4849 ο νέος νόμος για τις Λαϊκές Αγορές

Τον αριθμό 4849 πήρε ο νόμος που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 207 Τεύχος Α’ 5 Νοεμβρίου 2021 με τίτλο «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου, ρυθμίσεις για την άσκηση ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και την απλού- στευση πλαισίου δραστηριοτήτων στην εκπαίδευση, βελτιώσεις στην επιμελητηριακή νομοθεσία, άλλες διατάξεις του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και λοιπές επείγουσες διατάξεις».

Σύμφωνα με το Άρθρο 26 αρμόδιες αρχές για τη λειτουργία των λαϊκών αγορών, και φορείς λειτουργίας τους, είναι οι δήμοι της χώρας εντός των ορίων των οποίων αυτές λειτουργούν. Ειδικά για τη λειτουργία των λαϊκών αγορών που λειτουργούν εντός των ορίων της Περιφέρειας Αττικής και της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, αρμόδιες αρχές ορίζονται η Περιφέρεια Αττικής και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αντίστοιχα.

Μεταξύ πολλών άλλων σημαντικές διατάξεις είναι οι εξής:

Η κατάργηση, η μετακίνηση και η επέκταση των λαϊκών αγορών γίνεται με απόφαση του φορέα λειτουργίας μετά από την επιλογή του χώρου λειτουργίας. Η απόφαση του πρώτου εδαφίου κοινοποιείται στην Περιφέρεια του δήμου εντός των ορίων του οποίου λειτουργεί η λαϊκή αγορά.
Για τις λαϊκές αγορές που λειτουργούν εντός των ορίων των Δήμων της Περιφέρειας Αττικής και της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, η ίδρυση, η κατάργηση, η μετακίνηση και η επέκτασή τους γίνεται με απόφαση της οικείας Περιφέρειας, μετά από πρόταση του οικείου Δήμου.
Με την απόφαση ίδρυσης νέας λαϊκής αγοράς καθορίζονται ο αριθμός των θέσεων για παραγωγούς πωλητές και επαγγελματίες πωλητές και οι κατηγορίες των θέσεων δραστηριοποίησης ανά αντικείμενο εκμετάλλευσης. Σε κάθε νέα λαϊκή αγορά ο αριθμός των θέσεων που αποδίδονται σε παραγωγούς πωλητές είναι ίσος με τον αριθμό των θέσεων που αποδίδονται σε επαγγελματίες πωλητές.

Οι λαϊκές αγορές λειτουργούν έξι (6) ημέρες την εβδομάδα. Οι ημέρες και το ωράριο λειτουργίας των λαϊκών αγορών καθορίζονται με απόφαση του φορέα λειτουργίας τους και περιλαμβάνονται στον Κανονισμό Λειτουργίας τους. Για τις λαϊκές αγορές που λειτουργούν στην Περιφέρεια Αττικής και τη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης απαιτείται η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του Δήμου εντός των ορίων του οποίου λειτουργούν.

Μορφές άσκησης υπαίθριου εμπορίου:
α) Εμπόριο σε οργανωμένες υπαίθριες αγορές: αα) λαϊκές αγορές,
αβ) πρότυπες λαϊκές αγορές,
αγ) βραχυχρόνιες αγορές,
αδ) υπαίθριες αγορές παρασκευής έτοιμου φαγητού και ποτού επί του δρόμου (street food markets),
αε) αγορές χειροτεχνών-καλλιτεχνών,
αστ) αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων,
β) στάσιμο εμπόριο,
γ) πλανόδιο εμπόριο.

O νόμος δεν εφαρμόζεται για τις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων

Προϋπόθεση για την προκήρυξη αδειών και θέσεων δραστηριοποίησης στις οργανωμένες υπαίθριες αγορές είναι η καταχώρηση στο πληροφοριακό σύστημα Ο.Π.Σ.Α.Α. των αγορών στις οποίες ανήκουν οι προκηρυσσόμενες θέσεις, μαζί με: α) την απόφαση ίδρυσης, β) τον Κανονισμό Λειτουργίας της αγοράς και γ) το αντίστοιχο τοπογραφικό διάγραμμα.

Η έκδοση προκήρυξης για τη χορήγηση αδειών και την παραχώρηση θέσεων σε λαϊκές αγορές μπορεί να αφορά σε μία (1) ή περισσότερες Περιφερειακές Ενότητες της ίδιας Περιφέρειας.
Οι Περιφέρειες εκδίδουν προκήρυξη για τη χορήγηση αδειών και την παραχώρηση θέσεων σε λαϊκές αγορές, μεριμνώντας ώστε να είναι δυνατή η δραστηριοποίηση των κατόχων άδειας επαγγελματιών πωλητών σε υπαίθριες οργανωμένες αγορές για έξι (6) ημέρες κάθε εβδομάδα είτε εντός της ίδιας Περιφερειακής Ενότητας είτε σε δύο (2) όμορες Περιφερειακές Ενότητες.

