Παρουσίαση του νομικού πλαισίου και του Adaptation Support Tool για την διαχείριση του αστικού πρασίνου

Το νέο νομικό πλαίσιο που διαμόρφωσε το πρόγραμμα Life Grin αλλά και τις αρμοδιότητες στη διαχείριση του αστικού πρασίνου ανέλυσε στην ημερίδα που διοργάνωσε η ΚΕΔΕ ο αναπληρωτής καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και επιστημονικός συνεργάτης του ΥΠΕΝ κ. Κωνσταντίνος Παπασπυρόπουλος.

Στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Παπασπυρόπουλος διευκρίνισε ότι στη αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Διεύθυνσης Δασών είναι μόνο τα Άλση και τα Πάρκα και όχι τα μεμονωμένα δέντρα στα πεζοδρόμια, στους κήπους και στις νησίδες και αναγκαστικά από το πρόγραμμα Lige Grin μελετήθηκαν μόνο αυτά.
Τα πάρκα και τα άλση καταλαμβάνουν είπε όμως το 90% του αστικού πρασίνου, όπου το υπουργείο περιβάλλοντος έχει την πλήρη αρμοδιότητα και καθορίζει το θεσμικό πλαίσιο για την διαχείριση του αστικού πρασίνου.

Οι δεντροστοιχίες ανέφερε, ήταν αρμοδιότητα της δασικής υπηρεσίας μέχρι το 2003.

Ετσι η Διεύθυνση Δασών εγκρίνει τα σχέδια όταν οι δήμοι θέλουν να κάνουν παρεμβάσεις στα άλση και τα πάρκα που έχουνε παραχωρηθεί όπως τόνισε από την δασική υπηρεσία στους δήμους.

Για το ισχύον εθνικό και κοινοτικό δίκαιο ανέφερε τον Εθνικό Κλιματικό νόμο 4936/2020, την Εθνική Στρατηγική για τα Δάση, την Εθνική και Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, την Εθνική Στρατηγική για την Βιοποικιλότητα, τον Κανονισμό 841/2018 και τους νόμους 998/1979, 4280/2014, 4685/2020, 5037/2023, 5075/2023 και 5121/2004.

Το έργο του Life Grin στόχευε στη τροποποίηση και βελτίωση της νομοθεσίας και κατέληξε στην τροποποίηση στης Υπουργικής απόφασης που καθορίζει τους όρους και τις προδιαγραφές των μελετών που υποβάλλουν οι δήμοι.

Για την τροποποίηση που έγινε τον Ιούλιο του 2024 οργανώθηκαν ημερίδες και ερωτηματολόγια με δήμους και δασικές υπηρεσίες καθώς εντοπίστηκε ότι η παλιά Υ.Α. σε μεγάλο βαθμό δεν έχει εφαρμοστεί και δεν είχαν κατατεθεί μελέτες από τους Δήμους.

Επιπλέον υπήρξε συμφωνία στο να προσαρμοστεί η υπουργική απόφαση και στην διάσταση της κλιματικής αλλαγής για τη διαχείριση του αστικού πρασίνου, διότι μέχρι το 2015 δεν υπήρχε κάποια πρόβλεψη για τα νέα κλιματικά δεδομένα.
Έλειπαν επίσης προβλέψεις για καλές πρακτικές που αφορούν τη διαχείριση του αστικού πρασίνου.

Μέσα στις προτάσεις τους Live Grin ήταν και η χρήση του εργαλείου Urban Adaptation Support Tool της πλατφόρμας Climate – Adpat. Η πλατφόρμα παρέχει καλές πρακτικές για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Τον Ιούλιο του 2024 τροποποιήθηκε τελικά η υπουργική απόφαση και προβλέπει την ανάγκη αξιοποίησης των αποτελεσμάτων και προτάσεων του έργου Life Grin που έχουν αναρτηθεί από τις 31/1/2021.

Επίσης προβλέπει ότι στο πλαίσιο της Κλιματική Προσαρμογής και της συνεισφοράς στον αστικό ιστό των δασικών χώρων, οι μελετητές μπορούν να ανατρέχουν στις οδηγίες έργου Live Grin και της πλατφόρμας Climate – Adpat για να μπορούν να λαμβάνουν διαχειριστικά μέτρα και καλές πρακτικές.

Η πλατφόρμα Climate – Adpat
Όπως ανέφερε ο κ. Παπασπυρόπουλος πρόκειται για ένα ψηφιακό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή που δημιουργήθηκε μαζί με την Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιλαμβάνει δεδομένα πρακτικές και βέλτιστες λύσεις και απευθύνεται σε δημόσιους φορείς, ερευνητές και επαγγελματίες που ασχολούνται με την κλιματική προσαρμογή.

Βασικό χαρακτηριστικό της πλατφόρμας είναι η βάση δεδομένων με πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τις στρατηγικές και το σχέδιο προσαρμογής με καλές πρακτικές από διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις

Το βασικό εργαλείο της πλατφόρμας είναι το Urban Adaptation Support Tools (UAST) με στόχο να βοηθήσει τις πολιτικές για την ανάπτυξη, την υλοποίηση και παρακολούθηση στόχων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Το εργαλείο περιγράφει όλα τα απαραίτητα βήματα για την ανάπτυξη και υλοποίηση μιας στρατηγικής προσαρμογής και παρέχει παραπομπές σε πολύτιμο υλικό και εργαλεία καθοδήγησης.

Προσφέρει δε, σημαντική υποστήριξη τόσο στις πόλεις που μόλις ξεκινούν τον προγραμματισμό προσαρμογής όσο και σε εκείνες που είναι πιο προχωρημένες στην διαδικασία.

Τέλος ο κ. Παπασπυρόπουλος ανέφερε ότι το UAST είναι πολύ σημαντικό για το Σύμφωνο των Δημάρχων διότι τους βοηθά να υλοποιήσουν την δέσμευση τους και στην συνέχεια έδειξε κάποια παραδείγματα καλών πρακτικών.

Δείτε και την παρουσίαση της Δρς. Κοντογιάννη Αιμιλίας