Η πρόσβαση στη θάλασσα αποτελεί μια από τις πιο βασικές εμπειρίες για τους ανθρώπους, ωστόσο για τα άτομα με κινητικά προβλήματα αυτή η απλή χαρά μπορεί να είναι αδιανόητα δύσκολη. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με την απέραντη ακτογραμμή και τις αμέτρητες παραλίες της, η ανάγκη για προσβασιμότητα γίνεται ακόμα πιο επιτακτική. Η TOBEA, μια πρωτοπόρος εταιρεία στον τομέα της προσβασιμότητας, έχει αναλάβει την αποστολή να αλλάξει αυτήν την πραγματικότητα με το SEATRAC, ένα καινοτόμο σύστημα που επιτρέπει στα άτομα με αναπηρία να απολαμβάνουν τη θάλασσα με αυτονομία και ασφάλεια.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, o κ. Ιγνάτιος Φωτίου, Πρόεδρος της TOBEA και ένας εκ των εφευρετών του SEATRAC, μας μιλά για την ιδέα πίσω από την ανάπτυξη του, τις καινοτομίες που το καθιστούν μοναδικό, τις προκλήσεις που αντιμετώπισε η εταιρεία, καθώς και τις επιπτώσεις που έχει η προσβασιμότητα στην κοινωνία μας. Με όραμα τη δημιουργία ενός κόσμου όπου η προσβασιμότητα είναι δικαίωμα όλων και όχι προνόμιο των λίγων, ο κος Φωτίου παρουσιάζει τη φιλοσοφία και τους στόχους της TOBEA, ενθαρρύνοντας μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς.
Ανακαλύψτε πώς το SEATRAC αλλάζει τη ζωή των ατόμων με αναπηρία και πώς η τεχνολογία μπορεί να γίνει η γέφυρα για μια πιο ισότιμη κοινωνία, μέσα από τα λόγια ενός ανθρώπου που πρωτοπορεί στην καινοτομία και στην κοινωνική αλλαγή.
Κυρίε Φωτίου, πείτε μας λίγα λόγια για την TOBEA και την αποστολή της εταιρείας σας. Ποιο είναι το όραμά σας σχετικά με την προσβασιμότητα;
Η TOBEA δημιουργήθηκε με το όραμα να προσφέρει πραγματικές λύσεις που προωθούν την ανεξαρτησία και την ισότητα για τα άτομα με κινητικά προβλήματα. Αντιληφθήκαμε από νωρίς ότι, αν και η τεχνολογία εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς, πολλές καινοτομίες δεν φτάνουν σε όλους. Το όραμά μας είναι να αλλάξουμε αυτή την πραγματικότητα, ώστε η προσβασιμότητα να είναι πραγματικότητα και όχι μία χρονοβόρα διαδικασία ή πρόκληση για τον χρήστη.
Το SEATRAC ήταν το πρώτο βήμα μας για να καλύψουμε ένα κενό που υπάρχει στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Μέσα από το SEATRAC, θέλουμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία για το πώς σχεδιάζονται οι παραλίες. Οραματιζόμαστε ένα μέλλον όπου η προσβασιμότητα θα είναι αυτονοήτως ενσωματωμένη στις παραλίες, αλλά και στις πόλεις στα μέσα μεταφοράς – παντού. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να δείξουμε ότι ο καθένας δικαιούται να έχει πρόσβαση στη φύση, στη θάλασσα, και σε μία καλύτερη ποιότητα ζωής.
Το SEATRAC έχει γίνει γνωστό για την καινοτομία του. Ποια ήταν η αρχική ιδέα πίσω από την ανάπτυξη αυτού του προϊόντος;
Η ιδέα του SEATRAC προέκυψε από μία πολύ απλή διαπίστωση: ότι τα άτομα με κινητικά προβλήματα, ακόμα και σε μια χώρα με τόσο μεγάλη ακτογραμμή όπως η Ελλάδα, δεν είχαν αυτόνομη πρόσβαση στη θάλασσα. Μία αρχική κουβέντα με τον Μάκη, χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου, ήταν αρκετή για να μας εγείρει την φοιτητική τότε περιέργεια και να ψάξουμε μία μηχανολογική καινοτόμα λύση.
