Παρουσιάστηκε το ευρωβαρόμετρο της Επιτροπής των Περιφερειών

Ο πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών της Ευρώπης κ. Απόστολος Τζιτζικώστας προειδοποίησε από το βήμα της 19ης Εβδομάδας της Επιτροπής των Περιφερειών ότι το κενό 180 δισ. ευρώ που έχει δημιουργηθεί λόγω covid-19 στις τοπικές οικονομίες αναδεικνύει την αποτυχία των εθνικών κυβερνήσεων να συμβουλευτούν τις τοπικές αρχές στα επενδυτικά τους σχέδια.

Παρουσιάζοντας το Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο που δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών
και δημοσιεύτηκε εχθές 12 Οκρωβρίου 2021, ο κ. Τζιτζικώστας, προειδοποίησε ότι η ανάκαμψη της ΕΕ υπονομεύεται από την αποτυχία των εθνικών κυβερνήσεων να συμβουλευτούν τους Δήμους και τις Περιφέρειες για τα σχέδια έκτακτης ανάγκης που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Η προοπτική να μην κατευθυνθούν τα κονδύλια της Ε.Ε. εκεί που οι Δήμοι και οι Περιφέρειες αισθάνονται ότι υπάρχει ανάγκη, κινδυνεύει επίσης να επιδεινώσει τα προβλήματα που δημιουργεί το χάσμα χρηματοδότησης ύψους 180 δισεκατομμυρίων ευρώ μεταξύ δαπανών και εσόδων που προκαλείται από την πανδημία του COVID-19.

Η δεύτερη ετήσια έκθεση, η οποία περιλαμβάνει μία από τις μεγαλύτερες δημοσκοπήσεις σε επίπεδο Ε.Ε. για τις τοπικές τοπικές και περιφερειακές αρχές, επισημαίνει επίσης τη διεύρυνση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων μεταξύ περιφερειών στην ίδια χώρα και σε ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου ενός ψηφιακού χάσματος μεταξύ αγροτικών και αστικών που υπονομεύει τις φιλοδοξίες της ΕΕ για μια πράσινη και ψηφιακή οικονομική μετάβαση.

Παρουσιάζοντας την έκθεση, ο Απόστολος Τζιτζικώστας (EL/EPP), Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και εκλεγμένος περιφερειάρχης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην Ελλάδα, είπε: «Το Περιφερειακό και Δημοτικό μας Βαρόμετρο μετρά τον αντίκτυπο της πανδημίας στις Περιφέρειές μας , τους Δήμους και τις Κοινότητες, έτσι ώστε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης – ΕΕ, εθνικά, περιφερειακά και τοπικά – να μπορούν να αναλάβουν συγκεκριμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των λαών μας. Πολύ συχνά η Ευρώπη συνδέεται μόνο με τα 27 κράτη μέλη της. Η ΕΕ είναι πολύ πιο πλούσια από αυτήν την σύνδεση: είναι πάνω από 300 Περιφέρειες, 90.000 Δήμους και 1,1 εκατομμύριο αιρετοί σε Περιφερειακό και τοπικό επίπεδο που εκπροσωπούν πάνω από 400 εκατομμύρια πολίτες. Το Βαρόμετρό μας προσφέρει μια νέα προοπτική για την κατάσταση της ΕΕ, λαμβάνοντας καλύτερα υπόψη την ποικιλομορφία, την πολυπλοκότητα και τον πλούτο της ».

Μερικά από τα βασικά ευρήματα του Τοπικού και Περιφερειακού Βαρομέτρου:

Τα περιφερειακά και τοπικά οικονομικά κινδυνεύουν.
Οι περιφερειακές και οι δημοτικές αρχές φέρουν το βάρος της παροχής ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών και υπηρεσιών υγείας για τους πολίτες σε μια εποχή που οι τοπικές οικονομίες βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο. Σε ολόκληρη την ΕΕ η αύξηση του κόστους και η μείωση των εσόδων άφησε ένα κενό περίπου 180 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2020, με 130 δισεκατομμύρια ευρώ να υπολείπονται σε περιφερειακά και ενδιάμεσα επίπεδα και 50 δισεκατομμύρια ευρώ σε δημοτικό επίπεδο. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν καθήκον να βοηθήσουν επειγόντως τις τοπικές αρχές να απορροφήσουν τους κραδασμούς στα οικονομικά τους, μέσω των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης.

