Κεραίες Κινητής Τηλεφωνίας: Οι κινητοποιήσεις, η στάση των Δήμων και το Νομικό Πλαίσιο

Η εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας κοντά σε σχολεία συνεχίζει να ταλαιπωρεί τις τοπικές κοινωνίες και τους δήμους σχεδόν 25 χρόνια τώρα και έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις από γονείς, εκπαιδευτικές κοινότητες και τοπικές αρχές, που ανησυχούν για την πιθανή επίδραση της ακτινοβολίας στην υγεία των μαθητών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι γονείς, ανησυχώντας για τις πιθανές επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, οργανώνουν διαμαρτυρίες, συγκεντρώσεις και ακόμα και νομικές ενέργειες για την απομάκρυνση των κεραιών. Τα αιτήματά τους περιλαμβάνουν:
• Αυστηρότερα όρια ακτινοβολίας, ειδικά κοντά σε σχολεία.
• Διαφάνεια από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας σχετικά με την τοποθέτηση και τη λειτουργία των κεραιών.
• Παρέμβαση των τοπικών αρχών για την προστασία των μαθητών.

Οι δήμοι όπως είναι φυσικό βρίσκονται βρίσκονται σε κεντρικό ρόλο, καλούμενοι να αντιμετωπίσουν το ζήτημα εξισορροπώντας την ανάπτυξη των υποδομών με τις ανησυχίες των πολιτών. Πολλοί δήμοι:
• Υποστηρίζουν τα αιτήματα των γονέων, με αιτήματα προς τις αρμόδιες αρχές για την απομάκρυνση κεραιών κοντά σε σχολεία.
• Διενεργούν ελέγχους ακτινοβολίας, σε συνεργασία με ειδικούς, και δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα.
• Ασκούν πιέσεις για αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο, ζητώντας σαφείς αποστάσεις ασφαλείας από σχολικές εγκαταστάσεις.
Οι υπηρεσίες τους δεν διαθέτουν βέβαια τεχνογνωσία διαθέτουν όμως ΥΔΟΜ και χρήματα για να αναθέσουν το έργο σε εμπειρογνώμονες.

Το Νομοθετικό Πλαίσιο
Η εγκατάσταση κεραιών κινητής τηλεφωνίας διέπεται από συγκεκριμένους νόμους και κανονισμούς, που περιλαμβάνουν:

  1. Αδειοδότηση από την ΕΕΤΤ: Η κατασκευή κεραίας κινητής τηλεφωνίας απαιτεί έγκριση από την Ελληνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), η οποία διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τα όρια ακτινοβολίας που προβλέπει η ΕΕ και η ελληνική νομοθεσία.
  2. Όρια Εκπομπής: Οι σταθμοί εκπομπής πρέπει να συμμορφώνονται με τα όρια ακτινοβολίας που καθορίζονται από την Υπουργική Απόφαση 53571/3839/2000, καθώς και με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Διεθνούς Επιτροπής για την Προστασία από τη Μη Ιοντίζουσα Ακτινοβολία (ICNIRP).

Καινοτομίες στο Νομοθετικό Πλαίσιο
Με τον Ν. 4635/2019 και τον Ν. 4070/2012, εισάγονται διαδικασίες fast-track για την αδειοδότηση των κεραιών, ενώ παράλληλα ενισχύονται οι κανόνες για την προστασία της υγείας. Ωστόσο, παραμένει το αίτημα για ξεκάθαρες διατάξεις που να απαγορεύουν την τοποθέτηση κεραιών κοντά σε σχολικές εγκαταστάσεις.

