Με εγκύκλιο του το Υπουργείο Εσωτερικών επισημαίνει ότι, στο υπ’ αριθμ. Α΄ 161/11-10-2024 ΦΕΚ, δημοσιεύθηκε ο ν. 5143/2024 με τίτλο «Ρυθμίσεις για τους χερσαίους συνοριακούς σταθμούς, την ενίσχυση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λοιπές διατάξεις», ο οποίος με το άρθρο 51 εισάγει τροποποιήσεις στην παρ. 1 του άρθρου 15 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006 Α΄ 114).
Η παρ. 1 του αρ. 15 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων διαμορφώνεται ως
ακολούθως:
«Το τέκνο που γεννήθηκε σε γάμο των γονέων του είναι δημότης του Δήμου, όπου είναι γραμμένος ο πατέρας ή η μητέρα του. Οι γονείς υποχρεούνται, εντός της προθεσμίας προς δήλωση της γέννησης του πρώτου τέκνου τους, να προσδιορίσουν με αμετάκλητη δήλωσή τους ενώπιον του ληξιάρχου του τόπου κατάρτισης της σχετικής ληξιαρχικής πράξης τη δημοτικότητά
του. Η δήλωση αυτή προσδιορίζει τη δημοτικότητα και των τέκνων που θα γεννηθούν μεταγενέστερα. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν γίνει η παραπάνω δήλωση, το τέκνο αποκτά τη δημοτικότητα του πατέρα.
Αν η επιμέλεια περιέλθει στον έναν από τους γονείς, το τέκνο αποκτά τη δημοτικότητα του γονέα αυτού, εφόσον ο τελευταίος υποβάλλει σχετική αίτηση στον δήμο εγγραφής του».
Συνεπώς, πλέον, δεν απαιτείται οπωσδήποτε δικαστική απόφαση για να αποκτήσει το τέκνο τη δημοτικότητα του γονέα στον οποίο περιήλθε η επιμέλειά του.
Επισημαίνεται ότι η ανωτέρω διάταξη:
- Ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 5143/2024 στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, ήτοι από την 11η/10/2024, καθώς δεν υφίσταται εντός του νόμου σχετική πρόβλεψη περί αναδρομικής ισχύος. Συνεπώς, τυγχάνει εφαρμογής για τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η επιμέλεια έχει ανατεθεί στον έναν εκ των δύο γονέων από την 11η/10/2024 και εντεύθεν.
- Αφορά στην περίπτωση άσκησης επιμέλειας αποκλειστικά από τον έναν εκ των δύο γονέων, με όποιο νόμιμο τρόπο και εάν αυτή έχει περιέλθει στον γονέα (π.χ. στο πλαίσιο έκδοσης συναινετικού διαζυγίου, πρακτικού διαμεσολάβησης ή δικαστικής απόφασης οριστικής ανάθεσης επιμέλειας).
- Δεν εφαρμόζεται εάν οι γονείς ασκούν συνεπιμέλεια. Στην περίπτωση αυτή, ισχύει η δημοτικότητα που είχε προσδιοριστεί επί της ληξιαρχικής πράξης γέννησης του (πρώτου) τέκνου, η οποία είναι αμετάκλητη. Υπενθυμίζεται δε η διάταξη του αρ. 15 παρ. 7 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, σύμφωνα με την οποία «Αν ένας από τους γονείς μεταδημοτεύσει, οι γονείς προσδιορίζουν με αμετάκλητη δήλωσή τους στο δήμαρχο από όπου μεταδημοτεύει, τη δημοτικότητα των ανήλικων τέκνων τους. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν γίνει η παραπάνω δήλωση, τα ανήλικα τέκνα που έχουν τη δημοτικότητα αυτού που μεταδημοτεύει ακολουθούν τη νέα δημοτικότητά του, αν όμως δεν την έχουν, διατηρούν τη δημοτικότητά τους».
- Θεμελιώνει δικαίωμα για το γονέα στον οποίο έχει περιέλθει η επιμέλεια του τέκνου, να αιτηθεί στο Δήμο της κανονικής του εγγραφής είτε τη μεταφορά του ανήλικου τέκνου του στην οικογενειακή του μερίδα είτε τη μεταδημότευση αυτού. Συνεπώς, η διαδικασία διενεργείται μόνον κατόπιν σχετικής αιτήσεως του γονέα που ασκεί την επιμέλεια και όχι αυτεπαγγέλτως εκ μέρους του δημοτολογίου.
