Ανεπαρκείς οι υπηρεσίες πρασίνου των δήμων

Τεράστιο το κίνημα αγανάκτησης που έχει ξεσηκωθεί εναντίον των δήμων για την κοπή των δέντρων και το myota.gr έχει πολλές φορές αναφερθεί στο φαινόμενο όπου οι υπηρεσίες πρασίνου και οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι δεν είναι σε θέση να δώσουν πειστικές απαντήσεις. Πολλές φορές μάλιστα και σε πολίτες που διαθέτουν γνώσεις και ειδικότητα.

Χαρακτηριστική η επιστολή που έστειλε δημότισσα σε αντιδήμαρχο πρασίνου και όπως μπορεί να διαπιστώσει ο καθένας γνωρίζει και περιβαλλοντικό και διοικητικό δίκαιο. Και όπως διαπιστώνουμε ούτε ο αντιδήμαρχος είναι σε θέση να το διαχειριστεί.

Η επιστολή παρουσιάζει ενδιαφέρον και αντικείμενο προβληματισμού για όλες τις δημοτικές αρχές.

προς τον: Αντιδήμαρχο Πρασίνου του Δήμου….
Αφορά: συστηματική κοπή & κλάδευμα δένδρων αστικού Πρασίνου στον Δήμο ….. υπό συνθήκες «καύσωνα» και σε απαγορευμένη περίοδο: 1) ανθοφορίας, 2) επικονίασης, και 3) έγκαιρης τοποθέτησης (νέας) θέσης για φώλιασμα και καθημερινής τροφοδοσίας με υλικό φωλιάς, ως απαραίτητα στοιχεία της αναπαραγωγής των πτηνών και επιβίωσης των νεοσσών, κατά παραβίαση της Οδηγίας ΕΕ για την διατήρηση των Οικοτόπων Οδηγία 2009/147/ΕΚ του ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ και του ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, της
30ης Νοεμβρίου 2009, εφαρμογή του ν.4014/2011 …κ.α. κ. …..,

Ίσως δεν αγνοείτε ότι η διαχείριση του αστικού Πρασίνου (ή με οιονδήποτε τρόπο η αντιδημαρχία σας το αποκαλεί ή το εννοεί) δεν μπορεί να μην είναι προσφυής στους κανόνες Δικαίου, και να συγκρούεται, συστηματικά, στο Ενωσιακό Δίκαιο και στην περιβαλλοντική λογική!

Αντίθετα με την, εσφαλμένα «καθησυχαστική», εκπερφρασμένη γνώμη της Γεωπόνου του Δήμου ….. η οποία την Τετάρτη 12–6–2024 διαβεβαίωνε ότι «εντολές έχουν δοθεί ώστε ουδεμία κοπή ή κλάδευμα δένδρου τυχόν πραγματοποιηθεί κατά τους θερινούς μήνες, ιδίως υπό συνθήκες καύσωνα», την ίδια μέρα, σημαντική κόμη αστικών δένδρων κείτετο στο οδόστρωμα της Οδού ….., και την επομένη λίγο πριν την συμβολή της …., αλλά και πρόσφατα (προχθές), μεγάλα και ψηλά δένδρα, υλοτομήθηκαν κακότεχνα και δυσλειτουργικά, στην Οδό ….., ή ακόμα τελευταία, υπό συνθήκες καύσωνα, σειρά υλοτομημένων ατόμων «λεύκων» στον ….. ή ακόμα άκαιρες και «ατζαμίδικες» τομές και κλαδεύματα στα εναπομείναντα δένδρα στην …. στο ….. (φωτ. απεικ. επισυν. στην παρούσα).

