Απαίτηση: Μέσα από την Αυτοδιοίκηση η εξέλιξη της Ευρώπης

Λίγο πριν να υιοθετηθεί η Στρατηγική Ατζέντα της ΕΕ για την επόμενη πενταετία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) εξέθεσε τις απόψεις της για το μέλλον της Ευρώπης. Με τίτλο “Συνεργασία για την προσέγγιση της ΕΕ με τους πολίτες της”, έγγραφο που δημοσιεύεται από την Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να αλλάξουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η ΕΕ. Η ΕτΠ υποστηρίζει ότι όλες οι αποφάσεις και οι πολιτικές της ΕΕ πρέπει να εδραιωθούν σε τοπικό επίπεδο, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατία και να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών.

Ο Karl-Heinz Lambertz, Πρόεδρος της ΕτΠ τόνισες ότι: «Οι ευρωπαϊκές εκλογές έδειξαν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών εξακολουθεί να πιστεύει ότι το μέλλον τους βρίσκεται σε μια ενιαία Ευρωπαϊκή Ένωση, οπότε είναι πλέον καιρός να αλλάξουμε την πορεία μας. Η εξέλιξη του λαϊκισμού και ο αυξανόμενος ευρωσκεπτικισμός δεν μπορουν να θεωρούνται πλέον «business as usual”. Η ΕΕ πρέπει να γίνει πιο ορατή στους πολίτες, πιο αποτελεσματική και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους, αλλάζοντας τον τρόπο λειτουργίας της. Αυτό σημαίνει την ενίσχυση του ενός εκατομμυρίου τοπικών και περιφερειακών αρχών που εκλέγονται σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δήμοι και οι περιφέρειες αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο του δημοκρατικού θεμέλιου της ΕΕ στο οποίο πρέπει να ανοικοδομήσουμε την Ευρώπη ».

Ο κ. Markku Markkula, Πρώτος Αντιπρόεδρος της ΕτΠ, τόνισε ότι: “Οι δήμοι και οι περιφέρειες έχουν δείξει ότι μπορούν να δημιουργήσουν από κοινού μια βιώσιμη Ευρώπη ικανή να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές προκλήσεις και την καινοτομία, στηρίζοντας τις πολιτικές και τις λύσεις της ΕΕ σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Οι στόχοι που έχουν τεθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα επιτευχθούν χωρίς την ουσιαστική συμβολή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, που θα συνεργάζονται άμεσα με τις κοινότητες και θα χρησιμοποιούν τις βέλτιστες πρακτικές ».

Τρεις αρχές για να προσεγγίσει η ΕΕ τους πολίτες:

Αλλαγή του τρόπου με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις της ΕΕ – “Ενεργητική επικουρικότητα” όπως ορίζεται από την ειδική ομάδα για την επικουρικότητα και την αναλογικότητα. Χρειάζεται ένας νέος τρόπος εργασίας για την ΕΕ. Οι περιφερειακές και τοπικές αρχές πρέπει να συμμετέχουν σε όλες τις φάσεις του νομοθετικού κύκλου της ΕΕ.

Συμμετοχή όλων των κυβερνητικών επιπέδων: Η συντονισμένη δράση σε επίπεδο πολλαπλών επιπέδων διακυβέρνησης από το ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητη για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ. Πρέπει να αναπτυχθεί περισσότερη αποκέντρωση και καλύτερη κατανομή των αρμοδιοτήτων για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης.

Μόνιμος διάλογος με τους πολίτες: η ΕτΠ ζητεί την καθιέρωση μόνιμου συστήματος διαλόγου / διαβουλεύσεων μεταξύ των πολιτών, το οποίο εκτείνεται πέρα από τις περιόδους που οδηγούν στις ευρωπαϊκές εκλογές. Αυτός ο νέος μηχανισμός θα συμπληρώσει τη δομή λήψης αποφάσεων της ΕΕ, επιτρέποντας στους πολίτες να επηρεάσουν τον καθορισμό της ατζέντας της ΕΕ και τη χάραξη πολιτικής.

Εμπέδωση των πολιτικών της ΕΕ σε τοπικό επίπεδο:

Επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης ως πρωταρχική αναπτυξιακή στρατηγική για την ΕΕ για όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης.

Η οικοδόμηση συνοχής εντός της ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει μια ισχυρή πολιτική συνοχής της ΕΕ μετά το 2020, η οποία θα επωφεληθεί από επαρκή χρηματοδότηση, ενισχυμένη κοινωνική διάσταση της ΕΕ, καλύτερες αστικές / αγροτικές συνδέσεις για την αντιμετώπιση του εδαφικού χάσματος και κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των δημογραφικών αλλαγών.

Δημιουργία ενός βιώσιμου περιβάλλοντος: η ΕΤΠ υποστηρίζει έναν φιλόδοξο χάρτη πορείας προς μια Ευρώπη ουδέτερη για το κλίμα, διασφαλίζοντας την επαρκή συμμετοχή όλων των επιπέδων διακυβέρνησης μέσω των εθνικών διαλόγων για το κλίμα και την ενέργεια. Η Επιτροπή ζητεί επίσης μια κοινή γεωργική πολιτική που να είναι δίκαιη, βιώσιμη, με βάση την αλληλεγγύη και να διασφαλίζει τον κεντρικό ρόλο των περιφερειών της ΕΕ.

Ενίσχυση της έρευνας, της καινοτομίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού, συμπεριλαμβανομένης μιας ειδικής πολιτικής έρευνας και ανάπτυξης με ισχυρή σχέση με τις περιφέρειες και μιας βιομηχανικής και εμπορικής πολιτικής της ΕΕ που θα αναπτύσσεται τοπικά.

Εφαρμογή των αξιών της ΕΕ στην πράξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο: Δεδομένης της ευθύνης των δήμων και των περιφερειών όσον αφορά την υποδοχή και την ένταξη των μεταναστών, η ΕτΠ ζητεί επαρκή χρηματοδότηση από την ΕΕ και στήριξη των «Πρωτοβουλιών για την Ενταξη, των δήμων και των περιφερειών» που δρομολογήθηκαν φέτος . Η ΕτΠ επιθυμεί επίσης να ενισχύσει την ικανότητα των δημόσιων αρχών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο εκτός των συνόρων της ΕΕ.

Ένας προϋπολογισμός της ΕΕ που να ανταποκρίνεται στις φιλοδοξίες της ΕΕ

Σε μια προσπάθεια να εξασφαλιστεί το απαραίτητο περιθώριο ελιγμών των δήμων και των περιφερειών για την ενίσχυση του αναπτυξιακού δυναμικού της ΕΕ, η ΕτΠ ζητά από τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ να ανέρχεται τουλάχιστον στο 1,3% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της ΕΕ27 και να εγκριθεί το συντομότερο δυνατό επιτρέπουν τον έγκαιρο προγραμματισμό και την προετοιμασία των προγραμμάτων χρηματοδότησης. Η ΕΤΠ προειδοποιεί επίσης ότι θα πρέπει να αποφευχθεί κάθε προσπάθεια υπερσυγκέντρωσης του προϋπολογισμού της ΕΕ, ιδίως με τρόπο που θα υπονόμευε την επιμερισμένη διαχείριση των προγραμμάτων της ΕΕ.

Σημειώσεις προς τους συντάκτες:

Τον Μάρτιο του 2018, ως συμπέρασμα για την 8η διάσκεψη κορυφής των περιφερειών και των δήμων που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι, η ΕΤΠ διατύπωσε μια διακήρυξη 10 σημείων για το μέλλον της ΕΕ με βάση την οικοδόμηση της ΕΕ από την αρχή.