Εκδόθηκε εγκύκλιο για τον ορισμό και την συγκρότηση των οργάνων διοίκησης στα Νομικά Πρόσωπα, τους σύνδεσμους και τις επιχειρήσεις των δήμων.
Όπως αναφέρει η Εγκύκλιος υπ. Αρ. 43 μετά και την εκλογή των προεδρείων των δημοτικών συμβουλίων, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 64 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 του ν. 5056/2023 (Α’ 163), οι δήμοι καλούνται να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης των νομικών προσώπων και των συνδέσμων στους οποίους συμμετέχουν.
Εξακολουθεί να ισχύει και το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των σχολικών επιτροπών, μέχρι την 29η-6-2024 (και εξής για όσες διατηρηθούν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 28 του ν. 5056/2023).
Είναι δε αυτονόητο ότι εξακολουθεί να ισχύει η αναλογική εφαρμογή των ως άνω άρθρων στη λειτουργία άλλων μορφών νομικών προσώπων που λειτουργούν με ειδικές διατάξεις,
Σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν. 5056/2023, εφεξής (δηλ. από την 1η Ιανουαρίου του 2024), δεν επιτρέπεται η ίδρυση νομικών προσώπων από τους Ο.Τ.Α. α’ βαθμού, τα οποία συστήνονται σύμφωνα με το άρθρο 103 του ν. 3852/2010, καθώς και με τα άρθρα 239, 243 και 254 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2003), δηλαδή δεν επιτρέπεται η σύσταση δημοτικών ν.π.δ.δ., σχολικών επιτροπών καθώς και κοινωφελών επιχειρήσεων του άρθρου 254 επ. του ν. 3463/2006. Για την ίδρυση και λειτουργία λοιπών νομικών προσώπων και επιχειρήσεων εξακολουθούν να ισχύουν οι
περιορισμοί των άρθρων 103 και 107 του ν. 3852/2010.
Η Εγκύκλιος αρχικά αναφέρεται στα Ιδρύματα
Όργανα διοίκησης των δημοτικών ιδρυμάτων είναι:
• το διοικητικό συμβούλιο,
• η εκτελεστική επιτροπή και
• ο πρόεδρος του ιδρύματος..
Σε κάθε ίδρυμα λειτουργεί τριμελής εκτελεστική επιτροπή που αποτελείται από τον πρόεδρο ή τον αντιπρόεδρο και δύο (2) μέλη του διοικητικού συμβουλίου.
Τα τακτικά και τα δύο (2) αναπληρωματικά μέλη της εκτελεστικής επιτροπής, εκλέγονται από το διοικητικό συμβούλιο με σχετική πλειοψηφία.
Μεταξύ των μελών αυτών, εκλέγονται δύο (2) τουλάχιστον δημοτικοί σύμβουλοι, από τους οποίους ο ένας ορίζεται από τη μειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου.Ο ορισμός του εκπροσώπου της μειοψηφίας αποφασίζεται μόνο από τους συμβούλους του συνόλου της
μειοψηφίας με μεταξύ τους φανερή ψηφοφορία.
Για τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου
Όργανα διοίκησης του δημοτικού νομικού προσώπου είναι το διοικητικό συμβούλιο και ο πρόεδρός του, ενώ δεν αποκλείεται και η δυνατότητα λειτουργίας εκτελεστικής επιτροπής, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρο 240Α Κ.Δ.Κ..
Στην περίπτωση που έχει οριστεί ως μέλος ο δήμαρχος, αυτός αυτοδικαίως καθίσταται και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου.
• Ένα (1) τουλάχιστον μέλος εκ των μελών του διοικητικού συμβουλίου ορίζεται από τη μειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου. Εάν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου είναι περισσότερα από πέντε (5), δύο (2) τουλάχιστον από αυτά ορίζονται από τη μειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου.