Η Ισορροπία Μεταξύ Τεχνολογίας και Δημόσιας Υγείας
Το ζήτημα των κεραιών κινητής τηλεφωνίας καταδεικνύει την ανάγκη για εξισορρόπηση ανάμεσα στην τεχνολογική πρόοδο και την προστασία της δημόσιας υγείας. Για να επιτευχθεί αυτό:
• Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας πρέπει να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία και να διατηρούν διαφανή επικοινωνία με τους πολίτες.
• Οι δήμοι μπορούν να αναλάβουν ενεργότερο ρόλο στην ενημέρωση και την παρακολούθηση των κεραιών.
• Η πολιτεία οφείλει να θεσπίσει αυστηρότερους κανόνες για τις ευαίσθητες περιοχές.
Τι δείχνουν οι μελέτες
Αν και υπάρχουν αρκετές μελέτες που έχουν διεξαχθεί διεθνώς σχετικά με τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας από κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ωστόσο τα συμπεράσματά τους συχνά διαφέρουν και παραμένουν αντικείμενο συζήτησης στη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Δεν υπάρχει επιστημονική συμφωνία και όλοι οι οργανισμοί εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους.

Αποστάσεις από Ευαίσθητες Περιοχές:

Αν και η νομοθεσία δεν ορίζει συγκεκριμένη απόσταση από σχολεία, η παράγραφος 3 του άρθρου 35 του Ν. 4635/2019 προβλέπει ότι οι κεραίες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την προστασία της υγείας και της ασφάλειας, ιδιαίτερα στις ζώνες που περιλαμβάνουν σχολεία, παιδικές χαρές και νοσοκομεία. Τα όρια ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία, όπως ορίζονται στην Ελληνική νομοθεσία, είναι σε γενικό επίπεδο κατά 30% χαμηλότερα από τα οριζόμενα στη Σύσταση 1999/519/ΕΚ και ειδικά στην περίπτωση εγκατάστασης κατασκευών κεραιών σε απόσταση έως 300 μέτρα από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων κατά 40% χαμηλότερα από τα οριζόμενα στη Σύσταση 1999/519/ΕΚ.

Διαφάνεια και Πρόσβαση σε Πληροφορίες:
Η ΕΕΤΤ υποχρεούται να παρέχει πρόσβαση στο κοινό για πληροφορίες σχετικά με την τοποθέτηση κεραιών μέσω του Παρατηρητηρίου Ηλεκτρομαγνητικών Πεδίων, όπου καταγράφονται οι ενεργές κεραίες και τα επίπεδα ακτινοβολίας τους. Ο ιστότοπος του ΕΠΗΠ είναι διαθέσιμος στον ακόλουθο υπερσύνδεσμο: https://paratiritirioemf.eeae.gr/el/), που τροφοδοτείται από αποτελέσματα μετρήσεων ενός δίκτυο σταθερών και κινητών σταθμών μέτρησης της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας (άρθρο 35 § 4 του Ν. 4635/2019).

Έλεγχοι και Κυρώσεις: Η ΕΕΤΤ και η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους. Σε περιπτώσεις παραβάσεων, προβλέπονται πρόστιμα, αναστολή αδειών και, σε ακραίες περιπτώσεις, αποξήλωση των εγκαταστάσεων.

Είδη Ακτινοβολίας και Ρυθμιστικά Όρια
• Οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας εκπέμπουν μη ιονίζουσα ακτινοβολία (ραδιοσυχνότητες), η οποία είναι χαμηλότερης ενέργειας από την ιονίζουσα ακτινοβολία (π.χ. ακτίνες Χ).
• Διεθνείς οργανισμοί, όπως η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από Μη Ιοντίζουσα Ακτινοβολία (ICNIRP), έχουν καθορίσει ασφαλή όρια έκθεσης για την αποφυγή άμεσων θερμικών επιδράσεων στον άνθρωπο.
• Οι κεραίες συνήθως εκπέμπουν ακτινοβολία σε επίπεδα πολύ κάτω από αυτά τα όρια.

