Ψηφιακή επικοινωνία με τους πολίτες προτείνουν οι ειδικοί στη διαχείριση βιοαποβλήτων

Σε συνέχεια της τηλεδιάσκεψης που διοργάνωσε το myota.gr για την διαχείριση των βιοαποβλήτων με τους ειδικούς μελετητές – συμβούλους για θέματα διαχείρισης περιβάλλοντος και απορριμμάτων δημοσιεύουμε την απάντηση που μας έδωσαν στη ερώτηση : ” Δεδομένου ότι ένα μεγάλο εργαλείο σήμερα στην διαχείριση των απορριμμάτων είναι η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, τι θα μπορούσατε να προτείνετε λοιπόν στους δήμους;”

Να σημειώσουμε ότι στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν ο κ. Ηλιόπουλος Γιώργος, Γενικός Διευθυντής της ΕΠΤΑ Α.Ε. που παρέχει υπηρεσίες συμβούλου – μελετητή για δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, στον τομέα προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης από το 1995 και ειδκότερα στην Περιβαλλοντική Πολιτική, στα Στερεά Απόβλητα, την Διαχείριση Νερού και Υγρών Αποβλήτων κλπ.
Ο κ. Ψιμής Ιωάννης, Γενικός Διευθυντής της Maccaferri Hellas που είναι θυγατρική του παγκόσμιου βιομηχανικού ομίλου Officine Maccaferri. Η εν λόγω εταιρεία ερευνά, αναπτύσσει και παράγει καινοτόμα προϊόντα υψηλής ποιότητας που βρίσκουν εφαρμογή κυρίως σε δημόσια έργα, όπως Αποκατάσταση Χώρων Υγειονομικής
Ταφής Απορριμμάτων, Οπλισμός βάσεων υποβάσεων και εδαφών, Προστασία από βραχοπτώσεις, Αποστράγγιση κλπ.
Ο κ. Τζίμας Αποστόλης, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας EMVIS που είναι εταιρεία παροχής Υπηρεσιών Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης, Μονάδων Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας Απορριμμάτων, Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων, Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων/ Υπολειμμάτων Διαχείριση Στραγγιδίων, ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ και Πράσινα Σημεία.
Και ο κ. Ιωάννης Φρατζής διαχειριστής της εταιρείας Ι. ΦΡΑΝΤΖΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ που είναι Τεχνική/Μελετητική Εταιρεία ειδικευμένη σε θέματα διαχείρισης και προστασίας περιβάλλοντος, ειδικότερα δε στη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων. Η Ι.ΦΡΑΝΤΖΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ παρέχει ένα ευρύ φάσμα Υπηρεσιών σε Υπηρεσίες Συμβούλου, Σχεδιασμό και Διαχείριση Έργων και είναι εξειδικευμένη σε Έργα Προστασίας του Περιβάλλοντος, με ιδιαίτερη έμφαση σε έργα Διαχείρισης και Επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ). Το πελατολόγιό της περιλαμβάνει Υπουργεία, Δήμους, ΦΟΔΣΑ, Περιφέρειες και Ιδιωτικές Εταιρείες.

