Ο Σεβασμός στον Εργαζόμενο και οι Τραγικές Συνέπειες των Εργατικών Ατυχημάτων

Ο κρίσιμος ρόλος της Πιστοποίησης κατά ISO 45001 στην πρόληψη εργατικών ατυχημάτων στους Δήμους

της κ. Αννης Μαρμαροτούρη, Marketing Manager, του Φορέα Πιστοποίησης AXIA CERT

Ο σεβασμός προς τον εργαζόμενο-άνθρωπο αποτελεί μια θεμελιώδη αρχή που υπερβαίνει την ηθική υποχρέωση και αγγίζει την νομική αναγκαιότητα. Οι εργοδότες, συμπεριλαμβανομένων των δημοτικών αρχών, οφείλουν να διασφαλίζουν την ασφάλεια και την ευημερία των εργαζομένων τους. Η ασφάλεια και ο σεβασμός στον εργαζόμενο αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο για τη λειτουργία κάθε επιχείρησης και οργανισμού. Παρόλα αυτά, σε πολλές περιπτώσεις, αυτές οι βασικές αρχές παραβλέπονται, οδηγώντας σε τραγικές συνέπειες που επηρεάζουν όχι μόνο τον εργαζόμενο αλλά και την οικογένειά του και την κοινωνία στο σύνολό της. Το πρόσφατο τραγικό περιστατικό θανάτου ενός εργαζόμενου στο Δήμο Παπάγου Χολαργού έρχεται να υπενθυμίσει την ανάγκη για αυστηρή εφαρμογή των μέτρων ασφάλειας και των υποχρεώσεων των εργοδοτών. 

Αυτό το άρθρο εξετάζει τον σεβασμό προς τον εργαζόμενο ως ηθική και νομική αναγκαιότητα. Παρέχει οδηγίες για το πώς ένας Εργοδότης, στην περίπτωσή μας Δήμος-εργοδότης μπορεί να αποφύγει τις συνέπειες ενός εργατικού ατυχήματος και πως η Πιστοποίηση με ISO 45001 λειτουργεί ως ολοκληρωμένη, αποτελεσματική, προληπτική ενέργεια από την πλευρά των εργοδοτών.

Ο Ρόλος και οι Υποχρεώσεις του Εργοδότη

Ηθική Υποχρέωση

Ο σεβασμός προς τον εργαζόμενο αρχίζει με την αναγνώριση της αξίας του ως ανθρώπου και ως επαγγελματία. Ο κάθε εργαζόμενος φέρει μαζί του δεξιότητες, εμπειρίες και αξίες που συνεισφέρουν στην πρόοδο και την επιτυχία του οργανισμού. Ως εκ τούτου, οι εργοδότες οφείλουν να αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους με αξιοπρέπεια και σεβασμό. Αυτό περιλαμβάνει τη διασφάλιση δίκαιων αμοιβών, την αναγνώριση της εργασίας τους και την παροχή ασφαλών συνθηκών εργασίας.

Οι ηθικές υποχρεώσεις προς τους εργαζόμενους περιλαμβάνουν επίσης τη διαφάνεια και την ειλικρίνεια στις επικοινωνίες, την προώθηση της ισότητας και της διαφορετικότητας, καθώς και την υποστήριξη της επαγγελματικής ανάπτυξης και εκπαίδευσης. Η επίδειξη σεβασμού δημιουργεί ένα θετικό εργασιακό περιβάλλον που προάγει την παραγωγικότητα, τη δημιουργικότητα και τη δέσμευση των εργαζομένων.

Νομική Αναγκαιότητα

Πέραν της ηθικής διάστασης, ο σεβασμός προς τον εργαζόμενο αποτελεί και νομική υποχρέωση. Η εργατική νομοθεσία σε πολλές χώρες προβλέπει συγκεκριμένες υποχρεώσεις των εργοδοτών απέναντι στους εργαζόμενους. Στην Ελλάδα, ο Νόμος 3850/2010 για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, γνωστός και ως Κώδικας Υγείας και Ασφάλειας (ΚΝΥΑΕ), ορίζει τις ευθύνες των εργοδοτών για τη διασφάλιση ασφαλών συνθηκών εργασίας. Τροποποιήσεις και επεκτάσεις συμπεριλαμβάνονται στο Νόμο 4808/2021.

Ο εργοδότης έχει την απόλυτη ευθύνη να διασφαλίσει ότι οι συνθήκες εργασίας είναι ασφαλείς και υγιεινές. Στις βασικές του υποχρεώσεις είναι η Γραπτή Εκτίμηση Επαγγελματικού κινδύνου(ΓΕΕΚ) των υφιστάμενων κατά την εργασία κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν ομάδες που εκτίθενται σε ιδιαίτερους κινδύνους. Περιλαμβάνει την εκτίμηση, την αξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με την εργασία και τη λήψη των κατάλληλων μέτρων για την αποφυγή ή τη μείωσή τους. Περιλαμβάνει επίσης, την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων σε θέματα υγείας και ασφάλειας την παροχή κατάλληλου εξοπλισμού προστασίας και την εξασφάλιση της τήρησης των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας. 