Οι Σχολικές Επιτροπές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, συγκροτούνται από:
-Μία/ ένας (1) εκ των αρχαιοτέρων νηπιαγωγών για την σχολική επιτροπή της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
-Μία/ ένας (1) εκπρόσωπος της αντίστοιχης ένωσης γονέων, και στην περίπτωση που δεν υπάρχει ένωση γονέων, ένας (1) εκπρόσωπος των υφιστάμενων συλλόγων γονέων, κατά προτεραιότητα μεγέθους σε μαθητικό δυναμικό σχολικής μονάδας.
-Μία/ ένας (1) εκπρόσωπος των μαθητικών κοινοτήτων για τα σχολεία της
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κατά προτεραιότητα μεγέθους σε μαθητικό δυναμικό σχολικής μονάδας.
Κατά τις συνεδριάσεις των σχολικών επιτροπών, όταν συζητούνται θέματα τα οποία αφορούν συγκεκριμένη σχολική μονάδα, καλείται ο οικείος διευθυντής σχολικής μονάδας, ο οποίος συμμετέχει με δικαίωμα ψήφου.».
Κατά τα λοιπά, σύμφωνα με την ως άνω υπουργική απόφαση, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 240 του ν. 3463/2006, ως προς τον ορισμό των μελών του διοικητικού συμβουλίου και, ιδίως, ως προς τη συμμετοχή του δημάρχου (ο οποίος καθίσταται αυτοδικαίως πρόεδρος, εφόσον ορισθεί μέλος) και των δημοτικών συμβούλων (βάσει της προβλεπόμενης στο άρθρο 240 του ΚΔΚ υποχρεωτικής συμμετοχή
συμβούλου/ων της μειοψηφίας).
Η Εγκύκλιος αναφέρεται και στα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία.
Όπως και στους Συνδέσμους ΟΤΑ
α) Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 246 του Κ.Δ.Κ. των αντιπροσώπων του καθενός από τους λοιπούς δήμους που μετέχουν στον σύνδεσμο, υπολογίζεται με το κλάσμα:
Αριθμός Αντιπροσώπων Δήμου = Πληθυσμός Δήμου / Πληθυσμός Μικρότερου Δήμου
Επιπλέον των ανωτέρω συνδέσμων δήμων, που η σύστασή τους προβλέπεται στις προαναφερόμενες διατάξεις του Κ.Δ.Κ. (άρθρα 245 έως 250), λειτουργούν στη χώρα και οι Σύνδεσμοι με μέλη τους νεοσύστατους με το άρθρο 154 του ν. 4600/2019 (Α΄ 43) δήμους, που συστήθηκαν αυτοδικαίως με τις διατάξεις του άρθρου 156 παρ. 2 του ν. 4600/2019. Για τη διοίκηση και λειτουργία των συνδέσμων αυτών, εφαρμόζεται αναλογικά η κείμενη νομοθεσία που ισχύει για τους συνδέσμους δήμων, δηλαδή τα άρθρα 245 έως 250 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.
Όργανα διοίκησης των συνδέσμων των Ο.Τ.Α.:
- Το Διοικητικό Συμβούλιο
- Η Εκτελεστική Επιτροπή
- Ο Πρόεδρος.
Εκλογή αντιπροσώπων δήμων στο Διοικητικό Συμβούλιο Συνδέσμου ΟΤΑ
Στο άρθρο 246 του Κ.Δ.Κ. ορίζεται ότι το διοικητικό συμβούλιο συνδέσμου των Ο.Τ.Α. συγκροτείται από αιρετούς αντιπροσώπους του κάθε δήμου που συμμετέχει σε αυτόν. Οι αντιπρόσωποι εκλέγονται από τα δημοτικά συμβούλια, ανάλογα με τον μόνιμο πληθυσμό τους, με βάση τον μόνιμο πληθυσμό του μικρότερου Δήμου που εκπροσωπείται με έναν αντιπρόσωπο. Ο αριθμός των αντιπροσώπων των υπόλοιπων δήμων υπολογίζεται ως εξής:
α) Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 246 του Κ.Δ.Κ. των αντιπροσώπων του καθενός από τους λοιπούς δήμους που μετέχουν στον σύνδεσμο, υπολογίζεται με το κλάσμα:
Αριθμός Αντιπροσώπων Δήμου = Πληθυσμός Δήμου / Πληθυσμός Μικρότερου Δήμου
Κλάσμα μεγαλύτερο από μισή μονάδα υπολογίζεται ως μονάδα.
