Παρακολούθηση και η αποτίμηση των Φυσικών Καταστροφών

Με αφορμή τα εκατοντάδες χιλιάδες εκτάρια που κάηκαν το καλοκαίρι του 2023, χαρακτηριστικά να αναφερθεί ότι κάηκαν περίπου 164,4800 εκτ. στην περιοχή του Έβρου και 25,115.19 εκτ. στο νησί της Ρόδου, γίνεται κατανοητό ότι η παρακολούθηση και η αποτίμηση των φυσικών καταστροφών έχει ιδιαίτερη σημασία για τα κέντρα λήψης πολιτικών αποφάσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και τον χωρικό σχεδιασμό. Η ακριβής εκτίμηση των πληγμένων από πυρκαγιά περιοχών, αποτελεί σημαντικό στόχο για εθνικούς και διεθνείς περιβαλλοντικούς οργανισμούς. Η συνεχής αποψίλωση των δασών απαιτεί μια αξιόπιστη μεθοδολογία που τροφοδοτείται από διαχρονικά δεδομένα και τελικά επιτρέπει στους κυβερνητικούς οργανισμούς να δημιουργούν πολιτικές, όπως αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και ιδιαίτερα των δασικών οικοσυστημάτων, παρακολούθηση του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και  των γεωργοκτηνοτροφικών αποζημιώσεων.

Η παρακολούθηση αυτή δύναται να υλοποιηθεί με δορυφορικά υψηλής ανάλυσης δεδομένα Sentinel από το πρόγραμμα Copernicus της European Space Agency και με πολύ υψηλής χωρικής ανάλυσης (κάτω του 1 μέτρου) δεδομένα, τα οποία είναι διαχρονικά δεδομένα, και συνεπώς καταγράφουν μια περιοχή ενδιαφέροντος πριν και αμέσως μετά από ένα συμβάν πυρκαγιάς. Προς αυτήν την κατεύθυνση, η GEOSYSTEMS HELLAS Α.Ε. έχει εμπειρία και συμμετέχει σε Έργα Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής και ειδικεύεται σε έργα Tηλεανίχνευσης και Παρατήρησης του Φυσικού Περιβάλλοντος και τις μεταβολές αυτού. 

Η GEOSYSTEMS HELLAS A.E. συμμετείχε στο έργο «Ταχεία εκτίμηση των πληγμένων από πυρκαγιά περιοχών χρησιμοποιώντας δεδομένα Sentinel 2. Περιπτώσεις στα Κύθηρα και στη Σαρωνίδα».  Σκοπός του έργου αυτού ήταν να εξετάσει και να προσδιορίσει τη συνολική έκταση δύο διαφορετικών συμβάντων πυρκαγιάς που σημειώθηκαν το καλοκαίρι του 2017 στα Κύθηρα και τη Σαρωνίδα της Ελλάδας» , αξιοποιώντας τη δυνατότητα SPATIAL MODELER του λογισμικού ERDAS IMAGINE(HEXAGON GEOSPATIAL). Για κάθε μελέτη περίπτωσης, εφαρμόστηκαν τρεις απλές αλλά αποτελεσματικές προσεγγίσεις: i) Αφαίρεση εγγύς υπέρυθρου καναλιου, ii) δείκτης NDVI και iii) δείκτης NBR.

Ως επέκταση της εφαρμογής αποτελεί η αποτίμηση τόσο των δασικών εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί σύμφωνα με τους Κυρωμένους Δασικούς χάρτες, αλλά και των καλύψεων γης που βρίσκονται εντός της καείσας περιοχής. Επίσης, ως μέτρο πρόληψης είναι η δημιουργία χαρτών υψηλής επικινδυνότητας για πλημμύρες, καθώς στις περιοχές αυτές σε περίπτωση ακραίας πλημμύρας δεν υπάρχει στο έδαφος το απαραίτητο ριζικό σύστημα για να συγκρατήσει τον μεγάλο υδάτινο όγκο. Μεθοδολογία η οποία έχει εφαρμοστεί στο ολοκληρωμένο έργο « ExPert Integrated suPport systEm for coastaL mixed urbAn – industrial – critical infrastructure monitorinG usIng Combined technologies -EPIPELAGIC project» που συμμετείχε η GEOSYSTEMS HELLAS A.E.

Εικόνα 1. Έγχρωμο σύνθετο (ψευδόχρωμη απεικόνιση) των καναλιών Εγγύς υπέρυθρο, Κόκκινο,, Πράσινο της περιοχής του Έβρου. Με σκούρο καφέ χρώμα φαίνεται το αποτύπωμα της καείσας περιοχής με ημερομηνία λήψης 02-09-2023Sentinel Hub
Εικόνα 2. Έγχρωμο σύνθετο (ψευδόχρωμη απεικόνιση) των καναλιών Εγγύς υπέρυθρο, Κόκκινο,, Πράσινο της περιοχής της Ρόδου με ημερομηνία λήψης 01-09-2023Sentinel Hub