Πολλοί δήμοι στην Ελλάδα διαφημίζουν την εγκατάσταση Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στις λειτουργίες τους, παρουσιάζοντάς τη ως ένα καινοτόμο βήμα προς την ψηφιακή διακυβέρνηση. Ωστόσο, η πραγματικότητα συχνά διαψεύδει τις υποσχέσεις. Χωρίς επαρκή και καλά οργανωμένα δεδομένα, η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να εκπληρώσει τις δυνατότητές της και να παράγει αποτελεσματικά αποτελέσματα.
Η Αναγκαιότητα Δεδομένων για τη Λειτουργία της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η Τεχνητή Νοημοσύνη λειτουργεί βασιζόμενη στην ανάλυση δεδομένων. Ένα σύστημα AI μπορεί να επιλύσει εξισώσεις, να δημιουργήσει προβλέψεις και να προτείνει λύσεις, μόνο αν έχει πρόσβαση σε ποιοτικά, οργανωμένα και επεξεργάσιμα δεδομένα. Χωρίς αυτά, η AI είναι σαν μια υπερυπολογιστική μηχανή που δεν ξέρει τι να υπολογίσει.
Πολύ απλουστευμένα είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να λύσει σε νανοδευτερόλεπτα μια εξίσωση του τύπου (χ+ψ)γ-δ/(ε+ζ)η, μόνο που δεν έχει στοιχεία για το σε ποιους αριθμούς αντιστοιχούν τα ψηφία χ,ψ,γ,δ,ε,ζ και η, για να σου δώσει την απάντηση.
Παραδείγματα αποτυχημένης υλοποίησης συναντάμε ήδη σε chatbot που χρησιμοποιούν αρκετοί δήμοι. Αυτά τα συστήματα συχνά αποτυγχάνουν να παρέχουν ακριβείς απαντήσεις, προσφέροντας αντί αυτού γενικές πληροφορίες ή το πρόγραμμα εκδηλώσεων. Ο λόγος; Δεν διαθέτουν τα απαραίτητα δεδομένα για να επεξεργαστούν τις ερωτήσεις των πολιτών.
Η Σημασία των Ανοιχτών Δεδομένων
Η λειτουργία της AI σε έναν δήμο εξαρτάται από την ύπαρξη ανοιχτών δεδομένων, δηλαδή πληροφοριών που είναι οργανωμένες, επεξεργάσιμες και διαθέσιμες για ανάλυση. Τα ανοιχτά δεδομένα παρέχουν τη βάση για τη δημιουργία μοντέλων που μπορούν να απαντήσουν σε σύνθετες ερωτήσεις, να προβλέψουν ανάγκες και να βελτιστοποιήσουν τις λειτουργίες του δήμου.
Η πλατφόρμα e-ds, που έχει υιοθετήσει ο Δήμος Σαρωνικού, και εγκαθιστούν οι δήμοι Φιλοθέης Ψυχικού, Νέας Ιωνίας, Διονύσου και Αγίου Δημητρίου, αποτελεί ένα πρότυπο για τη σωστή χρήση της AI. Μέσω της δημιουργίας και της διαχείρισης ανοιχτών δεδομένων, η πλατφόρμα επιτρέπει:
• Ανάλυση στελέχωσης: Καθορισμός των αναγκών κάθε υπηρεσίας βασισμένος στο Μητρώο Διαδικασιών.
• Εκτίμηση κόστους και χρόνου: Υπολογισμός του κόστους εγκατάστασης νέων συστημάτων, όπως αυτά για τη διαχείριση απορριμμάτων.
• Προβλέψεις και στρατηγικές αποφάσεις: Υποστήριξη της λήψης αποφάσεων με βάση δεδομένα.
• Έτοιμες πράξεις και έγγραφα που δημιουργούνται μόνο μια φορά και παράγονται αυτόματα.