Η διαρκής επιμόρφωση και κατάρτιση των εργαζομένων είναι επίσης κρίσιμη, ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους. Μπορεί επικουρικά να οργανώνει προγράμματα προληπτικής δράσης και βελτίωσης των συνθηκών εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη την οργάνωση της εργασίας, τις κοινωνικές σχέσεις, τους περιβαλλοντικούς και τεχνολογικούς παράγοντες, καθώς και τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους.

Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει ότι πολλοί εργοδότες παραμελούν αυτές τις υποχρεώσεις. Η έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης, η αμέλεια στη συντήρηση των εξοπλισμών και η απουσία κατάλληλων μέτρων προστασίας είναι μερικές από τις βασικές αιτίες που οδηγούν σε εργατικά ατυχήματα. 

Σε πρόσφατο άρθρο στην ιστοσελίδα του myota αναφέρονται τα σημεία που αφορούν τις υποχρεώσεις των Δήμων:https://www.myota.gr/2024/07/02/εργατικά-ατυχήματα-στους-δήμους-και-ε/ και ενημέρωση για τη Νομοθεσία Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία βρίσκεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εργασίας: https://ypergasias.gov.gr/ergasiakes-scheseis/ygeia-kai-asfaleia-stin-ergasia/

Ειδικές Πτυχές του Σεβασμού προς τον Εργαζόμενο

Ειδικότερα, ο σεβασμός προς τον εργαζόμενο πρέπει να ενσωματώνει την αναγνώριση των ατομικών αναγκών και ιδιαιτεροτήτων. Οι εργοδότες πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι ως προς τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, όπως η βία και η παρενόχληση, και να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο και τον περιορισμό αυτών. Επιπλέον, ο σεβασμός περιλαμβάνει την ευελιξία και την κατανόηση σε προσωπικά ζητήματα που μπορεί να επηρεάσουν την εργασία του ατόμου, όπως οικογενειακές υποχρεώσεις ή θέματα υγείας.

Ο σεβασμός εκδηλώνεται επίσης μέσω της διαφάνειας και της ειλικρινούς επικοινωνίας. Ο εργοδότης πρέπει να διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι γνωρίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, καθώς και τις πολιτικές και διαδικασίες της επιχείρησης. Πρέπει να ενθαρρύνεται η συμμετοχή των εργαζομένων στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν και να ακούγονται οι ανησυχίες και οι προτάσεις τους.

Συνέπειες Εργατικών Ατυχημάτων

Παρότι είναι ξεκάθαρη η ευθύνη των εργοδοτών στην τήρηση των παραπάνω, η πραγματικότητα δείχνει ότι πολλοί εργοδότες παραμελούν αυτές τις υποχρεώσεις. Η έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης, η αμέλεια στη συντήρηση των εξοπλισμών και η απουσία κατάλληλων μέτρων προστασίας είναι μερικές από τις βασικές αιτίες που οδηγούν σε εργατικά ατυχήματα. 

Η παραβίαση των βασικών κανόνων ασφαλείας και η έλλειψη σεβασμού προς τον εργαζόμενο είναι όχι μόνο ανεύθυνη αλλά και εγκληματική. Κάθε εργοδότης που αμελεί τις υποχρεώσεις του, θέτει σε κίνδυνο ζωές και διαλύει οικογένειες. Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εντείνουν τους ελέγχους και να επιβάλλουν αυστηρές ποινές σε περιπτώσεις παραβίασης των κανόνων ασφαλείας. Το πρόσφατο περιστατικό στο Δήμο Παπάγου Χολαργού αποτελεί μια τραγική υπενθύμιση ότι η αμέλεια και η έλλειψη σεβασμού προς τον εργαζόμενο μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες.

Συνέπειες στην Οικογένεια

Οι συνέπειες ενός εργατικού ατυχήματος είναι πολυδιάστατες και επηρεάζουν άμεσα την οικογένεια του θύματος. Ο θάνατος ή ο σοβαρός τραυματισμός ενός εργαζόμενου μπορεί να επιφέρει οικονομική αβεβαιότητα και ψυχολογικό τραύμα. Η απώλεια του εισοδήματος συχνά σημαίνει οικονομική δυσχέρεια, δυσκολία στην κάλυψη βασικών αναγκών και επιδείνωση της ποιότητας ζωής. Παράλληλα, το ψυχολογικό τραύμα από την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου μπορεί να είναι μακροχρόνιο, επηρεάζοντας την ψυχική υγεία των μελών της οικογένειας και την ικανότητά τους να συνεχίσουν τη ζωή τους με κανονικότητα.

