Τι περιμένει η Τοπική Αυτοδιοίκηση το 2021

Χρονιά ορόσημο μπορεί να αποτελέσει το 2021 για την Τοπική Αυτοδιοίκηση καθώς από το πρώτο 6μηνο του, θεσμικά και οικονομικά ζητήματα που αναμένονται, μπορεί να της έχουν δώσει άλλη διάσταση και ρόλο στην ανάπτυξη και στην κοινωνία.

Πρώτα από όλα το μεγάλο στοίχημα παίζεται στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Σύμφωνα με το χάρτη του ΥΠΕΣ έχουν ενταχθεί ήδη 555 έργα ύψους 1,3 δις και το όλο πρόγραμμα ανέρχεται στα 2,5 δις. Η Αυτοδιοίκηση πρέπει να τρέξει την ωρίμανση, τις συμβασιοποιήσεις και την ένταξη νέων έργων για να απορροφήσει το ποσό.

Ύστερα έχουμε το ΕΣΠΑ και τα ΠΕΠ που το συνολικό τους ποσό ανέρχεται στα 33.539 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων έχουν απορροφηθεί τα 17 δις. Το 35% του ΕΣΠΑ το διαχειρίζεται κυρίως μέσω των ΠΕΠ η Τοπική Αυτοδιοίκηση δηλαδή συνολικά
11.738 εκατομμύρια. Εκεί έχει συμβασιοποιηθεί περίπου ένα 50%. Καθώς μένουν ακόμη δύο χρόνια για την εκταμίευση το 2021 είναι καθοριστικό.

Συνεχίζουμε με το Ταμείο Ανάκαμψης:
Το Σχέδιο προβλέπει 32 δισεκατομμύρια συνολικά. Από αυτά τα 19,4 προβλέπεται να προέλθουν από επιδοτήσεις και τα 12,7 δις από δάνεια, ενώ το 70% των χρημάτων θα πρέπει να δεσμευτούν μέσα στο 2021 και το 2022.
Το σχέδιο επίσης κατανέμει 38% για την Πράσινη Οικονομία και το Περιβάλλον, 13% για την Ψηφιακή Μετάβαση, 25% για την Απασχόληση και 24% για τις Ιδιωτικές Επενδύσεις.
Η εκτίμηση είναι ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να απορροφήσει έως και 7 δις από τα παραπάνω, αλλά πρώτα από όλα περιμένουμε να συγκεκριμενοποιηθεί ο τρόπος απορρόφησης σε μέτρα και έργα. Στο δεύτερο εξάμηνο του 2021 θα έχει δείξει ποια θα είναι τα μέσα, αλλά και οι ικανότητες για την Αυτοδιοίκηση.

Θεωρητικά λοιπόν από οικονομικής απόψεως η Τοπική Αυτοδιοίκηση μέσα στο 2021 μπορεί να δεσμεύσει τουλάχιστον 15 δις. Αυτό αντιστοιχεί σε 45 εκατομμύρια ευρώ για κάθε δήμο. Κατανοούμε πλήρως λοιπόν ποιες δυνατότητες ανοίγονται μέσα στο 2021.

Από θεσμικής απόψεως περιμένουμε μέσα στο πρώτο εξάμηνο την Διοικητική Μεταρρύθμιση. Θα ξαναμοιραστούν δηλαδή οι αρμοδιότητες μεταξύ Υπουργείων, Περιφερειών και Δήμων. Είτε εφαρμοστεί το ενδεχόμενο μοντέλο πιλοτικής εφαρμογής μεταβίβασης αρμοδιοτήτων στους τομείς Παιδεία – Πρόνοια, είτε πάμε σε διευρυμένη βάση, σίγουρα το 2021 θα είναι μια χρονιά ορόσημο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ενδεχομένως μέσα στο 2021 να λυθεί και ο γόρδιος δεσμός της οικονομικής αυτοτέλειας των δήμων με την μεταβίβαση του ΕΝΦΙΑ. Τουλάχιστον αναμένεται μια πρώτη πρόταση σχεδιασμού.

Μέσα στο 2021 αναμένουμε να συζητηθεί και ο νέος κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων. Μια συζήτηση που άνοιξε από πλευράς ΚΕΔΕ με τις 10 περιφερειακές τηλεδιασκέψεις ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκου με ελάχιστες όμως αποκαλύψεις από πλευράς Υπουργείου.

Μια πολύ σημαντική αλλαγή αναμένεται στην Ψηφιακή Μετάβαση. Εκτός του ότι το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει δείξει μέχρι σήμερα ταχύτατα αντανακλαστικά και αποτελεσματικότητα στην ανάπτυξη της ψηφιακής διακυβέρνησης, εκτός του ότι το 13% του Ταμείου Ανάκαμψης αφορά την Ψηφιακή Μετάβαση, εκδόθηκε και η Ψηφιακή Βίβλος που αφιερώνει πολύ μεγάλο κομμάτι ψηφιακής αναβάθμισης στην λειτουργία των δήμων. Εδώ μπορεί να συντελεστεί η μεγάλη διοικητική μετεξέλιξη.

Μέσα στο 2021 αναμένεται να βγουν και περίπου 400 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια σε αντίστοιχες δημοτικές ενότητες που θα αποτελέσουν πιλότο και εμπειρία για το σύνολο των υπόλοιπων 1.135. Είναι μεγάλο το στοίχημα για να δούμε την αποτελεσματικότητα και την συνέπεια χρόνων στον νέο αναπτυξιακό χάρτη της Ελλάδας.

Τέλος το 2021, επετειακή χρονιά για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 θα αποτελέσει και μια τεράστια ευκαιρία για κάποιους δήμους να αναπτύξουν την χωρική τους ταυτότητα. Υπάρχει και αντίστοιχη πρόσκληση χρηματοδότησης από το Αντώνης Τρίτσης.