Οι Περιορισμοί της Διαύγειας
Παρά τη μεγάλη χρησιμότητα της Διαύγειας, το σύστημα δεν παρέχει επεξεργάσιμα ανοιχτά δεδομένα, παρά το γεγονός ότι οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες. Οι δήμοι συχνά αναγκάζονται να εξάγουν δεδομένα χειροκίνητα ή να δημιουργούν τα δικά τους συστήματα για την επεξεργασία τους.
Η έλλειψη αυτών των δεδομένων περιορίζει τη δυνατότητα ανάπτυξης καινοτόμων λύσεων και αποτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της AI. Για παράδειγμα, ένας δήμος δεν μπορεί να αναλύσει αποτελεσματικά τα έξοδά του, να προβλέψει τις ανάγκες του ή να σχεδιάσει προγράμματα που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των πολιτών.
Ούτε μπορεί να ανασύρει άμεσα ένα πρότυπο ανάληψης υποχρέωσης, μια κλασική τεχνική έκθεση και να προϋπολογίσει μια δαπάνη ,ενώ αυτά υπάρχουν έτοιμα στην Διαύγεια και θα μπορούσαν σε μερικά δευτερόλεπτα να δημιουργηθούν για έναν δήμο με έτοιμες τις ημερομηνίες, τους ΚΑΕ και όλα τα απαραίτητα στοιχεία.
Το Μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης στους Δήμους
Για να γίνει η AI πραγματικά χρήσιμη, οι δήμοι πρέπει να επενδύσουν σε:
- Δημιουργία και διαχείριση ανοιχτών δεδομένων: Ενίσχυση της διαφάνειας και της προσβασιμότητας στα δεδομένα τους.
- Εκπαίδευση προσωπικού: Κατάρτιση στελεχών στη χρήση και την ανάλυση δεδομένων.
- Αναβάθμιση συστημάτων: Υιοθέτηση πλατφορμών που μπορούν να επεξεργάζονται και να χρησιμοποιούν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο.
Η επένδυση στη δημιουργία και χρήση ανοιχτών δεδομένων θα επιτρέψει στους δήμους να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της AI, προσφέροντας καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες και βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητά τους. Χωρίς δεδομένα, η Τεχνητή Νοημοσύνη παραμένει μια τεχνολογία χωρίς αντίκρισμα.
Οργάνωση και Αποτελεσματικότητα των Υπηρεσιών των Δήμων μέσω Ανοιχτών Δεδομένων και Τεχνητής Νοημοσύνης
Η οργάνωση και η αποτελεσματικότητα των δημοτικών υπηρεσιών αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στην εποχή της ψηφιοποίησης, η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και τα ανοιχτά δεδομένα μπορούν να μεταμορφώσουν τη λειτουργία των δήμων, βελτιώνοντας τη διαχείριση πόρων, την ποιότητα υπηρεσιών και τη λήψη αποφάσεων.
Οργάνωση των Υπηρεσιών μέσω Ανοιχτών Δεδομένων
- Ανάλυση Δεδομένων για Στρατηγικό Σχεδιασμό
– Οι δήμοι μπορούν να οργανώσουν καλύτερα τις υπηρεσίες τους με δεδομένα από πλατφόρμες όπως η πλατφόρμα e-ds. Για παράδειγμα, η χαρτογράφηση της ζήτησης για κοινωνικές υπηρεσίες βοηθά στην αποτελεσματική κατανομή προσωπικού και πόρων.
– Τα δεδομένα από μητρώα διαδικασιών, όπως ο “Μίτος”, προσφέρουν πλήρη εικόνα των χρόνων εξυπηρέτησης, επιτρέποντας τον εντοπισμό σημείων συμφόρησης. - Οικονομική Διαχείριση
– Οι οικονομικές υπηρεσίες μπορούν να βελτιώσουν τη διαχείριση προϋπολογισμού με βάση δεδομένα δαπανών, μειώνοντας σπατάλες και εξορθολογίζοντας τις λειτουργίες. - Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού
– Μέσω δεδομένων από τα συστήματα αξιολόγησης, οι δήμοι μπορούν να εντοπίσουν ελλείψεις προσωπικού και να προγραμματίσουν στοχευμένες προσλήψεις ή εκπαιδευτικά προγράμματα.
