Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ ο καθορισμός πρότυπου Ετήσιας Έκθεσης και παροχή οδηγιών σχετικά με την σύνταξή της, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 22Η του ν. 4795/2021 που αναφέρει: «Με κοινή απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και του Διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας καθορίζεται πρότυπο ετήσιας έκθεσης του άρθρου 22Δ και παρέχονται οδηγίες σχετικά με τη σύνταξή της».
Ο νόμος 4795 ΦΕΚ Α 62/17.4.2021 αφορά στο Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου του Δημόσιου Τομέα, Σύμβουλος Ακεραιότητας στη δημόσια διοίκηση και άλλες διατάξεις για τη δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Το Άρθρο 22Δ αναφέρει Αρμοδιότητες οργάνων διαχείρισης κινδύνων
Τα όργανα διαχείρισης κινδύνων έχουν τις κάτωθι αρμοδιότητες:
α) εισηγούνται την πολιτική διαχείρισης κινδύνων στον επικεφαλής του φορέα,
β) αναπτύσσουν, παρακολουθούν και επικαιροποιούν το πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων του φορέα, σύμφωνα με τους στρατηγικούς και επιχειρησιακούς στόχους του,
γ) ενημερώνουν και καθοδηγούν το προσωπικό του φορέα σχετικά με τον τρόπο εντοπισμού και αντιμετώπισης των κινδύνων, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του και την παρακολούθηση των δικλίδων ελέγχου,
δ) εποπτεύουν τη διαδικασία διαχείρισης κινδύνων που διενεργείται από το σύνολο των οργανικών μονάδων του φορέα,
ε) φέρουν την ευθύνη για την τήρηση, τη συνεχή παρακολούθηση και την επικαιροποίηση του Μητρώου Κινδύνων του άρθρου 22ΣΤ του φορέα και την παροχή κατευθύνσεων προς τις λοιπές οργανικές μονάδες,
στ) υποβάλλουν περιοδικές και έκτακτες αναφορές προς τον επικεφαλής του φορέα σχετικά με τους κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένος ο φορέας και
ζ) υποβάλλουν ετήσια έκθεση προς τον επικεφαλής του φορέα, την οποία κοινοποιούν στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 22Α Διαχείριση κινδύνων
- Στο πλαίσιο του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου, οι φορείς του άρθρου 2, υποχρεούνται να διαχειρίζονται τους κινδύνους που επηρεάζουν την υλοποίηση των στρατηγικών και επιχειρησιακών τους στόχων, καθώς και την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητά τους.
- Η διαχείριση κινδύνων πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 6, από την πρώτη και τη δεύτερη γραμμή ρόλων. Η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, ως τρίτη γραμμή ρόλων, παρέχει εύλογη διαβεβαίωση σχετικά με την επάρκεια και την αποτελεσματικότητα της διαχείρισης κινδύνων.
Τι αναφέρει το ΦΕΚ
Άρθρο 1 Σύνταξη Ετήσιας Έκθεσης
Τα όργανα διαχείρισης κινδύνων συντάσσουν Ετήσια Έκθεση Διαχείρισης Κινδύνου την οποία υποβάλλουν προς τον επικεφαλής του φορέα και κοινοποιούν στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, σύμφωνα με την περ. ζ του άρθρου 22Δ του ν. 4795/2021.
Άρθρο 2 Περιεχόμενο Ετήσιας Έκθεσης
Η Ετήσια Έκθεση διαρθρώνεται στις παρακάτω ενό- τητες και υποενότητες με το αντίστοιχο περιεχόμενο.
Ι. Επιτελική Σύνοψη
Στην ενότητα αυτή παρέχεται μία συνοπτική επισκό- πηση του περιεχομένου της Έκθεσης, όπου αναφέρεται ο σκοπός της Έκθεσης, οι ενότητες καθώς και τα κυρι- ότερα ευρήματα, διαπιστώσεις και συστάσεις κατά το έτος αναφοράς.
ΙΙ. Όργανο Διαχείρισης Κινδύνων
Α. Κανονιστικό Πλαίσιο
Στην υποενότητα αυτή καταγράφεται το κανονιστικό πλαίσιο, η διάταξη νόμου και η διοικητική πράξη σύστασης της Μονάδας ή της Ομάδας Διαχείρισης Κινδύνων, υπαγόμενης απευθείας στον επικεφαλής του φορέα ή του ορισμού υπαλλήλου ως διαχειριστή κινδύνων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 22Γ του ν. 4795/2021.
Β. Συνοπτικός απολογισμός έργου
Στη συγκεκριμένη υποενότητα παρέχεται συνοπτική παρουσίαση των εργασιών του οργάνου διαχείρισης κινδύνων, κατά το έτος αναφοράς, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 22Δ του ν. 4795/2021. Ενδεικτικά, στην παρούσα υποενό- τητα αναφέρονται οι ενέργειες που πραγματοποίησαν τα όργανα διαχείρισης κινδύνων για την ενημέρωση και καθοδήγηση του προσωπικού του, οι τακτικές και έκτακτες αναφορές που υπέβαλλαν στον επικεφαλής, καθώς και άλλες συναφείς, με τα καθήκοντά τους ενέργειες. Ειδική μνεία γίνεται στις δράσεις εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης που πραγματοποιήθηκαν από τα όρ- γανα διαχείρισης κινδύνων ή με μέριμνά τους, σύμφω- να με τον σχετικό προγραμματισμό εκπαιδευτικών και ενημερωτικών δράσεων όπως εγκρίθηκε κατά το έτος αναφοράς, από τον επικεφαλής του φορέα.