Η αρχική ιδέα ήταν, λοιπόν, να σχεδιάσουμε ένα σύστημα που θα μπορούσε να εγκαθίσταται εύκολα σε οποιαδήποτε παραλία, θα ήταν απόλυτα φιλικό στον χρήστη και θα λειτουργούσε αυτόνομα. Θέλαμε να προσφέρουμε μια εμπειρία που όχι μόνο να επιτρέπει την πρόσβαση στη θάλασσα αλλά και να ενισχύει την αυτοπεποίθηση και την ανεξαρτησία του χρήστη. Με αυτά τα δεδομένα, η ανάπτυξη του SEATRAC ακολούθησε μια διαδικασία που συνδύαζε την τεχνολογία και την ικανοποίηση των αναγκών των ατόμων με αναπηρία.
Ποιες τεχνικές καινοτομίες περιλαμβάνει το SEATRAC και πώς εξασφαλίζει την ασφάλεια των χρηστών του;
Το SEATRAC ενσωματώνει πληθώρα τεχνικών καινοτομιών για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος και των χρηστών. Αρχικά, η ενεργειακή του αυτονομία βασίζεται στην ηλιακή ενέργεια. Η επιλογή αυτή δεν έγινε τυχαία, αλλά με στόχο να εξαλείψουμε την ανάγκη για ηλεκτρικές συνδέσεις σε απομακρυσμένες παραλίες, κάτι που εξασφαλίζει ευκολία στην εγκατάσταση και ταυτόχρονα ελαχιστοποιεί το οικολογικό του αποτύπωμα.
Η κατασκευή είναι από ειδικά υλικά που αντέχουν στην αλμύρα και τη διάβρωση, προσφέροντας μακροχρόνια ανθεκτικότητα. Επιπλέον, έχουμε δημιουργήσει σύστημα τηλεμετρίας για απομακρυσμένο έλεγχο και πρόγνωση βλαβών. Οι προδιαγραφές μας βασίζονται σε διεθνή πρότυπα, ώστε να παρέχουμε έναν ασφαλή και αξιόπιστο τρόπο πρόσβασης.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε στην υλοποίηση του SEATRAC; Πώς καταφέρατε να τις ξεπεράσετε;
Μία από τις πρώτες προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε ήταν η ανάγκη για αντοχή σε δύσκολες περιβαλλοντικές συνθήκες. Το αλμυρό νερό, οι έντονοι άνεμοι και οι συνθήκες που επικρατούν στη θάλασσα απαιτούσαν ένα προϊόν που θα αντέχει μακροχρόνια. Χρειάστηκαν δοκιμές και αρκετές μέρες δίπλα στο κύμα για να καταλήξουμε στα κατάλληλα υλικά και στο σωστό σχεδιασμό.
Επίσης, το SEATRAC βελτιώνεται συνεχώς μέσα από την κριτική και το feedback των ατόμων που το χρησιμοποιούν. Εκείνοι υποδεικνύουν τις ανάγκες τους και εμείς βρίσκουμε τρόπο να τις καλύψουμε. Έτσι προστέθηκαν, ενσωματωμένη ντουζιέρα για να μη βρέχουν το αμαξίδιο τους. Ακόμα, κάμερες με σύστημα θόλωσης ανθρώπινης παρουσίας για να μπορούν όλοι να δουν τις συνθήκες της παραλίας πριν την επισκεφτούν μέσα από το χάρτη μας στο www.seatrac.gr.
Παράλληλα, έπρεπε να αντιμετωπίσουμε τις χρονοβόρες διαδικασίες που προϋποθέτει η συνεργασία με δημόσιους φορείς. Αρκετοί δήμοι, αν και αποδέχονταν την αναγκαιότητα της προσβασιμότητας, ήταν διστακτικοί να επενδύσουν. Μέσα από ενημερωτικές εκστρατείες, επιδείξεις του SEATRAC και συνεργασίες με οργανώσεις ΑμεΑ, κατορθώσαμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία και να πείσουμε τις τοπικές αρχές ότι η επένδυση στην προσβασιμότητα είναι μια πράξη κοινωνικής ευθύνης και όχι πολυτέλεια. Έτσι φτάσαμε σε περισσότερες από 200 παραλίες και 45.000 χρήσεις το 2024!