Αυτή η λανθασμένη πρακτική δεν συνάδει με διαχείριση Βιολογικού υλικού από εξειδικευμένο προσωπικό, αντίθετα, υπάρχει πλούσιο υλικό, στον Δήμο μας, που καταδεικνύει πλήθος λανθασμένων παρεμβάσεων κλαδέματος σε δένδρα και θάμνους του δημόσιου χώρου. Διαπιστώνεται σε πολλές περιπτώσεις του Δήμου …. μη ορθολογικό κλάδεμα των αστικών δένδρων όπως επίσης και άκαιρη παρέμβαση σε αυτά με συνέπειες την καταστρατήγηση της ΕΕ Οδηγίας για την διαφύλαξη, την διατήρηση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς ποικιλίας και εκτάσεως οικοτόπων, παρ’ ότι η Οδηγία έχει ενσωματωθεί στο Εθνικό Δίκαιο.
Το πλήθος όμως των σχετικών λανθασμένων χειρισμών στην διαχείριση του αστικού Πρασίνου, στον Δήμο μας – το οποίο σας το έχω καταδείξει πολλάκις (και για τις οποίες, πολιτισμένες & ευγενικές υποδείξεις μου έχω δεχθεί, μάλιστα, απειλές εκ μέρους σας για αγωγές και μηνύσεις) δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με όρους δημοσίου συμφέροντος! Γενικά, τα δένδρα στον αστικό ιστό είναι – πέραν των άλλων– και στοιχείο Περιβαλλοντικής βελτιώσεως της πόλης μας ώστε αυτή να μπορεί καλύψει τις ανάγκες υγιεινής διαβίωσης των πολιτών. Συμβάλουν με τρόπο καθοριστικό και αναντικατάστατο στην ποιότητα ζωής των πολιτών του …… Η συμβολή των δένδρων στο αστικό και κοινωνικό περιβάλλον δεν είναι μόνον παράμετρος αστικής αισθητικής και πολυτέλεια, αλλά απαραίτητο συστατικό βιωσιμότητας. Δεν είναι δυνατόν, επίσης, να αντικαθίστανται συστηματικά με θαμνοειδή δενδρύλλια όπως «λιγούστρα» (Ligustrum)!! Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα ακατάλληλα και ανωφελή εγκυβωτισμένα (και κατά συνέπεια, θνησιγενή) θαμνώδη δενδρύλλια της Πλατείας ….. με τα οποία αντικαταστάθηκαν με την σύμφωνη γνώμη της Υπηρεσίας σας, τα μεγάλα δένδρα που κόπηκαν στην …..!! Επίσης, τα δένδρα ως ζωντανοί και δυναμικοί οργανισμοί έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που ποικίλουν ανά φυτικό είδος. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο διαχειρίζονται από ειδικευμένους επιστήμονες ή τεχνικούς με γεωτεχνική γνώση και εμπειρία, που παρέχεται μέσω πολυετών προγραμμάτων σπουδών. Δεν νοείται, την στιγμή που δαπανώνται μεγάλα ποσά Εθνικών και κοινοτικών πόρων για την συνεχή προσαρμογή των δήμων στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής, το αστικό πράσινο στον Δήμο …. να διαχειρίζεται με αυτό τον τρόπο, ενώ τα δένδρα είναι ο κύριος παράγοντας ανάσχεσης της υπερθέρμανσης.

Αντίθετα, στον Δήμο …., γινόμαστε μάρτυρες, ειδικά τα τελευταία χρόνια, μιας διαχείρισης που δεν μεριμνά να αντικαθιστά κάθε δένδρο που κόβει με τουλάχιστον δύο (σύμφωνα με τον «κανόνα περιβαλλοντικής αντιστάθμισης») και που δεν ικανοποιεί τις ανάγκες αυτού του πολύτιμου παράγοντα για τη διαβίωση των πολιτών και των ειδών (οράτε: Οδηγία ΕΕ για την διατήρηση των Οικοτόπων ΟΔΗΓΙΑ 2009/147/ΕΚ του ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ και του ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, της 30ης Νοεμβρίου 2009) αντίθετα μειώνετε δραματικά τον πληθυσμό των ώριμων, υγειών ψηλών δένδρων (κυρίως δε των ευκαλύπτων, μη–περιοριστικά). Εκ του αποτελέσματος, φαίνεται πως το κλάδεμα των δένδρων σε πολλές περιπτώσεις, δεν συμβάλει στη διατήρηση και ανάπτυξη των αστικών δένδρων αλλά αποτελεί διεκπεραίωση αφαίρεσης φυτικής μάζας με χαμηλό κόστος και σε ανεπίκαιρο (καύσωνας) και συμπιεσμένο χρονικό διάστημα.