Ι
ΙΙ. Αξιολόγηση του φορέα
Στην ενότητα αυτή καταγράφονται:
- Οι διαπιστώσεις του οργάνου διαχείρισης κινδύνων επί των αλλαγών που επήλθαν στο περιβάλλον του φορέα,
- τα αποτελέσματα της διαδικασίας διαχείρισης κινδύνων,
- τα αποτελέσματα αποτίμησης της Πολιτικής και του Πλαισίου διαχείρισης κινδύνων του φορέα και τυχόν προτάσεις για την επικαιροποίησή τους,
- συστάσεις και προτάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, των λοιπών ελεγκτικών οργάνων, καθώς και των διεθνών και ευρωπαϊκών θεσμών και οργανισμών.
Α. Αποτίμηση Περιβάλλοντος
Στην συγκεκριμένη υποενότητα αποτυπώνεται το περιβάλλον του φορέα και οι σημαντικές αλλαγές σε αυτό που μπορεί να επηρεάσουν την επίτευξη της αποστολής και των στόχων του.
Συγκεκριμένα:
α. Περιγράφονται οι σημαντικές εσωτερικές αλλαγές που έχουν επηρεάσει την λειτουργία του φορέα, όπως οργανωτικές αλλαγές, νέα στρατηγική ή κατάργηση ή θέσπιση νέων αρμοδιοτήτων και διαδικασιών,
β. Οι σημαντικές εξωτερικές εξελίξεις που ενδέχεται να επηρεάσουν τον φορέα, όπως οικονομικές, πολιτικές ή κοινωνικές αλλαγές ή νομοθετικές τροποποιήσεις,
γ. Αναλύεται ο τρόπος με τον οποίο τα ανωτέρω γεγονότα ή/και οι σημαντικές αλλαγές επηρεάζουν την τρέχουσα κατάσταση του φορέα, καθώς και οι προκλήσεις που δημιουργούνται.
Β. Διαχείριση Κινδύνων
Στην παρούσα υποενότητα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της διαδικασίας διαχείρισης κινδύνων κατά το έτος αναφοράς, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης, αποτίμησης και ιεράρχησης κινδύνων.
Συγκεκριμένα:
α. Καταγράφονται οι υψηλοί και ακραίοι κίνδυνοι ανά κατηγορία κινδύνων, όπως αυτές αναφέρονται στην Πολιτική Διαχείρισης Κινδύνων του φορέα.
β. Παρουσιάζονται αναλυτικά τα μέτρα αντιμετώπισης των ανωτέρω κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων συγκεκριμένων ενεργειών και χρονοδιαγραμμάτων που απαιτούνται για την εφαρμογή τους.
γ. Παρουσιάζονται γραφικά όλοι οι κίνδυνοι του φορέα, ανά κατηγορία, χρησιμοποιώντας τις χρωματικές διαβαθμίσεις, σε χάρτες ιεράρχησης κινδύνων ανά κατηγορία (heatmaps), προκειμένου να παρέχεται στον επικεφαλής συνολική επισκόπηση αυτών.
δ. Καταγράφονται οι αναδυόμενοι κίνδυνοι και οι προκλήσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο φορέας το επόμενο έτος.
ε. Διακριτή αναφορά γίνεται στους κινδύνους διαφθοράς που εντοπίστηκαν κατά το έτος αναφοράς, τις αιτίες που τους προκαλούν, τις υφιστάμενες δικλίδες ελέγχου και τις πρόσθετες δικλίδες ελέγχου για την αντιμετώπι- σή τους. Τα ανωτέρω στοιχεία, διαβιβάζονται προς την Εθνική Αρχή Διαφάνειας προς ενημέρωση του Κεντρικού Αποθετηρίου Κινδύνων Διαφθοράς, σύμφωνα με τα ορι- ζόμενα στο άρθρο 22Ζ του ν. 4795/2021 και με ευθύνη του οργάνου διαχείρισης κινδύνων.
στ. Καταγράφονται οι συστάσεις και προτάσεις για την επικαιροποίηση του Μητρώου Κινδύνων του φορέα.
Γ. Αποτίμηση της Πολιτικής και του Πλαισίου Διαχείρισης Κινδύνων
Στην υποενότητα αυτή, αποτιμάται η Πολιτική και το Πλαίσιο Διαχείρισης Κινδύνων του φορέα, καταγράφεται τυχόν πλημμελής εφαρμογή τους από τις οργανικές μονάδες του και διατυπώνονται προτάσεις για την επι- καιροποίησή τους, όταν αυτό απαιτείται.
Δ. Συστάσεις και Προτάσεις Ελεγκτικού Συνεδρίου, Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, λοιπών ελεγκτικών οργάνων Στην παρούσα υποενότητα αναφέρονται οι κίνδυνοι που απορρέουν από τη μη συμμόρφωση του φορέα προς συστάσεις και προτάσεις εκθέσεων ελέγχων του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας καθώς και λοιπών ελεγκτικών οργάνων, κατά το έτος
αναφοράς.
ΙV. Συμπεράσματα
Στην ενότητα αυτή, καταγράφονται τυχόν βελτιώσεις που επέφερε η διαχείριση κινδύνων στη συνολική λειτουργία του φορέα κατά το έτος αναφοράς, ενώ, παράλληλα γίνεται μνεία σε προκλήσεις που προέκυψαν, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για βελτιωμένη επικοινωνία και ευαισθητοποίηση, σε όλα τα επίπεδα του φορέα.
V. Παραρτήματα
Συμπεριλαμβάνονται οι χάρτες ιεράρχησης κινδύνων, ανά κατηγορία κινδύνου και τυχόν λοιπά υποστηρικτικά έγγραφα ή πρόσθετα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη συγγραφή της Έκθεσης.