Συνέπειες στην Κοινωνία

Οι συνέπειες ενός εργατικού ατυχήματος δεν περιορίζονται στην οικογένεια του θύματος, αλλά επεκτείνονται και στην ευρύτερη κοινωνία. Δημιουργούν αίσθημα ανασφάλειας και φόβου στους υπόλοιπους εργαζόμενους, μειώνοντας την παραγωγικότητα και την ηθική. Επιπλέον τα εργατικά ατυχήματα επιβαρύνουν το σύστημα υγείας και την κοινωνική ασφάλιση, αυξάνοντας το κόστος για την κοινωνία. Η κοινωνία χάνει την εμπιστοσύνη της προς τους εργοδότες και τις διοικήσεις, ενώ ενισχύεται το αίτημα για αυστηρότερους ελέγχους και νομοθετικές ρυθμίσεις.

Η κοινωνική συνοχή και η εμπιστοσύνη στις εργασιακές σχέσεις υπονομεύονται όταν οι εργοδότες δεν τηρούν τα προβλεπόμενα μέτρα ασφάλειας. Τα συχνά εργατικά ατυχήματα μπορεί να οδηγήσουν σε κοινωνικές αναταραχές και αυξημένη πίεση για αλλαγές στη νομοθεσία και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Ο κρίσιμος ρόλος της Πιστοποίησης κατά ISO 45001 στην πρόληψη εργατικών ατυχημάτων στους δήμους 

Η πιστοποίηση κατά το διεθνές πρότυπο ISO 45001 διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη εργατικών ατυχημάτων στους δήμους. Το ISO 45001 παρέχει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία, διασφαλίζοντας ότι οι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των δήμων, λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων τους. 

Παρακάτω περιγράφεται, πως η εφαρμογή του προτύπου ISO 45001 συνδυάζεται με την αποφυγή εργατικών ατυχημάτων στους δήμους.

1. Εντοπισμός και Αξιολόγηση Κινδύνων

Το ISO 45001 απαιτεί από τους δήμους να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν συστηματικά τους κινδύνους στον χώρο εργασίας. Μέσω της διαδικασίας αυτής, οι δήμοι μπορούν να εντοπίσουν πιθανά σημεία κινδύνου και να λάβουν προληπτικά μέτρα, πριν αυτοί οι κίνδυνοι εξελιχθούν σε ατυχήματα. Αυτό περιλαμβάνει την αναγνώριση μηχανικών, χημικών, φυσικών και ψυχοκοινωνικών κινδύνων. (ΓΕΕΚ)

2. Ανάπτυξη και Εφαρμογή Πολιτικών και Διαδικασιών

Η εφαρμογή του ISO 45001 απαιτεί τη δημιουργία και την εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών και διαδικασιών οι οποίες καλύπτουν όλες τις πτυχές της εργασίας, από την καθημερινή λειτουργία μέχρι την εκπαίδευση των εργαζομένων. 

3. Εκπαίδευση και Ενημέρωση Εργαζομένων

Ένα βασικό στοιχείο του ISO 45001 είναι η εκπαίδευση και η ενημέρωση των εργαζομένων. Η ενημέρωση αυτή είναι κρίσιμη για την ενίσχυση της ασφάλειας, καθώς οι εκπαιδευμένοι εργαζόμενοι είναι πιο πιθανό να αναγνωρίζουν τους κινδύνους και να λαμβάνουν τις κατάλληλες ενέργειες για να τους αποφύγουν.

4. Συνεχής Παρακολούθηση και Βελτίωση

Το ISO 45001 απαιτεί τη συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση των διαδικασιών ασφάλειας και υγείας. Οι δήμοι πρέπει να διεξάγουν τακτικούς ελέγχους και αναθεωρήσεις για να διασφαλίσουν ότι τα μέτρα ασφαλείας είναι αποτελεσματικά και ότι εφαρμόζονται σωστά. 

5. Ενίσχυση της Εργασιακής Κουλτούρας Ασφάλειας

Η πιστοποίηση κατά ISO 45001 προάγει μια κουλτούρα ασφάλειας και υγείας στους δήμους. Μέσω της δέσμευσης στη συνεχή βελτίωση και της ενεργούς συμμετοχής όλων των επιπέδων της διοίκησης και των εργαζομένων, δημιουργείται ένα περιβάλλον όπου η ασφάλεια αποτελεί προτεραιότητα.

6. Συμμόρφωση με τη Νομοθεσία

Το ISO 45001 απαιτεί συμμόρφωση με τις εθνικές και διεθνείς νομοθετικές απαιτήσεις για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο νομικών επιπλοκών και προστίμων.