Αξιοσημείωτο είναι ότι πέραν των προτεινόμενων τεχνολογιών και μεθόδων οι ειδικοί έστρεψαν την προσοχή τους στην ανάγκη αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας στην ενημέρωση και την πληροφόρηση των πολιτών καθώς θεωρούν θεμελιώδη για την συμμετοχή τους για την επιτυχία κάθε εγχειρήματος.
Συγκεκριμένα ο κ. Ηλιόπουλος δήλωσε :
“Για να πετύχει η διαλογή στην πηγή είτε των βιοαποβλήτων είτε των ανακυκλώσιμων υλικών εν γένει απαιτείται ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών με σύγχρονα εργαλεία που να οδηγεί στην επιβράβευση τους.
Τα σύγχρονα εργαλεία αποτελούν ψηφιακές πλατφόρμες που έχουν την δυνατότητα να περιλαμβάνουν αισθητήρες είτε κάδων είτε απορριμματοφόρων, που δίνουν πληροφορίες στην διεύθυνση καθαριότητας για την αποκομιδή με τον βέλτιστο τρόπο”.
Ο κ. Φρατζής μας είπε:
“Ανεπιφύλακτα η ψηφιακή τεχνολογία πρέπει να μπει στην εξυπηρέτηση της διαχείρισης των απορριμμάτων και των βιοαποβλήτων. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με τις λογικές που μάθαμε μέχρι σήμερα. Να μεταφέρουμε κλαδιά, ας πούμε, ελάχιστου συνολικού βάρους σε ένα ολόκληρο φορτηγό για πολλά χιλιόμετρα. Υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που πρέπει να μπούνε σε όλο αυτό το σύστημα της διαχείρισης και ειδικά της ανακύκλωσης στο πλαίσιο των Smart Cities. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το μεγαλύτερο τμήμα του κόστους στη διαχείριση των απορριμμάτων είναι η αποκομιδή τους. Αν μια μονάδα επεξεργασίας κοστίζει 50€ ο τόνος η αποκομιδή στοιχίζει 120€. Αυτά πρέπει να αλλάξουν. Αν όπως πρέπει πάμε σε μια ξεχωριστή συλλογή δεν μπορεί αυτά να μην αλλάξουν και να μην μεταφερθεί ένα κομμάτι του κόστους της σημερινής διαλογής στα νέα ρεύματα. Ετσι έγινε παντού στη Ευρώπη. Εξοικονομήθηκε ένα κομμάτι χρημάτων μέσω μεθόδων και ψηφιακών τεχνολογιών και τους επέτρεψαν να αναπτύξουν τα άλλα συστήματα ανακύκλωσης. Δεν χρειάζεται κάθε φορά που προσθέτουμε κάτι να αυξάνεται το συνολικό κόστος. Πρέπει να εκσυγχρονίσουμε το κομμάτι της αποκομιδής.
Ο κ. Ψιμής μας είπε:
” Σε κάθε περίπτωση για να επιτύχει ένα σχέδιο διαχείρισης κρίνεται απαραίτητη η εξασφάλιση της ενεργού συμμετοχής του πολίτη, ενός πολίτη άρτια ενημερωμένου για τη συνολική κατάσταση του συστήματος, που θα έχει τις απαραίτητες γνώσεις αλλά και τη διάθεση να βοηθήσει στην διαμόρφωση μιας νέας πραγματικότητας, που θα μειώνει τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην οικονομία αλλά και στον ίδιο.
Για να εξασφαλιστεί και να διατηρηθεί η συμμετοχή του πολίτη θα πρέπει να αναπτυχθεί ένας συνεχής «δίαυλος επικοινωνίας» μέσω του οποίου θα επιτυγχάνεται αρχικά η κατανόηση όλων αυτών των εννοιών και του νομοθετικού πλαισίου. Θα πρέπει να τονισθεί η αξία της συμμετοχής του και τα οφέλη που προκύπτουν. Αυτός ο δίαυλος θα πρέπει να παραμένει πάντα ανοιχτός.
Αρά σε πρώτο στάδιο θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο και δράσεις για την πλήρη ενημέρωση του πολίτη μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου επικοινωνίας πάνω σε θέματα αξιοποίησης βιοαποβλήτων ώστε να δημιουργηθεί μία καινούργια νοοτροπία αντίληψης των ωφελειών που μπορεί να προκύψουν από την επεξεργασία των βιοαποβλήτων.
Η επικοινωνία- ενημέρωση θα πρέπει να περιλαμβάνει:
• Την άμεση επικοινωνία μέσω ειδικών ενημερωτικών φυλλαδίων και οπτικοακουστικού υλικού εκπαιδευτικού χαρακτήρα που θα διανέμεται σε κατοίκους και θα στέλνεται με ενημερωτικά email.
• δράσεις και παρουσιάσεις σε σχολικές μονάδες από τους δήμους σε κάθε σχολική τάξη από το νηπιαγωγείο μέχρι το λύκειο ώστε να αναπτυχθεί η περιβαλλοντική κουλτούρα των νέων.
• οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να έχουν σαφείς οδηγίες για την δημιουργία ειδικών δραστηριοτήτων, ασκήσεων και διάφορων άλλων εφαρμογών σε μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα σχολεία θα πρέπει να μετατραπούν σε πρότυπους χώρους ανακύκλωσης με ειδικούς κάδους σε κάθε τάξη για τα ανακυκλωμένα υλικά αλλά και τα βιοαπόβλητα των τροφών. Οι καθαρίστριες των σχολίων θα πρέπει να απορρίπτουν τα υλικά αυτά στους αντίστοιχους κάδους εκτός του σχολείου για τη συλλογή τους από τα ειδικά απορριμματοφόρα που θα τα οδηγήσουν στην ανακύκλωση.
• Τη δημιουργία πολιτιστικών εκδηλώσεων με στόχο την προώθηση της πρόληψης της παραγωγής βιοαποβλήτων αλλά και της ανακύκλωσης αυτών που δεν μπορούν να αποφευχθούν.
• Την έμμεση επικοινωνία μέσω ενημερωτικών σποτ για τους τρόπους και τα οφέλη της ορθολογική διαχείρισης των βιοαποβλήτων σε τοπικής και εθνικής εμβέλειας μέσων μαζικής ενημέρωσης (τύπος, τηλεόραση, ραδιόφωνο και διαδίκτυο).
Αυτές οι επικοινωνιακές δράσεις επικοινωνίας αποτελούν ένα δυνατό εργαλείο για τον περιορισμό της αδράνειας στις κοινωνίες των πολιτών. Όπως είπα και πριν έχουμε το πρόσφατο παράδειγμα του μένουμε σπίτι. “