Το αποτέλεσμα είναι ορατό και οι συνέπειες αυτών των πρακτικών είναι συνοπτικά οι ακόλουθες:
• Ριζική μείωση της φυτικής βιομάζας μέσα στον αστικό ιστό η οποία οδηγεί σε:

  1. Μείωση των σκιαζόμενων επιφανειών με αποτέλεσμα την ένταση της υπερθέρμανσης της πόλης και αύξηση των αναγκών δαπάνης ενέργειας για ψύξη.
  2. Μείωση της δυνατότητας ανάσχεσης των ραγδαίων βροχοπτώσεων με αποτέλεσμα αύξηση της πιθανότητας πλημμυρικών φαινομένων στο αστικό περιβάλλον. 3.Μείωση της διαπνοής και συνεπώς μείωση της δροσισιστικής ικανότητας των δενδροφυτεμένων χώρων.
  3. Μείωση της δυνατότητας ανάσχεσης του θορύβου από την ύπαρξη πλούσιου φυλλώματος στα πεζοδρόμια.
  4. Μείωση της δυνατότητας κατακράτησης και περιορισμού της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσω της φυλλικής επιφάνειας.
  5. Μείωση των διαθέσιμων χώρων για φωλεασμό, διαβίωση και αναπαραγωγή ωφέλιμων ζώων, εντόμων και πτηνών.
  6. Ανάσχεση ή αποτροπή της επικονίασης.
  7. Επιδείνωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων μέσω του αυξημένου θερμικού στρες, και της συρρίκνωσης των φυσικών χώρων.
  8. Μείωση της αξίας των ακινήτων μέσω της μείωσης του αστικού πράσινου.

• Κλάδεμα των δένδρων χωρίς την συστηματική τήρηση των απαραιτήτων επιστημονικών αρχών με αποτέλεσμα:

  1. Αισθητική υποβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος.
  2. Δημιουργία κακού υποδείγματος για κλαδεύματα των δένδρων προς τους πολίτες.
  3. Διατάραξη της βιολογίας των δένδρων με αποτέλεσμα έως και την πιθανή ξήρανσή τους.
  4. Διασπορά και εξάπλωση φυτοπαθολογικών προσβολών και προβλημάτων μέσω των εκτεταμένων τομών στα δένδρα.
  5. Αυξημένο κόστος εργατικού δυναμικού και μηχανικού εξοπλισμού για τον έλεγχο και διαχείριση της βλαστομανίας που προκύπτει.

• Ριζικό κλάδεμα σε λάθος εποχή (κυρίως όψιμο) που οδηγεί σε:

  1. Διαταραχή της βιολογικής ισορροπίας του δένδρου.
  2. Ανεξέλεγκτη βλάστηση είτε από την κορυφή ή και στη βάση του δένδρου.
  3. Αυξημένη πύκνωση της φυτοκόμης που εντείνει την ανάπτυξη των παθογόνων και αυξάνει την ανάγκη εφαρμογής φυτοπροστατευτικών ουσιών μέσα στο αστικό περιβάλλον.

Επίσης, επειδή σε πρόσφατη συνάντησή μας στην …. μου δηλώσατε ότι «μιλάτε μόνον με ‘‘ειδικούς’’», ανταποκρινόμενη στην αγωνία σας τυχόν συνομιλίας σας με αδαείς (μη γένοιτο…!), πέραν της Πιστοποίησής μου από την TÜV HELLAS στις Πράσινες δεξιότητες (επισυναπτόμενη) αλλά και της μαθητείας μου στο Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών (κτήμα Συγγρού) υπό την διδασκαλεία του συμπολίτου μας Γ. Τ. Γεωπόνου στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), αιτούμαι, αντισταθμιστικά, με το παρόν, όπως μας γνωστοποιηθούν:
1- η Πιστοποίηση χρήσης αλυσοπρίονου (European Chainsaw Certificate – ECC) της Ένωσης Δασοκομικών Φορέων των υλοτόμων – εργατών του Εργολάβου του Δήμου,
2- η Πιστοποίηση για εκπαίδευση και χρήση αλυσοπρίονου για δενδροκομία, βασική και προχωρημένη υλοτομία, & δασοκομικών μηχανημάτων, του Προσωπικού Φορέων των
υλοτόμων – εργατών του Εργολάβου του Δήμου,
3- η τυχόν δική σας σχετική και συστηματική Εκπαιδευτική διαδικασία (παρακολούθηση σεμιναρίων….κ.α.) και τυχόν Πράσινη Πιστοποίηση, δεδομένων των αρμοδιοτήτων σας οι
οποίες σχετίζονται με τη διαχείριση του αστικού Πράσινου. Κυρίως δε,
4- κατά πόσο τηρούνται οι οδηγίες ΕΛΟΤ σε κάθε κλάδευμα (κρατείται κατάλογος τήρησής-των);
[Σε περίπτωση που τα πιο πάνω είναι δημοσιευμένα ή αναρτημένα στο Διαύγεια, σας παρακαλώ όπως μου υποδείξετε του σχετικούς συνδέσμους].