Αποτελεσματικότητα των Υπηρεσιών μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης
- Προβλέψεις Ζήτησης
– Η AI μπορεί να προβλέψει την αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών, π.χ., για καθαρισμό δρόμων μετά από κακοκαιρία ή για επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας, βοηθώντας τους δήμους να προετοιμαστούν κατάλληλα. - Βελτιστοποίηση Διαδικασιών
– Αυτόματα συστήματα εξυπηρέτησης, όπως chatbots, μπορούν να απαντούν σε συχνές ερωτήσεις πολιτών, μειώνοντας τον φόρτο εργασίας των υπαλλήλων.
– Οι έξυπνοι αλγόριθμοι μπορούν να αναλύουν αιτήματα πολιτών, προτείνοντας βελτιώσεις ή προγραμματίζοντας εργασίες με βάση την προτεραιότητα. - Αξιοποίηση Κοινοχρήστων Πόρων
– Με τη χρήση αλγορίθμων, οι δήμοι μπορούν να διαχειρίζονται καλύτερα στόλους οχημάτων, όπως απορριμματοφόρα, και να μειώνουν λειτουργικά κόστη.
Πώς τα Ανοιχτά Δεδομένα Υποστηρίζουν την Αποτελεσματικότητα
- Ενοποίηση Πληροφοριών
– Ενοποιημένες βάσεις δεδομένων (διαλειτουργικότητα) δίνουν στις δημοτικές υπηρεσίες πλήρη εικόνα των αναγκών, βελτιώνοντας τη συνεργασία μεταξύ τμημάτων. - Διαφάνεια και Ενημέρωση
– Η δημοσιοποίηση δεδομένων για χρόνους διεκπεραίωσης αιτημάτων και ποιότητα υπηρεσιών ενισχύει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. - Καλύτερος Σχεδιασμός Υποδομών
– Δεδομένα για τη χρήση κοινόχρηστων χώρων, όπως πάρκα ή πλατείες, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της αστικής ανάπτυξης.
Παραδείγματα Εφαρμογής
• Δήμος Σαρωνικού: Με την πλατφόρμα e-ds, ο δήμος μπορεί να αναλύει δεδομένα για τον χρόνο που απαιτείται για κάθε διοικητική διαδικασία και να βελτιώνει την αποδοτικότητα.
• Δήμος Τρικάλων: Έχει ενσωματώσει AI για τη διαχείριση κυκλοφορίας και την πρόβλεψη αναγκών καθαριότητας.
• Δήμος Ηρακλείου Κρήτης: Χρησιμοποιεί δεδομένα για τη διαχείριση ενεργειακών πόρων και τον σχεδιασμό έργων υποδομής.
Μελλοντικές Δυνατότητες
Οι δήμοι μπορούν να αξιοποιήσουν περαιτέρω την Τεχνητή Νοημοσύνη και τα ανοιχτά δεδομένα για:
• Εξατομικευμένες Υπηρεσίες Πολιτών: Με AI που προσαρμόζει τις υπηρεσίες με βάση τις ανάγκες κάθε πολίτη.
• Αυτόνομες Λύσεις: Όπως ρομπότ για τον καθαρισμό δημόσιων χώρων ή για την καταγραφή ζημιών σε υποδομές.
• Αστική Ανθεκτικότητα: Προβλέψεις για κλιματικές αλλαγές και άμεση αντίδραση σε κρίσεις.
Η οργάνωση και η αποτελεσματικότητα των δημοτικών υπηρεσιών εξαρτώνται από τη συστηματική χρήση ανοιχτών δεδομένων και Τεχνητής Νοημοσύνης. Οι δήμοι που επενδύουν σε αυτές τις τεχνολογίες δεν βελτιώνουν μόνο τις καθημερινές λειτουργίες τους αλλά θέτουν τα θεμέλια για μια πιο σύγχρονη, αποδοτική και διαφανή τοπική αυτοδιοίκηση.
Διαβάστε και την συλλογή άρθρων για τα ανοιχτά δεδομένα στους Δήμους
