Τους κακούς σχεδιασμούς και την αποτυχία της ανακύκλωσης στην Ελλάδα που θα πληρώσουν τελικά οι δήμοι και άρα οι δημότες, αντί των εταιρειών υπόχρεων παραγωγών, επιχειρεί να διαχειριστεί η ΚΕΔΕ που παράλληλα με την προσφυγή στο ΣτΕ για το Τέλος Ταφής προγραμματίζει και κάνει και αίτηση επιστροφής των χρημάτων που παρακρατούνται ήδη, στους δήμους.
Όπως ενημέρωσε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Κυρίζογλου το ΔΣ, ο Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης έχει εισπράξει ήδη 30 με 35 εκατομμύρια ευρώ που λιμνάζουν και αναμένεται να εισπράξει ακόμη 210 με 215 από το 2022 και το 2023 συν 24 από το Α’ εξαμήνου του 2024 που θα αποδοθούν τον Οκτώβριο. Ένα σύνολο 270 εκ. που θα παρακρατηθούν από τους ΚΑΠ, τα οποία όμως σύμφωνα με τον νόμο και την Ευρωπαϊκή Οδηγία, θα πρέπει να αποδοθούν στους δήμους για δράσεις διαχείρισης αποβλήτων όπως εξήγησε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος και δήμαρχος Αγρινίου κ. Παπαναστασίου.
Ο κ. Παπαναστασίου πρότεινε να παρθεί μια απόφαση αίτησης επιστροφής χωρίς να κοινοποιηθεί προς το παρόν μέχρι την εκδίκαση της προσφυγής.
Το Τέλος Ταφής όπως είπε επιβλήθηκε με το άρθρο 38 του 4819/2021 όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 5069/2023 και επιβάλλεται με συγκεκριμένους κωδικούς του Ευρωπαϊκού καταλόγου και
αποδίδεται από τους υπόχρεους δηλαδή τους δήμους ή τους ΦΟΔΣΑ σε ειδικό λογαριασμό που τηρεί ο ΕΟΑΝ και διατίθεται σε ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα που εκπονεί και εγκρίνονται από το ΥΠΕΝ.
Με τα προγράμματα αυτά μπορούν να χρηματοδοτηθούν δράσεις των ΟΤΑ Α’ βαθμού και των ΦΟΔΣΑ με σκοπό την ενίσχυση δράσεων πρόληψης χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης χωριστών αποβλήτων για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων καθώς και την εν γένει (σύμφωνα με το άρθρο 25 του 4819) αναβάθμιση του περιβάλλοντος και να καλύπτεται μέρος του κόστους λειτουργίας των υποδομών ανακύκλωσης καθώς και να χρηματοδοτούνται και έργα έρευνας, τεχνολογίας και ωρίμανσης νέων τεχνολογιών για την ανάπτυξη της ανακύκλωσης και την διαχείριση των αποβλήτων.
Σύμφωνα λοιπόν με τα ανωτέρω το οφειλόμενο ποσό για το έτος 22 όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ καταβάλλεται στον ΕΟΑΝ από το Υπ. Εσωτερικών σε βάρος των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων για τους ΟΤΑ Α’ βαθμού (είναι οι ΚΑΠ) κατόπιν ενίσχυσή τους με το ποσό των 60 εκατομμυρίων από τον κρατικό προϋπολογισμό μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 2023.
Το ποσό των 60 εκατομμυρίων ευρώ παρακρατείται το έτος 2024 από τους προβλεπόμενους πόρους του άρθρου 259 του νόμου 3852 και για το οφειλόμενο ποσό του Τέλος Ταφής που αντιστοιχεί στο Α’ εξάμηνο του 2023 μέχρι 31/12/23.
Με βάση τα παραπάνω η εισήγηση αφορούσε αίτηση της ΚΕΔΕ για επιστροφή στους ΟΤΑ Α’ Βαθμού μέχρι 31/12/24 δηλαδή και αυτά που θα παρακρατηθούν και στην συνέχεια από το Τέλος Ταφής.
Σύμφωνα πάντα με την εισήγηση τα ποσά αυτά θα διατεθούν για την ενίσχυση των ΟΤΑ Α’ βαθμού προκειμένου:
1) Να ενισχυθούν με υλικοτεχνικό εξοπλισμό που χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους λειτουργία για την συλλογή των παραγόμενων αποβλήτων και ειδικά για την εκτροπή του κλάσματος στερών αποβλήτων από τον κάδο των σύμμεικτων στους κάδους ανακύκλωσης συσκευασιών και στους καφέ κάδους βιοπαποβλήτων.
2) Να υλοποιήσουν μικρά ή μεγάλα πράσινα σημεία και γωνιές ανακύκλωσης.
3) Να προμηθευτούν κινητά πράσινα σημεία.
4) Να υλοποιήσουν δράσεις για την αύξηση της διαλογής στην πηγή.
5) Να εκπονήσουν Επιχειρησιακά Σχέδια όπως είναι τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων για τα οποία η υποβολή τους, αποτελεί προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων για την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων.
6) Να εκπονήσουν δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού.
7) Να υλοποιήσουν δράσεις παραγωγής ενημερωτικού υλικού για τους μαθητές.
8) Να υλοποιήσουνε πιο καινοτόμες δράσεις στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων όπως η μετατροπή του στόλου των οχημάτων σε πράσινα οχήματα χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών ή ενημέρωσης κατάρτισης των δημοτικών υπαλλήλων στις σύγχρονες προκλήσεις γύρω από τα απόβλητα και την διαχείρισή τους.