Βραχυπρόθεσμες Επιπτώσεις
Η επιστημονική κοινότητα γενικά συμφωνεί ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για άμεσες βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση στις ραδιοσυχνότητες που εκπέμπουν οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας, εφόσον τηρούνται τα όρια ασφαλείας. Αυτό και μόνο το γεγονός καταδεικνύει την ανάγκη να αποφεύγονται ακραίες καταστάσεις. Από την άλλη όμως πρέπει να σημειώσουμε ότι η αραίωση των κεραιών είναι εξίσου επιβλαβής αφού αναγκάζει τα κινητά που ακουμπάνε στο κεφάλι να λειτουργούν σε μεγάλη ισχύ.

Μακροπρόθεσμες Επιπτώσεις
Πιθανότητα καρκινογένεσης: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), μέσω της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), έχει κατατάξει τη μη ιονίζουσα ακτινοβολία ως «πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο (Ομάδα 2Β)», βάσει περιορισμένων ενδείξεων από επιδημιολογικές μελέτες. Αυτή η κατηγοριοποίηση όμως αφορά κυρίως τη χρήση κινητών τηλεφώνων και όχι τόσο τις κεραίες πράγμα το οποίο καταδεικνύει ότι δεδομένης της καθολικής χρήσης των κινητών η αραίωση των κεραιών είναι πιο επιβλαβής.
Επιδράσεις στο νευρικό σύστημα: Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πιθανές επιπτώσεις στις εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως πονοκεφάλους ή διαταραχές ύπνου, αλλά τα αποτελέσματα είναι αντιφατικά.

Μελέτες για Παιδιά και Εφήβους
Τα παιδιά είναι πιθανόν πιο ευάλωτα στην ακτινοβολία λόγω της ανάπτυξης του εγκεφάλου τους και της μικρότερης απόστασης του κρανίου τους από την πηγή ακτινοβολίας.
Ο ΠΟΥ επισημαίνει την ανάγκη για περισσότερες μακροχρόνιες μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας στις νεότερες ηλικίες.

Συστηματικές Μελέτες και Ανασκοπήσεις
Μεγάλες μελέτες, όπως η INTERPHONE Study, δεν έχουν βρει ισχυρές ενδείξεις ότι η έκθεση σε ραδιοσυχνότητες από κεραίες ή κινητά τηλέφωνα αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο, αν και έχουν ζητηθεί περαιτέρω έρευνες για τη μακροχρόνια έκθεση.
Ανασκοπήσεις από οργανισμούς όπως το National Toxicology Program (NTP) στις ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι αποδείξεις για σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία είναι περιορισμένες, αλλά δεν αποκλείουν κινδύνους από παρατεταμένη ή υπερβολική έκθεση. Πρέπει να τονίσουμε βέβαια το παράγοντα του εντολέα της μελέτης και των κινήτρων του.

Κατευθύνσεις για Ασφάλεια
Τήρηση αποστάσεων: Συνήθως οι κεραίες τοποθετούνται σε αποστάσεις ασφαλείας από κατοικημένες περιοχές ή ευαίσθητες ομάδες (π.χ. σχολεία). Είναι σαφές ότι με τα μέχρι σήμερα δεδομένα η τοποθέτηση κεραιών κοντά σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς πρέπει να αποφεύγεται.
Μέτρηση ακτινοβολίας: Η μέτρηση των επιπέδων ακτινοβολίας από ανεξάρτητους φορείς, όπως η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τα διεθνή όρια. Εδώ οι δήμοι οφείλουν για μεγαλύτερη αξιοπιστία ως προς τους πολίτες να αναθέτουν σε δικούς τους ανεξάρτητους εκτιμητές.
Εκπαίδευση και ενημέρωση: Η επιστημονική κοινότητα και οι τοπικές αρχές προτείνουν τη συνεχή ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα πραγματικά επίπεδα κινδύνου.
Αν και οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας, όταν λειτουργούν εντός των καθορισμένων ορίων, δεν έχουν αποδεδειγμένες επιπτώσεις στην υγεία, το θέμα παραμένει αντικείμενο έρευνας. Η τήρηση των διεθνών ορίων, η διαφάνεια από τις εταιρείες και οι τακτικοί έλεγχοι είναι κρίσιμα για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και την αντιμετώπιση των ανησυχιών της κοινότητας.