Η αγνόηση της εδαφικής διάστασης της κρίσης υγείας θέτει σε κίνδυνο ζωές.
Ο καλύτερος τρόπος για την ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις να επιταχύνουν την ανάκαμψη είναι να διασφαλίσουν ότι οι δράσεις της, λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις περιφερειακές και τοπικές ιδιαιτερότητες: η αγνόηση της εδαφικής διάστασης της υγείας θέτει σε κίνδυνο τη ζωή. Για να προστατευτούμε καλύτερα, πρέπει να επαναξιολογήσουμε τις ικανότητες υγείας μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης. Η ΕΕ θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας στα περιφερειακά συστήματα και να συντονίσει «capacity stress-tests» για να αξιολογήσει την ετοιμότητά τους στις κρίσεις.

Οι περιφέρειες αγνοούνται στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, θέτοντας σε κίνδυνο την ανάκαμψη της ΕΕ και τους πράσινους στόχους.
Κινδυνεύουμε να χάσουμε τους στόχους ανάκαμψης επειδή οι στρατηγικές δεν λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές ανάγκες, τη διαφορετικότητα και τις ανισότητες των κοινοτήτων μας. Οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει να εφαρμόσουν σχέδια μαζί με τις περιφέρειες και τους δήμους τους. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να είναι βασικοί παράγοντες της διακυβέρνησης των σχεδίων, λαμβάνοντας υπόψη τις ευθύνες των Περιφερειών και των Δήμων σε τομείς όπως οι δημόσιες συμβάσεις, οι μεταφορές, η δράση για το κλίμα, η υγεία και η εκπαίδευση.

Το ψηφιακό χάσμα αστικού-αγροτικού χώρου θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ανάκαμψη.
Απαιτείται επειγόντως υποστήριξη για την «ψηφιακή συνοχή». Η συνολική κάλυψη των νοικοκυριών της ΕΕ με δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας είναι 44% στις αστικές περιοχές, έναντι 20% στις αγροτικές περιοχές. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να επενδύσουν επειγόντως στον τομέα αυτόν. Η ψηφιακή συνοχή είναι ζωτικής σημασίας για μια σταθερή και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη.

Η φτώχεια από τον COVID γίνεται πραγματικότητα. Ο κίνδυνος μιας χαμένης γενιάς από τον COVID αυξάνεται.
Οι νέοι και οι εργαζόμενοι χαμηλής ειδίκευσης έχουν πληγεί περισσότερο. Άτομα που ζουν σε άσχημες συνθήκες, άτομα με ειδικές ανάγκες και ηλικιωμένοι έχουν υποστεί χειρότερες συνθήκες διαβίωσης. Η ΕΕ πρέπει να ενεργήσει συγκεκριμένα και αλληλέγγυα για να επιτύχει μια δικαιότερη ανάκαμψη.
Οι Περιφερειακοί και Δημοτικοί αιρετοί πιστεύουν ότι δεν υπολογίζονται αρκετά στην Ε.Ε. και θέλουν να έχουν μεγαλύτερη επιρροή σε τομείς όπως η οικονομία, η κοινωνική δικαιοσύνη, η κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον.
Η αγνόηση αυτής της αίσθησης, θα ήταν ασυγχώρητο λάθος και θα διευρύνει το χάσμα μεταξύ της ΕΕ και των κοινοτήτων της. Χρειαζόμαστε μια νέα ώθηση για την ευρωπαϊκή δημοκρατία για να ενισχύσουμε τις ευρωπαϊκές μας αξίες. Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης πρέπει να είναι ο τόπος για να ξεκινήσει ένας πραγματικός προβληματισμός σχετικά με το δημοκρατικό μοντέλο της ΕΕ.

Μερικά σημαντικά στοιχεία

Το Βαρόμετρο προσφέρει ένα στιγμιότυπο του αντίκτυπου της κοινωνικής, οικονομικής και υγειονομικής κρίσης στις Περιφέρειες και τους Δήμους της ΕΕ. Τα γεγονότα και τα ευρήματά του συμπληρώνονται από δημοσκόπηση κοινής γνώμης από τοπικούς και περιφερειακούς αιρετούς στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.
Η δημοσκόπηση, που παραγγέλθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και πραγματοποιήθηκε από το IPSOS, διερευνά τις απόψεις των αιρετών σχετικά με την ποιότητα των σχέσεων μεταξύ υποεθνικών κυβερνήσεων και εθνικών κυβερνήσεων και της ΕΕ, την κατάσταση της δημοκρατίας στην ΕΕ και την ατζέντα της πρόοδου.

Το Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο (#EuregionalBarometer)
συμπληρώνεται από ένα πολιτικό ψήφισμα των 329 μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της πολιτικής συνέλευσης της ΕΕ των τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων.

Ευρήματα του Ετήσιου Περιφερειακού και Τοπικού Βαρομέτρου: (σύνδεσμοι για ενημέρωση)

Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – κύρια ευρήματα
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο – πλήρης έκθεση
Ετήσιο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο-δημοσκόπηση από το IPSOS (διατίθενται επίσης αποτελέσματα για κάθε χώρα)