Μια πολύ κατατοπιστική συζήτηση διεξάχθηκε στην ΚΕΔΕ καθώς στην συνεδρίαση της συμμετείχε αντιπροσωπεία της Επιτροπής που έχει συστήσει εδώ και 1,5 μήνα, ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκος για την Διοικητική μεταρρύθμιση που ετοιμάζεται με νέα κατανομή αρμοδιοτήτων και νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης.
Στην αρχή της κουβέντας ο καθηγητής Συνταγματολόγος Πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ξ. Κοντιάδης ήταν πολύ αποκαλυπτικός ως προς τις προθέσεις της κυβέρνησης και το έργο που διερευνά η επιτροπή.
Η Επιτροπή έχει κληθεί και έχει συμφωνήσει όχι τόσο στην κατανομή των αρμοδιοτήτων όπως την εννοούσαμε μέχρι σήμερα, αλλά στην πολυπεπίπεδη διακυβέρνηση.
Ο κ. Κοντιάδης είπε ότι ετοιμάζεται το πρώτο σχέδιο μέχρι το Μάρτιο όπου στο πρώτο κεφάλαιο θα αποτυπωθούν οι βασικές έννοιες και η αποσαφήνιση διαδικασιών και μεθόδων που θα πρέπει να έχει ένα το επιτελικό κράτος για να εξυπηρετείται η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Στην βάση αυτή είπε θα δημιουργηθεί το πλαίσιο και η δομή η οποία θα συνεχίσει μετά το νόμο να μεταφέρει αρμοδιότητες και λειτουργίες από το κέντρο σε χαμηλότερα επίπεδα με βάση το λειτουργικό κριτήριο και όχι το οργανωτικό.
Τα επόμενα κεφάλαια θα αφορούν επιμέρους τομεακές δημόσιες πολιτικές που θα δώσουν ώθηση στην μεταβίβαση αρμοδιοτήτων προς της αυτοδιοίκηση με την προϋπόθεση ότι θα διασφαλίζονται και οι αντίστοιχοι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι.
Ο κ. Κοντιάδης τόνισε ότι η μέθοδος θα περιλαμβάνει πολιτικές πιλότους που σχεδιάζονται πρωτίστως στα παιδεία, στην κοινωνική πολιτική και στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Οι πολιτικές αυτές θα έχουν στόχο να δοκιμαστεί κατά πόσο τέτοιες αρμοδιότητες μπορούν να μεταβιβαστούν και με ποια διαδικασία. Ο νέος νόμος που αναμένεται να ολοκληρωθεί και να ψηφιστεί το καλοκαίρι θα περιλαμβάνει τομείς που ενδεχομένως να εμπλουτιστούν και με τον πολιτισμό και το με περιβάλλον ως μια πρώτη δέσμη αρμοδιοτήτων που θα μεταφερθούν .
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ανέφερε ότι εξετάζεται επίσης και ο ρόλος των αποκεντρωμένων διοικήσεων, οι διαδικασίες ελέγχου αλλά και θέματα συνταγματικότητας.
Τρίτο σημείο που εξετάζει η Επιτροπή είναι η αποτύπωση με μεγάλη ακρίβεια της περιόδου μετάβασης Τόσο σημαντικές αρμοδιότητες τόνισε ο κ. Κοντιάδης δεν μπορούν να μεταβιβαστούν μέσα σε μια νύχτα και πρέπει να περιγράψουν αναλυτικά τα βήματα και στον νόμο και σε έναν οδικό χάρτη και για τον τρόπο που πρέπει να γίνει αυτή η μετάβαση και με εκτίμηση του χρόνου σε ένα ένα βάθος διετίας.
Τέλος ο κ. Κοντιάδης ανέφερε ότι η Επιτροπή πλαισιώνεται από 50 στελέχη του Υπ. Εσωτερικών, έχει ήδη συνεδριάσει 7 φορές, έχουν χωριστεί σε υποομάδες και καθώς οι συνθήκες έχουν ωριμάσει και έχει γίνει πάρα πολύ δουλειά από εμπειρογνώμονες και στο παρελθόν θα υπάρξει ένα πρώτο κείμενο θέσεων και προτάσεων πριν την διαβούλευση και την νομοπαρασκευαστική διαδικασία τον Μάρτιο.