Ο κ. Παπαναστασίου εξήγησε ότι με βάση το νόμο που έχει ψηφιστεί για το Τέλος Ταφής πρέπει αυτά τα χρήματα να επιστραφούν πίσω στους Δήμους και ότι η απόφαση αυτή δεν θα κοινοποιηθεί μέχρι να εκδικαστεί η προσφυγή, αλλά θα αποτελέσει μια προειδοποίηση ότι σε κάθε περίπτωση τα χρήματα αυτά δεν θα χρησιμοποιηθούν πουθενά αλλού.
Όπως είναι γνωστό η ΚΕΔΕ περιμένει μια πράξη παρακράτησης για να προσφύγει εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας 60 ημερών σύμφωνα με την απόφαση του προηγούμενου ΔΣ.
Εδώ μπαίνει και ένα νομικό ζήτημα καθώς ο ΕΔΣΝΑ έχει παρακρατήσει ένα πόσο περίπου 30 εκατομμυρίων από τους δήμους της Αττικής, δεν το έχει αποδώσει όμως στον ΕΟΑΝ.
Έντονη ήταν η αντίδραση της αντιπολίτευσης και όχι μόνο, που εκτίμησε ότι μια τέτοια απόφαση ουσιαστικά σημαίνει αποδοχή της νομιμότητας του Τέλους Ταφής και αποδυναμώνει και την προσφυγή.
Ο κ. Τσιάμης υπενθύμισε ότι η ΚΕΔΕ έχει δεχθεί ντεφάκτο το προαπαιτούμενο του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και το ύψος του Τέλους Ταφής που είναι καθαρά εσωτερικό θέμα και πρότεινε η ΚΕΔΕ να απαιτήσει 5 ή 7 ευρώ το 2023 και ταβάνι στα 25-30 ευρώ το 2030 με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα έχουν λυθεί τα προβλήματα υποδομών με τα συστήματα ανακύκλωσης.
Ο κ. Τσιάμης διευκρίνισε ότι η παράταξή του «ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ» θεωρεί πρόστιμο το Τέλος Ταφής και δεν το αποδέχεται.
Ο κ. Κεφαλογιάννης επικεφαλής της παράταξης ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και Δήμαρχος Λαρισαίων επεσήμανε ότι η εναλλακτική πρόταση της ΚΕΔΕ αποτελεί νομιμοποίηση του Τέλους Ταφής και ότι ένα ισχυρό team νομικών θα πρέπει να αναλάβει την υπόθεση και να ανατρέψει την ιστορία έτσι ώστε να γυρίσουν τα λεφτά στους δήμους.
Ο κ. Μαυραγάνης από την παράταξη ΝΕΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ εξέφρασε και αυτός την διαφωνία του την στιγμή όπως είπε, που υπάρχει προσφυγή.
Στην πραγματικότητα είπε νομιμοποιεί την απόφαση της κυβέρνησης ενώ έχει η ίδια την ευθύνη για την έλλειψη υποδομών.
Ο κ. Μαυραγάνης μάλιστα σημείωσε ότι δεν διευκρινίζεται στην πρόταση της ΚΕΔΕ αν θα υπάρξει κεντρική προμήθεια ή τα χρήματα θα τα διαχειριστούν οι δήμοι ύστερα από πρόσκληση, την στιγμή που δεν μπορεί να υπάρχει καμία εμπιστοσύνη στον ΕΟΑΝ και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αφού είδη λιμνάζουν εκεί 35 εκατομμύρια ευρώ.
Τέλος ο κ. Μαυραγάνης πρότεινε σχέδιο για την ανακύκλωση:
Να αντιστραφούν τα ποσοστά συμμετοχής στην ΕΕΑ και οι δήμοι να αναλάβουν με αναλογία 2/3 τις μετοχές και την σύνθεση του ΔΣ έτσι ώστε να αναλάβουν οι ίδιοι την ανακύκλωση και να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ενός δις.
Να υπάρξει μείωση του ΦΠΑ στις δράσεις ανακύκλωσης.
Να υπάρξει πάταξη της φοροδιαφυγής των υπόχρεων μέσω ΓΕΜΗ.
Τα ποσά μέσω προσκλήσεων να τα διαχειριστούν οι ΦΟΔΣΑ ή οι Δήμοι.
Με την εξέλιξη της συζήτησης και ο Δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης και πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών της ΚΕΔΕ κ. Κωνσταντέλλος αποδέχθηκε ότι δεν είναι σωστό το timing για να γίνει μια τέτοια πρόταση από την ΚΕΔΕ, καθώς αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον της προσφυγής.
Ετσι και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Κυρίζογλου αποδέχθηκε να μην γραφτεί απόφαση.
Ο κ. Παπαναστασίου πάντως τόνισε ότι η πρόταση αίτησης αποτελεί μια προειδοποίηση προς όλες τις κατευθύνσεις ότι αυτά τα χρήματα από το Τέλος Ταφής δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάπου αλλού.
Τελικά στο Δελτίο Τύπου της ΚΕΔΕ γράφτηκε:
Προσφυγή ΚΕΔΕ για το τέλος ταφής απορριμμάτων:
Το ΔΣ της ΚΕΔΕ επιβεβαίωση τη θέση του για άμεση προσφυγή στο ΣτΕ με αίτημα την κατάργηση του τέλους ταφής, το οποίο θεωρεί παράνομο και αντισυνταγματικό.