7. Μείωση του Κόστους και Αύξηση της Παραγωγικότητας

Η πρόληψη εργατικών ατυχημάτων μέσω της εφαρμογής του ISO 45001 μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση του κόστους που συνδέεται με τα ατυχήματα. Η μείωση των ατυχημάτων και η απουσία αυτών, συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς οι εργαζόμενοι είναι πιο υγιείς και ικανοί να εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους.

8. Διαχείριση Ψυχοκοινωνικών Κινδύνων

Το ISO 45001 αναγνωρίζει την ανάγκη για διαχείριση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων, όπως η εργασιακή πίεση, η βία και η παρενόχληση. Οι δήμοι λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση αυτών, δημιουργώντας ένα πιο ασφαλές και υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον για όλους τους εργαζόμενους.

9. Ενίσχυση της Συμμετοχής των Εργαζομένων

Η εφαρμογή του ISO 45001 προάγει τη συμμετοχή των εργαζομένων στη διαχείριση της ασφάλειας και της υγείας. Οι εργαζόμενοι ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε επιτροπές ασφάλειας, να εκφράζουν τις ανησυχίες τους και να προτείνουν βελτιώσεις. Αυτή η συμμετοχή ενισχύει την αίσθηση ευθύνης και τη δέσμευση των εργαζομένων προς την ασφάλεια.

10. Δημιουργία Ανθεκτικότητας και Προετοιμασίας για Έκτακτες Ανάγκες

Το ISO 45001 απαιτεί από τους δήμους να είναι προετοιμασμένοι για έκτακτες ανάγκες και να έχουν σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση ατυχημάτων και κρίσεων. Αυτό εξασφαλίζει ότι οι δήμοι είναι σε θέση να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε απρόβλεπτες καταστάσεις, μειώνοντας τον κίνδυνο σοβαρών ατυχημάτων και διασφαλίζοντας την ασφάλεια των εργαζομένων.

Συνοψίζοντας, ο σεβασμός προς τον εργαζόμενο-άνθρωπο και η τήρηση των μέτρων ασφάλειας δεν είναι μόνο νομική υποχρέωση του εργοδότη, αλλά και ηθική. Η προστασία της ζωής και της υγείας των εργαζομένων είναι απαραίτητη για τη διατήρηση μιας υγιούς και παραγωγικής κοινωνίας. Η αμέλεια και η ανευθυνότητα μπορούν να επιφέρουν τραγικές συνέπειες για τους εργαζόμενους, τις οικογένειές τους και την ευρύτερη κοινωνία. Η πιστοποίηση κατά το διεθνές πρότυπο ISO 45001 συνδυάζεται άμεσα με την αποφυγή εργατικών ατυχημάτων στους δήμους μέσω ενός ολοκληρωμένου πλαισίου για τη διαχείριση της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία. Η εφαρμογή του προτύπου από τους Δήμους αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος, προάγοντας παράλληλα την κοινωνική υπευθυνότητα και τη φήμη των δήμων ως υπεύθυνων εργοδοτών.

Ο ρόλος του Φορέα Πιστοποίησης AXIA CERT

Η AXIACERT είναι Φορέας Πιστοποίησης, με έδρα την Κύπρο. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται από το 2019, παρέχοντας Υπηρεσίες Αξιολόγησης και Πιστοποίησης Συστημάτων Διαχείρισης σε σειρά δημοφιλών Προτύπων ISO, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα. Μέχρι σήμερα έχει πιστοποιήσει περισσότερα από 2.000 Συστήματα Διαχείρισης σε οργανισμούς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. 

Η  AXIA CERT έχει ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ κατά ΕΛΟΤ EN ISO 17021 από το Εθνικό ΣΥστημα Διαπίστευσης(ΕΣΥΔ)! για τα Συστήματα Διαχείρισης: ISO 9001, ISO 22301, ISO 14001 & ISO 45001, ISO 13485, ISO 37001, ISO 39001, ISO 41001, ISO 50001 και επεκτείνει συνεχώς το πεδίο της με σκοπό την κάλυψη των αναγκών της αγοράς και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών της. 

Ο Φορέας Πιστοποίησης AXIA CERT παρέχει άμεσα και αποτελεσματικά, διαπιστευμένα Πιστοποιητικά, δίνοντας προστιθέμενη ΑΞΙΑ και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την ανάπτυξη των Οργανισμών και επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές. Η AXIA CERTδραστηριοποιείται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης και των Η.Α.Ε. 

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε στο τηλ.: 2102581458 και στο email: [email protected] 🔗Επισκεφθείτε το website για να μάθετε περισσότερα και να ανακαλύψετε πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε να επιτύχετε τους στόχους σας: www.axiacert.gr