Νομικό Πλαίσιο

Σύμφωνα με το νόμο η ΕΕΤΤ καθίσταται αδειοδοτούσα αρχή μίας στάσης («one-stop-shop») για την εγκατάσταση κεραιών, ενώ η υποβολή των σχετικών αιτήσεων και συνοδευτικών φακέλων λαμβάνει χώρα αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων («ΣΗΛΥΑ»). Συνεπώς δεν εξετάζεται από κανένας παρά μόνο κατόπιν καταγγελίας. Συναπώς οι γονείς των παιδιών και κυρίως οι δήμοι οφείλουν να προκαλούν ελέγχους για οποιαδήποτε ύποπτη εγκατάσταση.
Η αδειοδότηση διέπεται από τις ακόλουθες διατάξεις:
• Άρθρα 20 – 38 (Μέρος Α΄ του Κεφαλαίου ΙΑ΄) τουΝ. 4635/2019 «Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 167/Α/30-10-2019).
• Ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος» (ΦΕΚ 209/Α/21-09-2011).
• Απόφαση ΕΕΤΤ ΑΠ 919/26/16-12-2019 «Κανονισµός Αδειών Κατασκευών Κεραιών στην Ξηρά» (ΦΕΚ 4872/Β/30-12-2019).
• Απόφαση ΕΕΤΤ ΑΠ 919/24/16-12-2019 «Κανονισμός Λειτουργίας του Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων Κατασκευών Κεραιών» (ΦΕΚ 5047/Β/31-12-2019).
• ΚΥΑ υπ’ αρ. οικ. 174610/01-09-2014«Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις για έργα και δραστηριότητες της κατηγορίας Β της 12ης ομάδας «Ειδικά Έργα και Δραστηριότητες», α/α 6 «Σταθμοί Βάσης Κινητής και Ασύρματης Σταθερής Τηλεφωνίας», του παραρτήματος ΧΙΙ της Υ.Α. 1958/2012 (Β ́ 21), όπως εκάστοτε ισχύει» (ΦΕΚ 2498/Β/19.09.2014).
• ΚΥΑ υπ’ αρ. 27217/505/4-6-2013 «Εγκαταστάσεις Κατασκευών Κεραιών Χαμηλής Ηλεκτρομαγνητικής Περιβαλλοντικής Όχλησης, εξαιρούμενες από την αδειοδότηση σύμφωνα με την παρ. 23 του άρθρου 30 του Ν. 4070/2012» (ΦΕΚ 1442/Β/14-6-2013).

Μετά τη χορήγηση άδειας κατασκευής κεραίας από την ΕΕΤΤ εκδίδεται κατόπιν αίτησης εξουσιοδοτημένου μηχανικού και αυτοψίας ελεγκτή δόμησης πολεοδομική έγκριση μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος e-Άδειες, που προβλέπεται να διασυνδεθεί με το ΣΗΛΥΑ. Η πολεοδομική έγκριση εκδίδεται αυτομάτως, εφόσον υφίσταται αίτηση εξουσιοδοτημένου μηχανικού και αυτοψία ελεγκτή δόμησης.
Περαιτέρω, εξαιρούνται από την διαδικασία αδειοδότησης κατασκευών κεραιών χαμηλής ηλεκτρομαγνητικής περιβαλλοντικής όχλησης («ΕΚΚΧΟ»), που πληρούν τις προϋποθέσεις της σχετικής ΚΥΑ. Για τις τελευταίες απαιτείται υποβολή δήλωσης προς την ΕΕΤΤ μέσω του ΣΗΛΥΑ.