β) Εάν με τον ανωτέρω υπολογισμό τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου είναι περισσότερα από είκοσι πέντε (25), τότε η εκλογή των αντιπροσώπων στο σύνδεσμο γίνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 246 Κ.Δ.Κ.
γ) Εάν με τον υπολογισμό της παρ. 3 του άρθρου 246 τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου είναι περισσότερα από εβδομήντα πέντε (75), τότε οι αντιπρόσωποι για το διοικητικό συμβούλιο εκλέγονται με βάση τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 246 Κ.Δ.Κ..
Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση που ένα δημοτικό συμβούλιο εκλέγει περισσότερους από δύο (2) εκπροσώπους, ο ένας (1) από αυτούς εκλέγεται από το σύνολο της μειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου με μεταξύ τους φανερή ψηφοφορία.
Για τους Διαβαθμιδικούς Συνδέσμους ΟΤΑ
Στη διοίκηση του διαβαθμιδικού συνδέσμου οι αντιπρόσωποι της περιφέρειας αποτελούν το 50% του αριθμού των μελών του διοικητικού συμβουλίου και το υπόλοιπο 50% αποτελείται από αντιπροσώπους των δήμων μελών του συνδέσμου, ανάλογα με τον μόνιμο πληθυσμό τους, με βάση τον μόνιμο πληθυσμό του μικρότερου δήμου, που εκπροσωπείται με έναν αντιπρόσωπο.
Για τον υπολογισμό του αριθμού των μελών του συνδέσμου αυτής της μορφής, για τα θέματα διοίκησης, λειτουργίας και για τα λοιπά σχετικά θέματα εφαρμόζονται αναλόγως οι οικείες διατάξεις για τους συνδέσμους του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.
Για τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Αττική
Το διοικητικό συμβούλιο, σύμφωνα με το ανωτέρω άρθρο, απαριθμεί εξήντα (60) μέλη, εκ των οποίων τα είκοσι τέσσερα (24) εκλέγονται από το περιφερειακό συμβούλιο μεταξύ των αντιπεριφερειαρχών και των περιφερειακών συμβούλων και εκπροσωπούν την Περιφέρεια Αττικής και τα υπόλοιπα τριάντα έξι (36) ορίζονται από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων
Αττικής (ΠΕΔΑ), μεταξύ των δημάρχων και δημοτικών συμβούλων των δήμων που είναι μέλη του Συνδέσμου και εκπροσωπούν τους δήμους.
Αναφέρεται και στις Δημοτικές κοινωφελείς επιχειρήσεις που καταργούνται.
Κιαι στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης – Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.1069/1980, οι ΔΕΥΑ διοικούνται από Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο συγκροτείται το αργότερο τρεις (3) μήνες από τη συγκρότηση του νέου δημοτικού συμβουλίου.
Η ΔΕΥΑ που συνιστάται σε έναν Δήμο διοικείται από ενδεκαμελές διοικητικό
συμβούλιο, το οποίο ορίζεται από το Δημοτικό Συμβούλιο με τους αναπληρωτές του, Στις Δ.Ε.Υ.Α. όπου συμμετέχουν περισσότεροι δήμοι, ο αριθμός των μελών του διοικητικού συμβουλίου προσαυξάνεται κατά τρία (3) μέλη ανά συμμετέχοντα δήμο, εκτός του δήμου της έδρας.
Τέλος αναφέρεται και στις Δημοτικές ανώνυμες εταιρείες (μονομετοχικές) του άρθρου 266 του ν.3463/2006 (Α΄114) και στους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης [άρθρο 2 ν.4674/2020 (Α΄ 53) και στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις του 246 του Κώδικα Δήμων.