Κύριε Αντιδήμαρχε Πρασίνου,
Θεωρείστε υπεύθυνος για την κλιματική επιδείνωση των συνθηκών στην πόλη μας, και –επειδή δεν υπάρχουν σύνορα στο κλίμα ή στο οξυγόνο που στερούμεθα με κάθε κοπή δένδρου– για την αλυσιδωτή επιδείνωση των γενικών κλιματικών συνθηκών στον Πλανήτη, επειδή δεν μπορεί σήμερα να αμφισβητηθεί με αξιώσεις σοβαρότητας ότι το φαινόμενο της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής θέτει την ανθρωπότητα στο σύνολό της σε κίνδυνο!

Η συστηματική κοπή των δένδρων στον Δήμο μας συνεισφέρει στην επιβαρυντική, για τους ανθρώπους του Πλανήτη, μείωση του οξυγόνου, στην αύξηση της θερμοκρασίας ιδίως καθ’ ότι η υπερθέρμανση, στην συνέχεια, προκαλεί σοβαρές μεταβολές των μετεωρολογικών συνθηκών, αλλά και ακραία καιρικά φαινόμενα με συνέπειες στις καλλιέργειές μας σε μία τόσο αγροτική περιοχή όπως η δικιά μας, ….. Μεταξύ των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής αναφέρονται – όλως ενδεικτικώς– οι ξηρασίες και οι επιπτώσεις της στην καρποφορία, οι ακραίες βροχοπτώσεις σε άκαιρη εποχή του έτους με, επίσης, επιπτώσεις στην καρποδεσία, η μείωση των διαθεσίμων ποσοτήτων πόσιμου νερού και άρδευσης, η άνοδος της στάθμης των θαλασσών, οι πλημμύρες, η μείωση της βιοποικιλότητας, η επιτάχυνση της διάβρωσης των εδαφών.

Η υπογραφή της Συμφωνίας των Παρισίων για την προστασία του κλίματος αποτελεί το σημείο καμπής για το παγκόσμιο κίνημα της Κλιματικής Δικαιοσύνης. Η διεθνής αυτή σύμβαση υιοθέτησε και αποτελεί την κινητήριο δύναμη για τη συστράτευση της Κοινωνίας των Πολιτών παγκοσμίως, προκειμένου να υλοποιηθεί η ιδέα της κλιματικής δικαιοσύνης. Με βάση αυτών αλλά και την Συνθήκη του Άαρχους που επιτρέπει την άμεση συμμετοχή των πολιτών στην περιβαλλοντική πληροφόρηση εκ του Κράτους, των ΟΤΑ…κ.λπ.,

Επειδή κάθε αναίτια κοπή δένδρου και κάθε άκαιρο κλάδευμα έχει, εμφανώς, συμβάλει στα παραπάνω επιβαρυντικά του κλίματος, και αποτελεί «έργο»,

Παρακαλώ όπως μου γνωρίσετε, σύμφωνα με τον ν.4014/2011, την ΜΠΕ για την υλοτομία των προαναφερθέντων δένδρων, την γνωμοδότηση ως αιτιολόγηση της κοπής, καθώς και τις σχετικές άδειες & πιστοποιήσεις όπως προαναφέρθηκαν, όλα τα πιο πάνω με αρθμ. Πρωτ. από τις αρμόδιες υπηρεσίες ημεροχρονολογιακά πριν την υλοτομία τους.

Παρακαλώ, τέλος, όπως μου γνωρίσετε τον αρθμ. Πρωτ. της παρούσης επιστολής μου.