Υπαγωγή στον Ν. 4635/2019
Η υπαγωγή στον Ν. 4635/2019 των υφιστάμενων κατασκευών κεραιών ήδη κατά την έναρξη ισχύος του (o Ν. 4635/2019 τέθηκε σε ισχύ την 30η Οκτωβρίου 2019) λαμβάνει χώρα, εφόσον πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις (άρθρο 34 του Ν. 4635/2019):

Στην Ελληνική νομοθεσία, τα νόμιμα όρια ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας κεραιών προβλέπονται στην υπ’ αρ. 53571/3839/2000 κοινή υπουργική απόφαση με τίτλο «Μέτρα Προφύλαξης του Κοινού από τη Λειτουργία Κεραιών Εγκατεστημένων στην Ξηρά» (ΦΕΚ 1105/Β/06-09-2000)σε συνδυασμό με το άρθρο 35 του Ν. 4635/2019 (ΦΕΚ 167/Α/30-10-2019).
Η σύμφωνη γνώμη της ΕΕΑΕ εκδίδεται επί της μελέτης ραδιοεκπομπών, που υποβάλλεται από τον πάροχο και αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν χώροι γύρω από την κεραία ελεύθερα προσπελάσιμοι από τον γενικό πληθυσμό, στους οποίους τα όρια ασφαλούς έκθεσης υπερβαίνουν το εβδομήντα τοις εκατό (70%) των τιμών της ΚΥΑ (άρθρο 35 § 1 του Ν. 4635/2019). Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση κατασκευής κεραίας κινητής τηλεφωνίας σε κτιριακές εγκαταστάσεις βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων (άρθρο 35 § 8 του Ν. 4635/2019). Σε περίπτωση εγκατάστασης κατασκευής κεραίας σε απόσταση μέχρι 300 μέτρων από την περίμετρο κτιριακών εγκαταστάσεων βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων, γηροκομείων και νοσοκομείων, τα όρια έκθεσης του κοινού απαγορεύεται να υπερβαίνουν το 60% των νόμιμων ορίων ακτινοβολίας (άρθρο 35 § 3 του Ν. 4635/2019). Αντιθέτως, δεν απαιτείται η σύνταξη και η υποβολή μελέτης ραδιοεκπομπών για τους σταθμούς των οποίων η συνολική ενεργός ακτινοβολούμενη ισχύς όλων των καναλιών δεν υπερβαίνει τα εκατό (100) W (164 Weirp) για τις ζώνες συχνοτήτων πάνω από τριάντα (30) ΜΗz, καθώς και το ένα (1) kW για τις ζώνες συχνοτήτων κάτω από τριάντα (30) ΜΗz (άρθρο 35 § 4 του Ν. 4635/2019).

Η ΕΕΑΕ υποχρεούται να ελέγχει την τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του κοινού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από κάθε κεραία (άρθρο 35 § 4 του Ν. 4635/2019):
α) αυτεπαγγέλτως και κατά τρόπο δειγματοληπτικό, ετησίως σε ποσοστό 20% τουλάχιστον των αδειοδοτημένων από την ΕΕΤΤ κεραιών που λειτουργούν εντός σχεδίου πόλεως.
β) κατόπιν αίτησης εκ μέρους της ΕΕΤΤ ή οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου, που έχει έννομο συμφέρον, εντός είκοσι εργάσιμων ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος. Στην περίπτωση αυτή, η ΕΕΑΕ υποχρεούται να γνωστοποιεί αμέσως τα αποτελέσματα του ελέγχου στον αιτούντα και στον κάτοχο της κατασκευής κεραίας.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υγείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του εκάστοτε αρμοδίου Υπουργού για τα θέματα της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) δύνανται να αναπροσαρμόζονται τα όρια έκθεσης του κοινού στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, που έχουν καθοριστεί με την ΚΥΑ 53571/3839/1.9.2000 (άρθρο 35 § 2 του Ν. 4635/2019). Αυτό είναι και ένα αίτημα των κινημάτων των γονιών.

