Η πρόσφατη διαβούλευση του προγράμματος Interreg που πραγματοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποτέλεσε μια σημαντική πρωτοβουλία για την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διαδικασία, η οποία προσέλκυσε μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων, είχε ως στόχο τη διαμόρφωση της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων του Interreg για το μέλλον, ενισχύοντας τη συμμετοχή πολιτών, ενδιαφερόμενων φορέων και οργανισμών.
Τι είναι το Interreg;
Το Interreg είναι ένα από τα πιο εμβληματικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο χρηματοδοτεί έργα συνεργασίας μεταξύ περιφερειών και κρατών-μελών. Στόχος του είναι να προάγει:
• Την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή.
• Την επίλυση κοινών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, η βιώσιμη ανάπτυξη και η διαχείριση φυσικών πόρων.
• Τη συνεργασία μεταξύ γειτονικών περιοχών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας.
Το Interreg υλοποιείται μέσα από διάφορα υποπρογράμματα, όπως το Interreg Europe, το Interreg MED και το Interreg Balkan-Med, καλύπτοντας διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και τομείς προτεραιότητας.
Στόχος της Διαβούλευσης
Η διαβούλευση του Ιανουαρίου 2025 αποτέλεσε μια ανοιχτή πρόσκληση προς όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και τους πολίτες να συνεισφέρουν με τις απόψεις και τις ιδέες τους για τη μελλοντική κατεύθυνση του Interreg. Οι κύριοι στόχοι της ήταν:
- Αξιολόγηση των επιτυχιών και προκλήσεων του τρέχοντος προγραμματικού πλαισίου.
- Καθορισμός προτεραιοτήτων για την επόμενη προγραμματική περίοδο (2028-2034).
- Προώθηση της διαφάνειας και της συμμετοχικότητας στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών.
Η Διαδικασία και τα Αποτελέσματα
Η διαβούλευση περιλάμβανε μια σειρά από δράσεις:
• Ερωτηματολόγια που διατέθηκαν διαδικτυακά, στα οποία απάντησαν πολίτες, επιχειρήσεις, ΜΚΟ, πανεπιστήμια και τοπικές αρχές.
• Διαβουλεύσεις σε περιφερειακό επίπεδο, όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι οργανισμών και φορέων από διάφορες χώρες της ΕΕ.
• Εργαστήρια και συζητήσεις με στόχο την ανάλυση τοπικών αναγκών και την καταγραφή καλών πρακτικών.
Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης ήταν εντυπωσιακά:
• Συμμετείχαν περισσότεροι από 50.000 ενδιαφερόμενοι, από διάφορες χώρες και τομείς δραστηριότητας.
• Το 95% των συμμετεχόντων ανέφεραν ότι η διαβούλευση τους παρείχε τη δυνατότητα να εκφράσουν τις απόψεις τους.
• Ιδέες και προτάσεις που κατατέθηκαν περιλαμβάνουν τη στήριξη της πράσινης μετάβασης, την προώθηση της ψηφιακής συνεργασίας και την ενίσχυση της συμμετοχής μικρών περιφερειών στα έργα του Interreg.
Προτεραιότητες που Αναδείχθηκαν
Μέσα από τη διαβούλευση, αναδείχθηκαν οι εξής προτεραιότητες για το μέλλον του Interreg:
- Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή: Επενδύσεις σε έργα διαχείρισης φυσικών καταστροφών και μείωσης των εκπομπών άνθρακα.
- Ενίσχυση της Ψηφιακής Συνεργασίας: Προώθηση της ψηφιακής συνδεσιμότητας και της χρήσης τεχνολογιών αιχμής για την ανάπτυξη των περιφερειών.
- Κοινωνική Συνοχή: Στήριξη ευάλωτων ομάδων και προώθηση της ισότητας σε όλα τα επίπεδα.
- Διαχείριση Κοινών Φυσικών Πόρων: Ενίσχυση της συνεργασίας σε θέματα νερού, ενέργειας και βιοποικιλότητας.
Ο Ρόλος των Πολιτών και των Δήμων
Οι τοπικές κοινωνίες και οι δήμοι έχουν κομβικό ρόλο στο Interreg, καθώς:
• Είναι αυτοί που υλοποιούν τα έργα σε τοπικό επίπεδο.
• Γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες των πολιτών.
• Μπορούν να προτείνουν καινοτόμες λύσεις που βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα.
Η διαβούλευση τόνισε τη σημασία της ενεργής συμμετοχής των δήμων, ενώ παράλληλα ενθάρρυνε τους πολίτες να λάβουν μέρος στις αποφάσεις που επηρεάζουν τις κοινότητές τους.
Η διαβούλευση για το μέλλον του Interreg αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας και τη διαμόρφωση μιας πιο ενωμένης Ευρώπης. Με την ενεργή συμμετοχή πολιτών και φορέων, το πρόγραμμα Interreg είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του μέλλοντος, προωθώντας την πράσινη ανάπτυξη, την καινοτομία και την κοινωνική συνοχή.
Η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας δείχνει πως οι διαβουλεύσεις δεν είναι απλώς μια τυπική διαδικασία, αλλά μια ουσιαστική ευκαιρία για να ακουστεί η φωνή όλων των Ευρωπαίων πολιτών.