Οι υφιστάμενοι κατά την έκδοση του παρόντος κάτοχοι άδειας παραγωγοί και επαγγελματίες πωλητές λαϊκών αγορών καταβάλλουν ημερήσιο τέλος θέσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον κανονισμό λειτουργίας της αγοράς, για τη δραστηριοποίηση σε αυτές και την κάλυψη των πάσης φύσεως αναγκών της. Οι υπόχρεοι καταβολής του ημερήσιου τέλους στους φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών απαλλάσσονται από το τέλος υπέρ δήμων του άρθρου 21 του από 24.9/20.10.1958 βασιλικού διατάγματος (Α’ 171) για την καθαριότητα και αποκομιδή των απορριμμάτων των χώρων που χρησιμοποιούνται από τις λαϊκές αγορές και από το τέλος για τη χρήση των χώρων λειτουργίας των λαϊκών αγορών της παρ. 9 του άρθρου 13 του ιδίου βασιλικού διατάγματος ή όποια άλλη οικονομική επιβάρυνση για παρεχόμενες από τους Δήμους και τις Περιφέρειες υπηρεσίες, σχετικές με τη λειτουργία των λαϊκών αγορών.

Για έσοδα που εισπράττονται από τις Περιφέρειες Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας από λαϊκές αγορές αρμοδιότητάς τους, ποσοστό 50% περιέρχεται στις οικείες Περιφέρειες και ποσοστό 50% στους Δήμους, στα γεωγραφικά όρια των οποίων λειτουργούν λαϊκές αγορές, με εγγραφή στους προϋπολογισμούς τους για την αντιμετώπιση των λειτουργικών αναγκών που προκύπτουν από τη λειτουργία των λαϊκών αγορών, την προμήθεια και χρήση τηλεπικοινωνιακών μέσων για την κάλυψη των αναγκών επικοινωνίας των υπηρεσιών ελέγχου και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Η απόδοση του ποσού που περιέρ- χεται στους Δήμους, γίνεται το αργότερο κάθε εξάμηνο βάσει συντελεστών κατανομής που είναι ανάλογοι του αριθμού των πωλητών που δραστηριοποιήθηκαν στις λαϊκές αγορές κάθε Δήμου κατά το προηγούμενο έτος. Οι συντελεστές κατανομής ορίζονται με απόφαση της οικείας Περιφέρειας, η οποία εκδίδεται μέχρι το τέλος Ιανουαρίου κάθε έτους. Το ανωτέρω αναφερόμενο ποσό είναι το μοναδικό τέλος που αποδίδεται στους Δήμους για τη λειτουργία των λαϊκών αγορών. Στο ποσοστό αυτό δεν υπολογίζεται το αναλογούν χαρτόσημο, το οποίο είναι ενιαίο για όλη τη Χώρα.

Για έσοδα που εισπράττονται από τους λοιπούς φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών, δηλαδή τους Δήμους της λοιπής Επικράτειας, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) περιέρχεται σε αυτούς και ποσο- στό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) στην οικεία Περιφέρεια και αποδίδεται σε αυτήν τουλάχιστον μία (1) φορά κάθε εξάμηνο, με απόφαση του οικείου Δήμου. Το ποσό αυτό εγγράφεται ως έσοδο στους προϋπολογισμούς των αντί- στοιχων Περιφερειών.

Για τη δραστηριοποίηση στο στάσιμο εμπόριο (παραγωγών και επαγγελματιών πωλητών) καταβάλλεται τέλος κατάληψης κοινόχρηστου χώρου. Με απόφαση του οικείου Δήμου καθορίζονται το ύψος του τέλους, ο τρόπος πληρωμής και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.
Για τη δραστηριοποίηση στο πλανόδιο εμπόριο καταβάλλεται τέλος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο. Με απόφαση της οικείας Περιφέρειας καθορίζονται το ύψος του τέλους, ο τρόπος πληρωμής και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα.

Η λειτουργία υπαίθριων οργανωμένων αγορών επι- τρέπεται σε υπαίθριους χώρους που ορίζονται με απόφαση της αρμόδιας αρχής, και στους οποίους υπάρχει ελεύθερη και εύκολη πρόσβαση

για το κοινό, περιλαμ- βανόμενων των ατόμων με αναπηρία, και ιδίως σε οδούς, πλατείες, πάρκα και εξωτερικούς χώρους εκκλησιών. Οι υπαίθριοι χώροι του πρώτου εδαφίου μπορούν να είναι δημόσιοι ή μισθωμένοι από το Δημόσιο.

