Σε χιονοστιβάδα έχει μετατραπεί το κυκλοφοριακό πρόβλημα στην Αττική που απλώνεται σε όλους τους δήμους και ανεβάζει στα κόκκινα τον δείκτη δυσφορίας των πολιτών. Όλο και περισσότερα αρνητικά στοιχεία και μελέτες βγαίνουν στον αέρα και όλο και μεγαλύτερη είναι η ταλαιπωρία των πολιτών.
Υπολογίζεται ότι ο μέσος πολίτης περνάει μία ολόκληρη εβδομάδα τον χρόνο περιμένοντας σε ουρές αυτοκινήτων ενώ κάθε χρόνο προστίθενται 70.000 επιπλέον αυτοκίνητα στους δρόμους της Αττικής που αντιστοιχούν σε 1.050 στρέμματα.
Η εξίσωση δεν βγαίνει με τίποτα αλλά δεν αφορά μόνο τους κεντρικούς δρόμους και τους διαδημοτικούς άξονες. Το πρόβλημα διαχέεται όλο και περισσότερο μέσα στις γειτονιές είτε με την διαμπερή κίνηση, είτε με την έλλειψη στάθμευσης.
Ετσι το κυκλοφοριακό χάος στην Αττική αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή, επηρεάζοντας καθημερινά εκατομμύρια πολίτες. Η αυξημένη κίνηση στους δρόμους, η έλλειψη υποδομών και ο τρόπος οδήγησης συνθέτουν ένα σκηνικό που υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής και προκαλεί σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, ενώ αποτελεί και πεδίο δοκιμασίας για τις δημοτικές αρχές.
Αίτια του Προβλήματος
- Υπερβολικός αριθμός οχημάτων: Η Αθήνα διαθέτει έναν από τους υψηλότερους δείκτες αυτοκινήτων ανά κάτοικο στην Ευρώπη. Η έλλειψη αξιόπιστων εναλλακτικών μετακινήσεων οδηγεί τους πολίτες στη χρήση ιδιωτικών οχημάτων.
- Ελλιπείς δημόσιες συγκοινωνίες: Αν και έχουν γίνει σημαντικά έργα, όπως το μετρό και ο προαστιακός, τα δίκτυα δεν καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες των πολιτών, ιδιαίτερα στα προάστια και τις απομακρυσμένες περιοχές.
- Κακή ρυμοτομία: Οι στενοί δρόμοι και η άναρχη ανάπτυξη της πόλης δυσχεραίνουν την κυκλοφορία, ιδιαίτερα σε παλαιότερες συνοικίες.
- Έλλειψη σεβασμού στον ΚΟΚ: Οι παραβιάσεις προτεραιότητας, το διπλοπαρκάρισμα και η κατάληψη διαβάσεων είναι συχνά φαινόμενα που επιδεινώνουν την κατάσταση.
Επιπτώσεις
- Οικονομικό κόστος: Η καθυστέρηση στις μετακινήσεις κοστίζει δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως λόγω απώλειας παραγωγικότητας και αυξημένης κατανάλωσης καυσίμων.
- Περιβαλλοντική επιβάρυνση: Η Αττική καταγράφει αυξημένα επίπεδα ρύπανσης, κυρίως λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης.
- Υποβάθμιση ποιότητας ζωής: Η συνεχής έκθεση σε μποτιλιαρίσματα αυξάνει το άγχος, μειώνει τον ελεύθερο χρόνο και δυσχεραίνει την καθημερινότητα των πολιτών.
- Ατυχήματα: Η συμφόρηση και η κακή οδηγική συμπεριφορά συνδέονται με την αυξημένη πιθανότητα τροχαίων ατυχημάτων.
Τι προτείνουν οι Συγκοινωνιολόγοι:
- Ενίσχυση των δημόσιων συγκοινωνιών: Περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου μετρό και λεωφορείων, καθώς και συχνότερα δρομολόγια για την εξυπηρέτηση περισσότερων περιοχών. Σκληρή αναγκαιότητα είναι ο καθορισμός αποκλειστικών λωρίδων.
- Προώθηση εναλλακτικών μέσων μεταφοράς: Δημιουργία περισσότερων ποδηλατοδρόμων, υποδομές για ηλεκτρικά πατίνια και προώθηση της μικροκινητικότητας.
- Εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων ελέγχου: Αυξημένη αστυνόμευση για την τήρηση του ΚΟΚ και επιβολή προστίμων για παράνομο παρκάρισμα και άλλες παραβάσεις.
- Κίνητρα για μείωση χρήσης ΙΧ: Επιδότηση των καρτών μετακίνησης στα ΜΜΜ, φορολογικές ελαφρύνσεις για χρήση οικολογικών μέσων μεταφοράς και εφαρμογή της τηλεργασίας.
- Έξυπνες πόλεις και τεχνολογία: Αξιοποίηση τεχνολογιών όπως τα «έξυπνα» φανάρια και εφαρμογές που κατευθύνουν τους οδηγούς σε εναλλακτικές διαδρομές για μείωση της συμφόρησης.
Δυστυχώς τα Σχέδια Αστικής Βιώσιμης Κινητικότητας δεν απέδωσαν. Οι περισσότεροι δήμοι εκπόνησαν κυκλοφοριακές μελέτες που διευκολύνουν την χρήση του Ι.Χ. ενώ ο στόχος ήταν ακριβώς ο αντίθετος. Τα ΣΒΑΚ είναι ανθρωποκεντρικά και αφορούν την μετακίνηση των ανθρώπων και ότι των Ι.Χ.
Η αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού χάους στην Αττική απαιτεί συντονισμένη δράση από την πολιτεία, τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και τους ίδιους τους πολίτες. Μόνο με συνδυασμό επενδύσεων, καινοτομιών και αλλαγών στη νοοτροπία μπορούμε να δημιουργήσουμε μια βιώσιμη και πιο λειτουργική καθημερινότητα για όλους.