Παραδείγματα Δήμων που Κινητοποιήθηκαν Κατά των Κεραιών Κινητής Τηλεφωνίας
Αρκετοί δήμοι στην Ελλάδα έχουν κινητοποιηθεί κατά της εγκατάστασης κεραιών κινητής τηλεφωνίας, ιδιαίτερα όταν αυτές βρίσκονται κοντά σε σχολεία, παιδικές χαρές και άλλες ευαίσθητες περιοχές. Παρακάτω παρουσιάζονται συγκεκριμένα παραδείγματα και οι ενέργειες που ανέλαβαν.
Ο Δήμος Πετρούπολης για εγκατάσταση κεραίας κινητής τηλεφωνίας σε μικρή απόσταση από σχολικό συγκρότημα. Ο Δήμος οργάνωσε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας από γονείς και δημοτικούς φορείς, υπέβαλε νομική προσφυγή κατά της εγκατάστασης, επικαλούμενος παραβίαση του δικαιώματος στην προστασία της υγείας, ανέθεσε την διενέργεια ανεξάρτητων μετρήσεων από εξειδικευμένους φορείς για την επιβεβαίωση της συμμόρφωσης με τα όρια ακτινοβολίας και υπέβαλε και αίτημα προς την ΕΕΤΤ για την απομάκρυνση της κεραίας.

Ο Δήμος Καισαριανής σε αντίστοιχη περίπτωση εξέδωσε Ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου που ζητούσε την απομάκρυνση της κεραίας, εκπόνησε ενημερωτική καμπάνια για τους κατοίκους σχετικά με τα επίπεδα ακτινοβολίας και τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία και διοργάνωσε και πορείας διαμαρτυρίας από γονείς, μαθητές και τοπικούς συλλόγους.
Ο Δήμος Ζωγράφου σε συνεργασία με νομικούς συμβούλους και επιστήμονες κατέθεσε ασφαλιστικά μέτρα με στόχο την απομάκρυνση της κεραίας, διοργάνωσε δημόσιες συνελεύσεων για την ενημέρωση των κατοίκων και ανέπτυξε και αλληλογραφία με την ΕΕΤΤ για τη διερεύνηση της νομιμότητας της άδειας εγκατάστασης.
Ο Δήμος Νίκαιας-Ρέντη ενεργοποίησε τους τοπικούς φορείς και συλλόγους για τη συλλογή υπογραφών, ενώ επέβαλε προσωρινή παύση των εργασιών εγκατάστασης μέσω προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια και έκανε και πρόταση για την αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασμού που αφορά τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας.
Δήμος Θεσσαλονίκης για την περιοχή της Ευκαρπίας εκτός των κινητοποιήσεων οργάνωσε μαζικά αποστολή υπογραφών διαμαρτυρίας προς την ΕΕΤΤ και έκανε επίσημη καταγγελία προς τις αρμόδιες αρχές για τη μη τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας.

Κοινά Χαρακτηριστικά των Κινητοποιήσεων
• Δημόσιες Διαμαρτυρίες: Οι περισσότερες περιπτώσεις περιλαμβάνουν συγκεντρώσεις πολιτών και γονέων κοντά στις περιοχές που εντοπίζεται το πρόβλημα.
• Νομικές Προσφυγές: Η κατάθεση προσφυγών στα αρμόδια δικαστήρια είναι μια συχνή στρατηγική.
• Μετρήσεις Ακτινοβολίας: Οι δήμοι και οι κάτοικοι συχνά ζητούν ανεξάρτητες μετρήσεις για να διαπιστώσουν αν τηρούνται τα όρια.
• Επικοινωνία με Αρμόδιους Φορείς: Αιτήματα προς την ΕΕΤΤ για τη διερεύνηση της νομιμότητας και την απομάκρυνση των κεραιών.