νήσων και Βορείου Αιγαίου), Υλοποίηση Ώριμων Έργων Ανάκτησης ή/και Διάθεσης Αστικών Αποβλήτων και το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένονται νέες προσκλήσεις σε άλλες δράσεις και Περιφέρειες.
Παράλληλα με την υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2014-2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στείλει προτάσεις για διαβούλευση στα Κράτη Μέλη που αφορούν τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027. Στις προτάσεις αυτές αναμένονται αλλαγές, βελτιώσεις και προσαρμογές οι οποίες δεν θα αλλάξουν σημαντικά ως προς το βασικό πλαίσιο και τις βασικές επιλογές. Οι κατηγορίες δαπανών υποδομής που θα χρηματοδοτηθούν κατά κύριο λόγο (βασικές επιλογές) είναι:

  • Υποδομές στις μεταφορές και στον τομέα του περιβάλλοντος.
  • Δράσεις για την Κλιματική Αλλαγή (συμπεριλαμβανομένων αντιπλημμυρικών και δασοπροστασίας).
  • Επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές και στην ενεργειακή απόδοση.
  • Δράσεις προστασίας ανάπτυξης και προβολής της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς και οικοτουρισμού, των πολιτιστικών υπηρεσιών και της δημόσιας τουριστικής περιουσίας.
  • Υποδομές για την προσωρινή υποδοχή καθώς και για τη στέγαση μεταναστών, προσφύγων και ατόμων που ζητούν ή βρίσκονται υπό διεθνή προστασία.

Σχετικά με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στις προτάσεις-συζητήσεις διατυπώνεται ότι οι επενδύσεις σε υποδομές θα αφορούν για τη Διαλογή στην Πηγή καθώς και σε θέματα απόκτησης ενέργειας από τα απόβλητα. Οι επενδύσεις σε ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ δεν θα είναι επιλέξιμες.

Η στρατηγική της νέας προγραμματικής περιόδου έχει αρκετές διαφορές, με την προηγούμενη στρατηγική του ΕΣΠΑ. Προσπαθεί να αξιοποιήσει τα μέχρι σήμερα συμπεράσματα και με τον εκσυγχρονισμό της πολιτικής συνοχής όπου καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό των χρηματοδοτήσεων, θα περιλαμβάνει το τρίπτυχο: απλούστευση διαδικασιών, ευελιξία, αποτελεσματικότητα. Σχετικά με τον προϋπολογισμό και κυρίως την κατανομή του στα κράτη-μέλη της ΕΕ, τα νέα για τη χώρα μας είναι καλά. Τα στατιστικά στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την κατηγοριοποίηση των περιφερειών προέρχονται από την περίοδο της μεγάλης κρίσης (2014-2016), με αποτέλεσμα οι ελληνικές περιφέρειες να συμμετέχουν με μεγαλύτερα ποσοστά χρηματοδοτήσεων. Στις θετικές αλλαγές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση καταγράφεται και το ότι δεν θα υπάρχουν πλέον ειδικοί κανόνες για τις επενδύσεις που παράγουν έσοδα.
Η GEON HELLAS μία εταιρεία η οποία ιδρύθηκε από ομάδα επιστημόνων, μελετητών και συμβούλων επιχειρήσεων με πολυετή εμπειρία σε θέματα περιβάλλοντος, υποστηρίζει τους Δήμους, ΦΟΔΣΑ και άλλους εμπλεκόμενους φορείς και οργανισμούς στην υλοποίηση έργων διαχείρισης αποβλήτων. Την περίοδο αυτή οι σχετικές δραστηριότητες της GEON HELLAS περιλαμβάνουν ενδεικτικά:

  • Υποστήριξη υλοποίησης έργων οικιακής κομποστοποίησης
  • Υποστήριξη υλοποίησης έργων κομποστοποίησης βιοαποβλήτων
  • Υποστήριξη υλοποίησης έργων Πράσινων Σημείων
  • Παρακολούθηση και υποστήριξη της εφαρμογής Οδηγίας 2008/98/ΕΚ και των εθνικών σχεδίων πρόληψης και διαχείρισης αποβλήτων με κυριότερο έργο την υλοποίηση του ΗΜΑ (Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων)
  • Υποστήριξη υλοποίησης έργων ολοκληρωμένης διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων (ΧΥΤΑ, Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων, Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων, Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων κ.λπ.).
    Επιπρόσθετα, η GEON HELLAS παρέχει κάθε συμβουλευτική και τεχνική υποστήριξη οργανισμών και φορέων για την περιβαλλοντική τους ευθύνη και τη συμμόρφωση τους με την ισχύουσα νομοθεσία.
    Η GEON HELLAS κατά την υποστήριξή της αναλαμβάνει όλα τα στάδια υλοποίησης των ανωτέρω έργων και της λειτουργίας τους. Από το σχεδιασμό, την ωρίμανσή τους, την υποβολή προτάσεων σε χρηματοδοτικά προγράμματα, την ένταξή τους, τη δημοπράτηση μέχρι την παροχή υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου για την κατασκευή και τη λειτουργία των έργων. Ήδη έργα Δήμων εντάχθηκαν ή θα ενταχθούν το αμέσως επόμενο διάστημα για χρηματοδότηση στην ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων.

Για επιπρόσθετες πληροφορίες, επισκεφθείτε το site της εταιρείας στο www.geonhellas.eu