Ποιες είναι οι αντιδράσεις των ΑμεΑ που έχουν χρησιμοποιήσει το SEATRAC; Υπάρχουν ιστορίες που ξεχωρίζετε;
Οι αντιδράσεις είναι πραγματικά συγκινητικές. Για πολλούς χρήστες, το SEATRAC αποτελεί την πρώτη τους εμπειρία στη θάλασσα χωρίς βοήθεια. Κάτι τόσο απλό για τους περισσότερους, όπως το μπάνιο στη θάλασσα, για τους χρήστες του SEATRAC αποκτά τεράστια συναισθηματική αξία.
Μία ιστορία που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι αυτή της Kicki, η οποία προγραμματίζει κάθε χρόνο να πηγαίνει στην πανέμορφη Τήλο μαζί με την οικογένεια της ώστε ο γιος της που τυγχάνει να είναι σε αμαξίδιο να μπορεί να κολυμπάει χωρίς βοήθεια και να απολαμβάνει τις οικογενειακές διακοπές με αξιοπρέπεια. Είναι μια στιγμή απελευθέρωσης για τον ίδιο αλλά και για την οικογένειά του, που μπόρει να μοιραστεί μαζί του αυτή τη χαρά. Αυτές οι ιστορίες μας ενθαρρύνουν και μας υπενθυμίζουν ότι αυτό που κάνουμε έχει βαθιά σημασία για πολλούς ανθρώπους.
Πόσο εύκολη είναι η εγκατάσταση του SEATRAC σε μια παραλία; Υπάρχουν ειδικές απαιτήσεις;
Η εγκατάσταση του SEATRAC έχει σχεδιαστεί για να είναι όσο το δυνατόν πιο απλή, χωρίς ανάγκη μόνιμης υποδομής. Το SEATRAC λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια, οπότε δεν χρειάζεται σύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο, γεγονός που απλουστεύει τη διαδικασία.
Συνεργαζόμαστε με τις τοπικές αρχές για να επιλέξουμε τις κατάλληλες παραλίες και να εκπαιδεύσουμε το προσωπικό σε θέματα χρήσης και συντήρησης. Ο στόχος μας είναι η διαδικασία να είναι φιλική προς τον χρήστη την τοπική κοινότητα και να μην απαιτεί ειδικές γνώσεις ή τεχνική υποστήριξη. Με αυτόν τον τρόπο, καταφέρνουμε να ενισχύσουμε την αποδοχή και τη χρήση του SEATRAC, κάνοντάς το προσβάσιμο για όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.
Υπάρχει ενδιαφέρον για το SEATRAC από άλλες χώρες και αν ναι, σε ποιο στάδιο βρίσκεστε;
Ναι, η ανταπόκριση από το εξωτερικό είναι μεγάλη και αυξάνεται συνεχώς. Έχουμε ήδη εγκαταστήσει SEATRAC σε Κύπρο, Ιταλία, Λετονία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κροατία, και Λιθουανία. Έχουμε συνεργάτες σε Γαλλία, Πορτογαλία, Τουρκία και Ισπανία. Η διεθνής απήχηση μας έχει ωθήσει να αναπτύξουμε τις υποδομές μας, ώστε να ανταποκριθούμε στη ζήτηση για το SEATRAC και εκτός Ελλάδας.
Βρισκόμαστε ήδη σε διαπραγματεύσεις για την εγκατάσταση πιλοτικών συστημάτων σε συγκεκριμένες παραλίες και περιοχές του εξωτερικού, ενώ παράλληλα συνεργαζόμαστε με τοπικούς φορείς, ώστε να προσαρμόσουμε το SEATRAC στις ειδικές προδιαγραφές και απαιτήσεις κάθε περιοχής. Στόχος μας είναι να καταστήσουμε το SEATRACμία διεθνή πρότυπη λύση για την προσβασιμότητα στις παραλίες.