Ο αρμόδιος φορέας λειτουργίας οφείλει να διασφαλίζει ότι, με τον ορισμό των χώρων λειτουργίας των υπαίθριων οργανωμένων αγορών, δεν εμποδίζεται η πρόσβαση σε σχολεία, νοσοκομεία, κέντρα υγείας, σταθμούς του αστικού και του προαστιακού σιδηρόδρομου, σταθμούς υπεραστικών λεωφορείων, αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μνημεία, χώρους άσκησης θρησκευτικής λατρείας, αστυνομικούς, λιμενικούς και πυροσβεστι- κούς σταθμούς, εισόδους κατοικιών και καταστημάτων, ξενοδοχειακές μονάδες, καθώς και ότι δεν δυσχεραίνο- νται η λειτουργία των ανωτέρω και ο εφοδιασμός κάθε είδους καταστημάτων και ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.

Κάθε φορέας λειτουργίας λαϊκής αγοράς μεριμνά για την εύρυθμη λειτουργία της και τουλάχιστον για:
α) την προσβασιμότητα και την ασφάλεια των διερχό- μενων πωλητών και καταναλωτών,
β) την καθαριότητα του χώρου κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της λειτουργίας της λαϊκής αγοράς, καθώς και την τήρηση των κανόνων υγιεινής, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο 13 της υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./ οικ.47829/21.6.2017 απόφασης του Υπουργού Υγείας (Β’ 2161),
γ) την τήρηση των κανόνων για την τοποθέτηση πωλη- τών στη λαϊκή αγορά και γενικότερα για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς,
δ) την ανάρτηση στην ιστοσελίδα του φορέα λει- τουργίας του τοπογραφικού διαγράμματος κάθε λαϊκής αγοράς, που λειτουργεί εντός των ορίων του, στο οποίο απεικονίζονται οι θέσεις και αναγράφονται οι πωλητές που τις καταλαμβάνουν, καθώς επίσης και οι κενές θέσεις.
Με μέριμνα του φορέα λειτουργίας, σε κάθε λαϊκή αγορά τοποθετείται περίπτερο (κιόσκι) στο οποίο αναρ- τάται το τοπογραφικό διάγραμμα της λαϊκής αγοράς και στο οποίο φαίνονται ευκρινώς οι τομείς κατ’ είδος προ- ϊόντων. Τοποθετούνται, επίσης, δελτία παραπόνων και κυτίο συλλογής τους.

Οι αρμόδιες αρχές, με απόφασή τους, μπορούν να ιδρύουν πρότυπες λαϊκές αγορές ή να μετατρέπουν υφιστάμενες λαϊκές αγορές σε πρότυπες λαϊκές αγορές. Ο χαρακτηρισμός μίας λαϊκής αγοράς ως πρότυπης απαιτεί κατ’ ελάχιστο την ύπαρξη ομοιομορφίας των πάγκων, σταθερών υποδομών απο- χέτευσης και ηλεκτροδότησης, κάδων ανακύκλωσης και χώρων αναψυχής. Στις πρότυπες λαϊκές αγορές μπορούν, επίσης, να δραστηριοποιούνται ελεύθεροι επαγγελμα- τίες με διαφορετικό αντικείμενο δραστηριοποίησης από τα προβλεπόμενα στο παρόν. Τα πωλούμενα στις πρό- τυπες λαϊκές είδη ορίζονται με την απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 67.

Την ευθύνη διοργάνωσης εμποροπανηγύρεων, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος, αναλαμβάνουν οι Δήμοι. Τα νομικά πρόσωπα των Ο.Τ.Α. μπορούν να αναλαμβάνουν τον τρόπο υλοποίησης της αρμοδιότητας του φορέα διοργάνωσης με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, εφόσον περιλάβουν στους καταστατικούς τους σκοπούς τις σχετικές δράσεις.
Αν η εμποροπανήγυρη λειτουργεί σε χώρο επί του οποίου έχει πλήρη κυριότητα νομικό πρόσωπο της κατ’ άρθρο 3 του Συντάγματος Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού, το ανωτέρω νομικό πρόσωπο μπορεί:
α) να αποφασίζει το ίδιο για τη λειτουργία της, ανα- λαμβάνοντας παράλληλα την οργάνωση και διεξαγωγή αυτής, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο παρόν ή
β) να παραχωρεί τον χώρο στον οικείο Δήμο με σύμ- βαση μίσθωσης.

Επίσης ο νέος νόμος προβλέπει διατάξεις για τις: Κυριακάτικες αγορές, Αγορές ρακοσυλλεκτών
Ειδικές θεματικές αγορές, Αγορές χειροτεχνών – καλλιτεχνών κλπ.

Αρμόδια αρχή για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας υπαίθριων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων είναι οι δήμοι της χώρας. Οι εν λόγω δραστηριότητες είναι διάφορες από το υπαίθριο εμπόριο και δεν υπάρχει περιορισμός στη δραστηριοποίηση των φυσικών ή νομικών προσώ- πων που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.

Δείτε εδώ όλο το νόμο