Και ο κ. Τζίμας μας είπε:
“Αναμφισβήτητα η τεχνολογία, ο ψηφιακός μετασχηματισμός όπως επίσης συνήθως αναφέρεται, είναι ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να μας οδηγήσει πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο αποτελεσματικά προς τους στόχους που έχουμε συζητήσει. Σε άλλους τομείς, όπως σε αυτόν της ενέργειας ή της διαχείρισης νερού εφαρμόζεται ήδη επιτυχώς, γεγονός που θα πρέπει να το δούμε να υλοποιείται και στον τομέα της διαχείρισης των στερεών απορριμμάτων.
Μεταξύ των σημείων που θα ήθελα να επισημάνω είναι η αλλαγή νοοτροπίας απέναντι στην καινοτομία, το οποίο κρίνω εξαιρετικά σημαντικό. Υπάρχει πάντα μία συστολή στο καινούριο και νομίζω ότι εδώ θα πρέπει όσο πιο γρήγορα να ξεπεραστεί. Ο όρος «καινοτομία» στην προκειμένη περίπτωση, θα πρέπει να έχει το ρόλο συμμάχου και όχι απειλής.
Η ψηφιακή τεχνολογία είναι ήδη ενσωματωμένη σε μεγάλο βαθμό σε τεχνολογίες και σε εξοπλισμό που χρησιμοποιούνται στην αλυσίδα της διαχείρισης και της επεξεργασίας των αποβλήτων. Πέραν αυτού όμως, προκύπτουν σημαντικές δυνατότητες για την βελτιστοποίηση της λειτουργίας αλλά και της διακυβέρνησης από την συλλογή, οργάνωση και αξιοποίηση της πληροφορίας που είναι δυνητικά διαθέσιμη κατά μήκος της αλυσίδας διαχείρισης των απορριμμάτων. Πρώτα δηλαδή κανείς, πρέπει να συλλέξει αυτήν την κατακερματισμένη πληροφορία είτε αυτή αφορά κάδους είτε δρομολόγια είτε μια σειρά από άλλες πηγές που μπορούν να προσφέρουν χρήσιμη πληροφορία, να την οργανώσει και πάνω σε αυτήν την πληροφορία να «αναπτύξει» έξυπνους αλγόριθμους, αναλύσεις δεδομένων, εργαλεία που να υποβοηθούν στη λήψη αποφάσεων. Όλη αυτή η αλυσίδα των «έξυπνων» λύσεων πατάει πάνω σε αυτήν την λογική που έχει να κάνει με την συλλογή της πληροφορίας, την αξιοποίηση της και έπειτα τον περαιτέρω μετασχηματισμό της πληροφορίας σε κατευθύνσεις βελτιστοποιήσεις των ενεργειών κ.λπ.
Ένα επιπλέον σημείο στον ψηφιακό μετασχηματισμό που ξεφεύγει από τις εσωτερικές ανάγκες της διαχείρισης του τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων κι έχει να κάνει με την εξωστρέφεια του τομέα προς τους πολίτες και τις τοπικές κοινωνίες. Υπάρχουν πολύ ενδιαφέροντα παραδείγματα όπως π.χ. οι πλατφόρμες επιβράβευσης, ίσως και σε μελλοντικό στάδιο το ‘’Pay as you throw ’’ το οποίο θα μπορούσε να ληφθεί σοβαρά υπόψη στις προσεχείς νομοθετικές μεταρρυθμίσεις.
Επίσης, άλλο ένα σημαντικό σημείο που μπορεί να προσφέρει η τεχνολογία, ώστε να φέρει πιο κοντά το κοινό και να γεφυρώσει αυτό το μεγάλο χάσμα στην αντίληψη του κόσμου απέναντι στα έργα που συζητάμε, είναι το άνοιγμα της πληροφορίας. Η επικοινωνία της πληροφορίας προς τους πολίτες σχετικά με την διαχείριση αυτών των συστημάτων, τη λειτουργία τους και την περιβαλλοντική τους απόδοση, είναι μία πρακτική η οποία λαμβάνει χώρα ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η επικοινωνία της πληροφορίας προς τους πολίτες, βοηθάει στο να λύνονται δυσπιστίες, ευνοώντας την ευαισθητοποίηση και την ενεργή συμμέτοχη των πολιτών σε αυτήν την μεγάλη πρόκληση της ανακύκλωσης και αξιοποίησης των βιοαποβλήτων.”

Δείτε απόσπασμα της τηλεδιάσκεψης με την συγκεκριμένη απάντηση