Γενικώς σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Κοντιάδης το κείμενο που αναμένεται δεν θα είναι τελικά ένα κείμενο ξεκαθαρίσματος και κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ Κράτους, Περιφερειών και Δήμων, αλλά ένα κείμενο μεθοδολογίας με κάποια πιλοτικά παραδείγματα.
Επίσης αποκαλυπτικός της επεξεργασίας που γίνεται στην Επιτροπή ήταν και Αντιπρόεδρος κ. Σπύρος Σπυρίδων που λόγω της μακρόχρονης εμπειρίας του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μίλησε πιο ξεκάθαρα την γλώσσα των αυτοδιοικητικών λέγοντας ότι «η εποχή που δίναμε την μάχη για τις αποκλειστικές αρμοδιότητες έχει παρέλθει. Μόνο οι ήσονος σημασίας αρμοδιότητες βρίσκονται σε ένα μόνο επίπεδο. Τώρα πια μιλάμε για δημόσιες πολιτικές και πολυεπίπεδη διακυβέρνηση».
Δεν πρέπει να ξεχνάμε είπε ότι ο πρώτος βαθμός είναι ανομοιογενής και ότι η αρχή της επικουρικότητας επιβάλει την συνεργασία των δύο βαθμών και το σημεντικότερο ότι μέσα σ’ αυτην την συνεργασία κάποιος να έχει την ευθύνη.
Η κατεύθυνση λοιπόν είναι μέσα από τις δημόσιες πολιτικές και την αρχή της επικουρικότητας δηλαδή της συνεργασίας, θα προσπαθήσουμε να πάμε όσο τον δυνατό περισσότερο εγκύτερα στον πολίτη.
Επίσης αποκαλυπτική ήταν η κα Βαλατσού Γενική Διευθύντρια η οποία είπε ότι όπως συμφωνήθηκε με τον Υπουργό κ. Θεοδωρικάκο η διερεύνηση της νέας μεταρρύθμισης θα προσανατολιστεί στον τρόπο που εννοιολογούμε το τι είναι κεντρικό κράτος, τι είναι αυτοδιοίκηση και πως διακυβερνούμαστε
Το πρώτο κεφάλαιο ξεκαθάρισε η κα Βαλατσού του νομοσχεδίου θα είναι η εννοιολόγηση με τρόπο που να δίνει καινούργιο στίγμα στον τρόπο που θα ασκεί τις αρμοδιότητές του ο καθένας, από το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται.
Ο πυρήνας είπε είναι ότι δεν υπάρχει αρμοδιότητα η οποία κόβεται και μπορεί να αποδώσει. Λειτουργία και τόπος είναι βασικές έννοιες για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε παρακάτω. Η κα Βαλατσού πρόσθεσε ότι η προσέγγιση δεν θα έχει καμία σχέση με την προσέγγιση που ίσχυε μέχρι χθες. Δεν θα έχει σχέση με τα κουτιά οργάνωσης. Την οργάνωση θα την δούμε και θα την εξοπλίσουμε με όλους τους πόρους, αλλά πριν θα πρέπει να μιλήσουμε για λειτουργίες. Θα πρέπει να δούμε σε κάθε επίπεδο τι θα πρέπει να ασκείται. Θα γίνει μια εννοιολόγηση τέτοιου επιπέδου που θα δείχνει πραγματικά τις αρμοδιότητες τις λειτουργίες στο επίπεδο που πρέπει να βρίσκονται και με όλους του πόρους για να ασκηθούν με τρόπο αποτελεσματικό.
Τέλος ο κ. Καρκατσούλης επίσης μέλος της Επιτροπής ανέφερε ότι το 48% σε σύνολο 23.000 αρμοδιοτήτων του κράτους είναι επιτελικές. Η Αυτοδιοίκηση έχει σαφώς πολύ λιγότερες και το πρόβλημα είναι που πρέπει να ασκεί την αρμοδιότητα το κράτος και πως μπορεί να μεταφέρει αυτές που δεν ασκεί. Τα προβλήματα είναι πολλά επεσήμανε ο κ. Καρκατσούλης αλλά εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα καταφέρουν να τα αντιμετωπίσουν διότι όπως είπε «αυτά που λέγαμε πριν 30 χρόνια στους φοιτητές φαίνεται ότι έχουν ωριμάσει τώρα».
