Το άρθρο “Η Τεχνητή Νοημοσύνη και ο μετασχηματισμός της υπεύθυνης διακριτικής ευχέρειας στην αστική διακυβέρνηση” των Stephen Goldsmith και Juncheng Yang, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “πρΟΤΑση” (τεύχος 55, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2025), εξετάζει τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) στη λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο της αστικής διακυβέρνησης, εστιάζοντας στον τρόπο που μπορεί να αναδιαμορφώσει τη διακριτική ευχέρεια και τη λογοδοσία των δημόσιων λειτουργών.
Βασικά σημεία του άρθρου:
Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης στη δημόσια διοίκηση
- Η ΤΝ επιτρέπει την ανάλυση μεγάλων δεδομένων και τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων, ενισχύοντας τη διακυβέρνηση με βάση τα δεδομένα.
- Η διαδραστική φύση των σύγχρονων εργαλείων GenAI επιτρέπει τόσο στους πολίτες όσο και στους δημόσιους υπαλλήλους να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για καλύτερη κατανόηση και ανάλυση της πολιτικής.
Η έννοια της υπεύθυνης διακριτικής ευχέρειας
- Ο όρος “υπεύθυνη διακριτική ευχέρεια” περιγράφει την ισορροπία μεταξύ της αυξημένης ευελιξίας στη λήψη αποφάσεων και της διασφάλισης της λογοδοσίας μέσω της ΤΝ.
- Η ΤΝ μπορεί να βοηθήσει στη μείωση αυθαίρετων αποφάσεων, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη λογική τεκμηρίωση των δράσεων των δημόσιων υπαλλήλων.
Αναδιαμόρφωση της διακριτικής ευχέρειας και της λογοδοσίας
- Η ΤΝ δεν αντικαθιστά τη διακριτική ευχέρεια των γραφειοκρατών, αλλά την επανατοποθετεί σε τομείς όπου η ανθρώπινη κρίση είναι πιο απαραίτητη.
- Η λογοδοσία των δημόσιων υπαλλήλων μεταβάλλεται καθώς η ΤΝ μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο παρακολούθησης, πρόβλεψης και βελτιστοποίησης διαδικασιών.
Διαχείριση της συνεργασίας ανθρώπου-ΤΝ
- Η εισαγωγή της ΤΝ στη διακυβέρνηση απαιτεί σαφείς μηχανισμούς για να εξασφαλιστεί ότι η ανθρώπινη κρίση παραμένει καθοριστικός παράγοντας.
- Οι εφαρμογές ΤΝ πρέπει να σχεδιαστούν με τρόπο που να ενισχύουν, και όχι να υπονομεύουν, την ανθρώπινη λήψη αποφάσεων.
Προτάσεις για υπεύθυνη ενσωμάτωση της ΤΝ
- Εφαρμογή πολιτικών που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την κατανοητή χρήση των συστημάτων ΤΝ.
- Εκπαίδευση των δημόσιων λειτουργών ώστε να αξιοποιούν την ΤΝ με τρόπο που να εξυπηρετεί την αποτελεσματικότητα χωρίς να υπονομεύει τη λογοδοσία.
Το άρθρο καταλήγει στο ότι η ΤΝ έχει τη δυνατότητα να μετασχηματίσει την αστική διακυβέρνηση, αλλά η ενσωμάτωσή της πρέπει να γίνει προσεκτικά. Το άρθρο προτείνει τη δημιουργία ενός πλαισίου υπεύθυνης διακριτικής ευχέρειας, το οποίο θα εξασφαλίζει ότι οι εφαρμογές ΤΝ υποστηρίζουν τη λήψη αποφάσεων, ενισχύουν τη λογοδοσία και δεν αντικαθιστούν την ανθρώπινη κρίση.
