– Τι ενέργειες οφείλει να κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση για να ευθυγραμμιστεί με τον κλιματικό νόμο της Ελλάδας
Άρθρο της κ. Αννης Μαρμαροτούρη, Marketing Manager, του Φορέα Πιστοποίησης AXIA CERT
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Η Ελλάδα εργάζεται ενεργά για τη μείωση του ανθρακικού της αποτυπώματος στον κτιριακό τομέα και σε ολόκληρη την οικονομία της με φιλόδοξες πολιτικές για το κλίμα και την ενέργεια. Η χώρα βρίσκεται σε πορεία επίτευξης καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050, ευθυγραμμιζόμενη με τους κλιματικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρωτοβουλία αυτή περιλαμβάνει τη σημαντική μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, ιδίως λιγνίτη, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη σημαντική στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Έχουν ληφθεί σημαντικά μέτρα για τη μείωση της έντασης άνθρακα της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, το μερίδιο της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη έχει μειωθεί κατακόρυφα από 60% το 2005 σε 10% έως το 2021. Η μείωση αυτή αντισταθμίστηκε κυρίως από την αύξηση της παραγωγής με καύση φυσικού αερίου και την αύξηση της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή φωτοβολταϊκή ενέργεια. Η Ελλάδα ξεπέρασε τους περισσότερους από τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της για το 2020, αν και η οικονομική ύφεση που ακολούθησε την κρίση του 2008 και η πανδημία Covid-19 επηρέασαν σημαντικά αυτά τα επιτεύγματα (IEA).
Η πρόσφατη ψήφιση ενός ολοκληρωμένου νόμου για το κλίμα καταδεικνύει τη δέσμευση της Ελλάδας για ριζική μείωση των εκπομπών. Ο νόμος θέτει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030, κατά 80% έως το 2040 και για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Η νομοθεσία αυτή καλύπτει διάφορους τομείς, όπως η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, οι μεταφορές και τα κτίρια, εισάγοντας μέτρα όπως ο τερματισμός της πώλησης αυτοκινήτων με καύσιμα ή ντίζελ μέχρι το 2030, η υποχρεωτική ασφάλιση κτιρίων σε περιοχές υψηλού κινδύνου και η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για έως και το 70% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030. Επιπλέον, από το 2023, τα κτίρια με πρόσβαση σε επαρκή δίκτυα φυσικού αερίου θα απαγορεύεται να εγκαθιστούν λέβητες που λειτουργούν με καύσιμο θέρμανσης (GreekReporter.com).
Βασικές πολιτικές και στόχοι
Η Ελλάδα στοχεύει στην επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050, με ενδιάμεσους στόχους τη μείωση των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και κατά 80% έως το 2040. Αυτό αποτυπώνεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) της Ελλάδας και ενισχύεται από τον Εθνικό Νόμο για το Κλίμα που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2022 (IEA) (Zeya).
Σε εξέλιξη βρίσκεται μια σημαντική στροφή από τη λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μέχρι το 2028, η Ελλάδα σχεδιάζει να καταργήσει σταδιακά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, μεταβαίνοντας προς την αύξηση της παραγωγής από αιολική ενέργεια, ηλιακά φωτοβολταϊκά (Φ/Β) και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΙΕΑ).
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κάλυψαν το 20% της συνολικής τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ελλάδα το 2021, σηματοδοτώντας αξιοσημείωτη πρόοδο. Καταβάλλονται επίσης προσπάθειες για τη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, ιδίως στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη θέρμανση κτιρίων, παρά το γεγονός ότι τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να αποτελούν κυρίαρχη πηγή ενέργειας (IEA).
Τομεακά μέτρα και καινοτομίες
Ο κτιριακός τομέας βρίσκεται υπό μετασχηματισμό με διάφορες πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και τη μείωση των εκπομπών. Για παράδειγμα, από το 2025 θα απαγορεύεται η εγκατάσταση λεβήτων πετρελαίου και έως το 2030 το πετρέλαιο θέρμανσης θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 30% ανανεώσιμα υγρά καύσιμα κατ’ όγκο (Zeya).
Η Ελλάδα έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για την ηλεκτρική κινητικότητα, οι οποίοι περιλαμβάνουν εντολές για τα εταιρικά οχήματα, τα ταξί σε μεγάλες περιοχές και τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα να είναι ηλεκτρικά ή υβριδικά, με σταδιακούς στόχους που ξεκινούν από το 2024 (Zeya).
Έχουν θεσπιστεί τομεακοί προϋπολογισμοί άνθρακα για διάφορους τομείς, όπως η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, οι μεταφορές, η βιομηχανία, τα κτίρια, η γεωργία και η διαχείριση αποβλήτων. Η προσέγγιση αυτή αποσκοπεί στη δημιουργία σαφών μονοπατιών μείωσης των εκπομπών σε ολόκληρη την οικονομία (Zeya).
Υποστηρικτική υποδομή και τεχνολογία
Υπάρχουν σχέδια για σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας για την υποστήριξη υψηλότερων επιπέδων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και για την στενότερη ενσωμάτωση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό περιλαμβάνει την επέκταση της ικανότητας διασύνδεσης με τις γειτονικές χώρες και σημαντικές εγχώριες αναβαθμίσεις (IEA).
Νομικό πλαίσιο και συμμετοχή του κοινού
Ο πρώτος νόμος της Ελλάδας για το κλίμα θέτει ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την επίτευξη της κλιματικής ανθεκτικότητας και της ουδετερότητας του άνθρακα, εισάγοντας μέτρα όπως η σταδιακή κατάργηση του λιγνίτη, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης και η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα για έργα με σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις (Zeya).
Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας υποχρεούνται να συμβάλουν στην επίτευξη αυτών των στόχων μέσω τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα και ειδικών απαιτήσεων για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των κτιρίων και των δραστηριοτήτων (Zeya).
Τι ενέργειες οφείλει να κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση για να ευθυγραμμιστεί με τον κλιματικό νόμο της Ελλάδας?
Η τοπική αυτοδιοίκηση διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση αυτών των στόχων και η επιτυχής ευθυγράμμισή της με τον κλιματικό νόμο απαιτεί συγκεκριμένες δράσεις και στρατηγικές.
1. Ανάπτυξη και εφαρμογή τοπικών σχεδίων δράσης για την κλιματική αλλαγή
Πρώτο και σημαντικό βήμα είναι η δημιουργία και εφαρμογή τοπικών σχεδίων δράσης που θα αντικατοπτρίζουν τις ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες κάθε περιοχής. Τα σχέδια αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κτιρίων και υποδομών.
2. Προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας
Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέσω της προώθησης βιώσιμων μορφών κινητικότητας. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη και ενίσχυση δικτύων δημόσιας συγκοινωνίας, την κατασκευή ποδηλατοδρόμων και πεζοδρόμων, καθώς και την προώθηση της χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων. Παράλληλα, είναι σημαντικό να δημιουργηθούν κίνητρα για τη χρήση των μέσων αυτών, όπως δωρεάν στάθμευση για ηλεκτρικά οχήματα και μειωμένα κόμιστρα στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
3. Ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων
Η ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων αποτελεί μια άμεση και ουσιαστική ενέργεια που μπορεί να συμβάλει στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος. Η τοπική αυτοδιοίκηση οφείλει να προβεί σε ενεργειακές επιθεωρήσεις των δημοσίων κτιρίων, να εγκαταστήσει συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως φωτοβολταϊκά πάνελ, και να υιοθετήσει τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας, όπως οι λαμπτήρες LED και τα συστήματα αυτοματισμού.
4. Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των πολιτών
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την επιτυχία των κλιματικών πολιτικών είναι η ενεργή συμμετοχή και συνεργασία των πολιτών. Η τοπική αυτοδιοίκηση οφείλει να επενδύσει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με τα οφέλη της βιώσιμης ανάπτυξης και τις πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενημερωτικών εκστρατειών, σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε σχολεία και κοινότητες.
5. Συνεργασία με τοπικές επιχειρήσεις και οργανισμούς
Η συνεργασία με τις τοπικές επιχειρήσεις και οργανισμούς είναι κρίσιμη για την επίτευξη των στόχων του κλιματικού νόμου. Η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης, παρέχοντας κίνητρα και υποστήριξη για την εφαρμογή πράσινων τεχνολογιών και τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης. Επιπλέον, η προώθηση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
6. Εφαρμογή και παρακολούθηση των μέτρων
Η αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται από τα τοπικά σχέδια δράσης απαιτεί συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση της προόδου. Η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να αναπτύξει μηχανισμούς παρακολούθησης και να δημοσιεύει τακτικά αναφορές για την πρόοδο της εφαρμογής των κλιματικών πολιτικών. Η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση της επιτυχίας των μέτρων.
Συνοψίζοντας, η τοπική αυτοδιοίκηση έχει κρίσιμο ρόλο στην υλοποίηση του κλιματικού νόμου της Ελλάδας. Μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής τοπικών σχεδίων δράσης, της προώθησης βιώσιμων πρακτικών κινητικότητας, της ενεργειακής αναβάθμισης των δημοσίων κτιρίων, της εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, της συνεργασίας με τις τοπικές επιχειρήσεις και της συνεχούς παρακολούθησης των μέτρων, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και στην επίτευξη ενός βιώσιμου και ανθεκτικού ενεργειακού μέλλοντος για τη χώρα.
Λίγα λόγια για την AXIA CERT
Η AXIA CERT είναι Φορέας Πιστοποίησης, με έδρα την Κύπρο. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται από το 2019, παρέχοντας Υπηρεσίες Αξιολόγησης και Πιστοποίησης Συστημάτων Διαχείρισης σε σειρά δημοφιλών Προτύπων ISO, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Μέχρι σήμερα έχει πιστοποιήσει περισσότερα από 2.000 Συστήματα Διαχείρισης σε οργανισμούς, στους τομείς της Ποιότητας, της Ασφάλειας, της Ενέργειας και του Περιβάλλοντος.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε με επιτυχία η ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ κατά ΕΛΟΤ EN ISO 17021 της AXIA CERT από το ΕΣΥΔ! Αφορά τα πρότυπα για τα Συστήματα Διαχείρισης: ISO 9001, ISO 22301, ISO 14001 & ISO 45001 (με επέκταση σε ΕΑ), ISO 13485, ISO 37001, ISO 39001, ISO 41001, ISO 50001και τη μετάβαση στο ΝΕΟ πρότυπο:
🔐 ΕΛΟΤ ISO/IEC 27001:2023 (ISO/IEC 27001:2022)
Ο Φορέας Πιστοποίησης AXIA CERT παρέχει άμεσα και αποτελεσματικά, διαπιστευμένα Πιστοποιητικά, δίνοντας προστιθέμενη ΑΞΙΑ και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την ανάπτυξη των Οργανισμών και επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές. Η AXIA CERTδραστηριοποιείται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης και των Η.Α.Ε.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε στο τηλ.: 2102581458 και στο email: [email protected] 🔗Επισκεφθείτε το website για να μάθετε περισσότερα και να ανακαλύψετε πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε να επιτύχετε τους στόχους σας: www.axiacert.gr