Τι προβλέπετε για το μέλλον του SEATRAC και της προσβασιμότητας στη θάλασσα γενικότερα;
Το μέλλον του SEATRAC είναι στενά συνδεδεμένο με το όραμά μας για μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς. Έχουμε ήδη σχεδιάσει νέες δυνατότητες που θα διευρύνουν την εμπειρία του χρήστη, όπως πρόσθετες λειτουργίες ελέγχου, ενσωμάτωση συστημάτων για την εξυπηρέτηση ατόμων με πολλαπλές αναπηρίες, καθώς και προσαρμογές που θα κάνουν το SEATRAC ακόμα πιο φιλικό για όλες τις δυνατές επιφάνειες και ακτογραμμές.
Πέρα από αυτό, οραματιζόμαστε την καθιέρωση προτύπων για τις παραλίες, όπου οι εγκαταστάσεις όπως το SEATRAC δεν θα είναι απλώς μια μεμονωμένη λύση αλλά κομμάτι μιας συνολικής εμπειρίας.
Κλείνοντας, τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στην ελληνική κοινωνία και στους επιχειρηματίες που σκέφτονται να επενδύσουν στην προσβασιμότητα;
Το μήνυμα μου προς την ελληνική κοινωνία είναι ότι η προσβασιμότητα αφορά όλους μας. Είναι ζήτημα πολιτισμού και ισότητας. Εάν επιθυμούμε μια κοινωνία που θα φροντίζει για την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών, η προσβασιμότητα πρέπει να είναι στο κέντρο του σχεδιασμού μας.
Προς τους επιχειρηματίες, θα ήθελα να τονίσω ότι η επένδυση στην προσβασιμότητα είναι μια ουσιαστική επένδυση που έχει και οικονομικό όφελος. Τα άτομα με αναπηρία και οι συνοδοί τους είναι τουρίστες που μπορούν να επεκτείνουν την τουριστική περίοδο καθώς θέλουν να ταξιδεύουν «ήσυχους» μήνες . Ειδικά για χώρες όπως η Ελλάδα, όπου ο τουρισμός είναι τόσο σημαντικός, οι προσβάσιμες υποδομές μπορούν να προσελκύσουν ένα ευρύτερο κοινό και να δώσουν τη δυνατότητα στη χώρα μας να γίνει πρωτοπόρος και πρότυπο στον προσβάσιμο τουρισμό.
Η εμπειρία μας με το SEATRAC έχει δείξει ότι η προσβασιμότητα δεν είναι απλώς μια ηθική υποχρέωση, αλλά και μια στρατηγική επιλογή που φέρνει πολλαπλά οφέλη, τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά.
Επιπλέον, η προσβάσιμη τουριστική υποδομή προσφέρει στις τοπικές κοινωνίες τη δυνατότητα να προσελκύσουν επισκέπτες που μπορεί να μην είχαν τη δυνατότητα να τις επισκεφτούν στο παρελθόν. Οι οικογένειες ατόμων με αναπηρία, για παράδειγμα, προτιμούν περιοχές που προσφέρουν διευκολύνσεις, κάτι που αυξάνει και τις οικονομικές ευκαιρίες για αυτές τις κοινότητες. Το SEATRAC έχει αποδείξει ότι η προσβασιμότητα μπορεί να συνδυαστεί με καινοτομία και επιχειρηματικότητα, συμβάλλοντας σε έναν κύκλο θετικής αλλαγής.
Στην TOBEA, είμαστε περήφανοι που συμβάλλουμε σε αυτή την αλλαγή και προσκαλούμε όλους όσοι συμμερίζονται το όραμά μας να συμμετάσχουν σε αυτό το ταξίδι, δημιουργώντας έναν κόσμο πιο ανοιχτό, προσβάσιμο και ανθρώπινο για όλους.
Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Φωτίου για την εμπνευσμένη συζήτηση και για τις λεπτομερείς του απαντήσεις. Το SEATRACαποτελεί παράδειγμα του πώς η τεχνολογία και η ευαισθησία μπορούν να ενωθούν, δημιουργώντας λύσεις που αλλάζουν ζωές και προάγουν την ισότητα.
