Οι φιλόδοξοι στόχοι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (The European Green Deal) απαιτούν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο ριζικές και γρήγορες αλλαγές τις επόμενες δεκαετίες. Για να διασφαλιστεί ότι όλες οι Πρωτοβουλίες της Πράσινης Συμφωνίας είναι «τοπικά εξασφαλισμένες» και δεν θα οδηγήσουν σε αυξανόμενες εδαφικές και κοινωνικές ανισότητες, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι καλούν τους εθνικούς νομοθέτες της ΕΕ να προβούν σε εις βάθος επανεξέταση και αναθεώρηση του Κανονισμού της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα (Energy Union and Climate Action Regulation) και τη θέσπιση μόνιμου διαλόγου για το κλίμα και την ενέργεια.
Οι συστάσεις που συνέταξε ο Joško Klisović (HR/PES), Πρόεδρος της Δημοτικής Συνέλευσης του Ζάγκρεμπ, και εισηγητής της Επιτροπής των Περιφεριφεραιών για το Green Deal Governance εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) στις 30 Νοεμβρίου.
Για την καλύτερη αξιολόγηση του τοπικού αντίκτυπου των νέων Πρωτοβουλιών της Πράσινης Συμφωνίας και για την ομαλή εφαρμογή τους, η ΕτΠ τονίζει ότι οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές πρέπει να συμμετέχουν σε πολύ πρώιμο στάδιο για να τροφοδοτήσουν τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ με τις γνώσεις τους για το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο στο οποίο οι πολιτικές της ΕΕ εφαρμόζονται στην πράξη. Η ΕτΠ δεσμεύεται να αναλάβει ενεργό και ηγετικό ρόλο σε αυτήν την άσκηση τοπικής εξασφάλισης και να αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης και προοπτικών της Πράσινης Συμφωνίας με εναρμονισμένους δείκτες για την αξιολόγηση των εδαφικών ιδιαιτεροτήτων και των τρωτών σημείων.
Μια πρόσφατη μελέτη της ΕτΠ επέστησε την προσοχή στην κακή ποιότητα των πολυεπίπεδων διαλόγων και διαβουλεύσεων σχετικά με τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα σε ορισμένα κράτη μέλη. Η γνωμοδότηση του κ. Klisović ζητά μεταρρύθμιση του Κανονισμού Διακυβέρνησης ώστε να απαιτείται από τα κράτη μέλη να καθιερώσουν μόνιμο διάλογο για το κλίμα και την ενέργεια με τις δημοτικές και τις περιφερειακές αρχές (LRAs).
Επιπλέον, καθώς η Πράσινη Συμφωνία συνεπάγεται πολλές νέες υποχρεώσεις και στόχους σχεδιασμού για τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές, ο αναθεωρημένος κανονισμός διακυβέρνησης θα πρέπει να καταστήσει υποχρεωτική για τα κράτη μέλη τη συμπερίληψη ενός νέου κεφαλαίου στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα με θέμα «Υποστήριξη και πόροι που παρέχονται σε ΤΠΑ προς υλοποίηση», με αναλυτικές πληροφορίες για την τεχνική βοήθεια και τις ευκαιρίες χρηματοδότησης της ΕΕ. Η ΕτΠ επισημαίνει επίσης την ανάγκη για περισσότερη υποστήριξη στους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς ενέργειας και κλίματος και προτείνει τη δημιουργία ενιαίων θυρίδων της Πράσινης Συμφωνίας σε υποεθνικό επίπεδο για να προσφέρουν εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες και καθοδήγηση.
Τέλος, η ΕΤΠ επιμένει ότι η αναθεώρηση του πλαισίου της Πράσινης Συμφωνίας πρέπει να καλύπτει όλες τις πτυχές που σχετίζονται με τις ευάλωτες ομάδες και τις κοινωνικές και εδαφικές ανάγκες. Προτείνει την ενίσχυση της υφιστάμενης σχέσης μεταξύ των συστάσεων του Εξαμήνου για συγκεκριμένες χώρες και της εφαρμογής των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα. Επιπλέον, τα μεγάλα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης και η πολιτική συνοχή θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι σημαντικοί οικονομικοί πόροι θα φτάσουν στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, όπου πραγματοποιείται η κλιματική και ενεργειακή μετάβαση. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε ένα πλαίσιο για βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομία ευημερίας για να διασφαλιστεί ότι το ΑΕΠ δεν είναι ο μοναδικός δείκτης της κοινωνικής προόδου στην ΕΕ.
Περισσότερες πληροφορίες:
https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2023/754607/EPRS_BRI(2023)754607_EN.pdf
· Ενημέρωση της Υπηρεσίας Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EPRS) σχετικά με την πολιτική συνοχής και την κλιματική αλλαγή: Δράσεις που αναλαμβάνονται από τις περιφερειακές και τοπικές αρχές (Νοέμβριος 2023)
· Η γνωμοδότηση αποτελεί μέρος του ευρύτερου προβληματισμού για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που ξεκίνησε η ΕτΠ ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών και της αλλαγής της εντολής της ΕΕ το 2024. Η Πράσινη Συμφωνία 2.0 θα πρέπει να γίνει μια στρατηγική-ομπρέλα, περαιτέρω ευθυγραμμισμένη με το πλαίσιο Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) που περιλαμβάνει τις πιο σχετικές διαστάσεις της αειφόρου ανάπτυξης για την επίτευξη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων, διατηρώντας παράλληλα τον στόχο για την κλιματική ουδετερότητα ως πυξίδα.
Επικοινωνία:
Lauri Ouvinen
Τηλ. +32 473536887
