Η Πανελλήνια Ομοσπονδία ΝΕΜΕΣΙΣ, που δραστηριοποιείται στην προστασία του περιβάλλοντος, των ζώων και την καταπολέμηση του κυνηγιού, εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά της για το νέο νομικό πλαίσιο που εισάγει η δημοσίευση του ΦΕΚ (Β’ 710/19.02.2025) αναφορικά με την ενίσχυση της φιλοζωίας και της υπεύθυνης κηδεμονίας ζώων συντροφιάς στην εκπαίδευση.
Σημειώνει ότι παρότι η απόφαση φαίνεται εκ πρώτης όψεως να αποτελεί θετικό βήμα, η ΝΕΜΕΣΙΣ παρατηρεί ότι το περιεχόμενο του νέου πλαισίου είναι θολό και ασαφές, και συγκεκριμένα:
• Λείπουν συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές για την υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με αποτέλεσμα η εφαρμογή τους να παραμένει σε θεωρητικό επίπεδο.
• Οι προβλέψεις για “Δράσεις Ενεργού Πολίτη” και “Εργαστήρια Δεξιοτήτων” παραμένουν αόριστες, χωρίς πρακτικές οδηγίες για την ενσωμάτωσή τους στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία.
• Η φιλοζωική εκπαίδευση δεν αποτελεί διακριτό μάθημα, αλλά ενσωματώνεται σε υπάρχοντα προγράμματα χωρίς δομημένη προσέγγιση, καθιστώντας τη μια τυπική γραφειοκρατική διαδικασία.
• Ο χρόνος διδασκαλίας που προβλέπεται, μόλις 10 διδακτικές ώρες ετησίως, υποβαθμίζει τη σημασία της φιλοζωικής εκπαίδευσης και την καθιστά περιθωριακή και αποσπασματική.
• Η ιδέα της εικονικής υιοθεσίας ζώων συντροφιάς παραμένει θολή, καθώς δεν διευκρινίζεται ο τρόπος εφαρμογής της και η συμμετοχή φιλοζωικών οργανώσεων.
Η ΝΕΜΕΣΙΣ τονίζει ότι το νέο πλαίσιο δεν προσθέτει κάποια ουσιαστική καινοτομία σε σχέση με τις προηγούμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες και αντί μιας ριζικής αναθεώρησης με έμφαση στη βιωματική μάθηση, το Υπουργείο Παιδείας περιορίζεται σε γενικές διατυπώσεις περί “ενίσχυσης της ενεργού πολιτειότητας” χωρίς σαφείς μηχανισμούς παρακολούθησης και αξιολόγησης.
Η ομοσπονδία καλεί το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Εσωτερικών να προχωρήσουν σε ουσιαστικές διευκρινίσεις και να διασφαλίσουν πως η φιλοζωική εκπαίδευση δεν θα είναι απλώς ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα, αλλά μια δομημένη και αποτελεσματική εκπαιδευτική διαδικασία.
Η ΝΕΜΕΣΙΣ προτίθεται να παρέμβει με δικές της προτάσεις, βασισμένες σε επιστημονικά δεδομένα και εκπαιδευτικές πρακτικές, ώστε η φιλοζωική εκπαίδευση να αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο και ουσιαστικό αντίκτυπο στις συνειδήσεις των μαθητών.
Και οι Δήμοι εμπλέκονται στην ανάπτυξη της φιλοζωίας μέσω των σχολείων
Οι δήμοι ανά την Ελλάδα αναλαμβάνουν όλο και περισσότερες πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση των μαθητών σχετικά με τη φιλοζωία, την υπεύθυνη κηδεμονία των ζώων συντροφιάς και την προστασία των αδέσποτων. Οι δράσεις αυτές στοχεύουν στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας σεβασμού απέναντι στα ζώα από μικρή ηλικία, καλύπτοντας τόσο την πρωτοβάθμια όσο και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Δράσεις Δήμων για τη Φιλοζωική Εκπαίδευση
- Εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια
Πολλοί δήμοι σε συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις και κτηνιατρικούς συλλόγους διοργανώνουν ενημερωτικές ομιλίες και σεμινάρια σε σχολεία. Αυτά περιλαμβάνουν:
• Μαθήματα υπεύθυνης κηδεμονίας για τη φροντίδα των ζώων συντροφιάς.
• Βιωματικά εργαστήρια όπου οι μαθητές μαθαίνουν για τη διατροφή, τη στέγαση και την υγεία των ζώων.
• Ενημέρωση για τα δικαιώματα των ζώων και την πρόληψη της κακοποίησης. - Πρόγραμμα “Εικονικής Υιοθεσίας” Αδέσποτων
Σε αρκετούς δήμους, έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα εικονικής υιοθεσίας αδέσποτων ζώων, όπου κάθε σχολείο “υιοθετεί” ένα αδέσποτο από το δημοτικό καταφύγιο. Οι μαθητές παρακολουθούν την πορεία του ζώου, μαθαίνουν για την ανάγκη φροντίδας του και συμμετέχουν στη διαδικασία εξεύρεσης υπεύθυνων ιδιοκτητών. - Εκπαιδευτικές εκδρομές σε καταφύγια ζώων
Δήμοι που διαθέτουν καταφύγια αδέσποτων οργανώνουν επισκέψεις σχολείων, ώστε τα παιδιά να δουν από κοντά τη δουλειά των φιλόζωων εθελοντών και να κατανοήσουν τις ανάγκες των εγκαταλελειμμένων ζώων. - Καμπάνιες ενημέρωσης και δράσεις στα σχολεία
Πρωτοβουλίες όπως αφίσες, φυλλάδια, διαγωνισμοί ζωγραφικής και θεατρικές παραστάσεις με θέμα τη φιλοζωία προωθούνται από δημοτικές αρχές. Σε ορισμένους δήμους, οι μαθητές συμμετέχουν σε δράσεις καθαρισμού πάρκων και δημιουργίας ταϊστρών και ποτίστρων για τα αδέσποτα της περιοχής. - Συνεργασίες με Κτηνιάτρους και Εκπαιδευτές Σκύλων
Ορισμένοι δήμοι συνεργάζονται με κτηνιάτρους και επαγγελματίες εκπαιδευτές σκύλων για να διδάξουν στα παιδιά πώς να συμπεριφέρονται στα ζώα, να αναγνωρίζουν σημάδια επιθετικότητας και να αποφεύγουν επικίνδυνες καταστάσεις.
Παρά τις θετικές αυτές πρωτοβουλίες, η φιλοζωική εκπαίδευση από τους δήμους αντιμετωπίζει ορισμένες προκλήσεις:
• Έλλειψη σταθερής χρηματοδότησης για την υλοποίηση προγραμμάτων.
• Ανάγκη για καλύτερη συνεργασία μεταξύ δήμων, σχολείων και φιλοζωικών οργανώσεων.
• Έλλειψη υποχρεωτικού εκπαιδευτικού πλαισίου για τη φιλοζωία στο σχολικό πρόγραμμα.
Οι πρωτοβουλίες των δήμων για τη φιλοζωική εκπαίδευση αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία μιας γενιάς υπεύθυνων κηδεμόνων ζώων. Ωστόσο, η ένταξη της φιλοζωίας στη σχολική εκπαίδευση με σαφείς στόχους, επαρκείς πόρους και βιωματικές μεθόδους διδασκαλίας είναι απαραίτητη για να υπάρξει μακροπρόθεσμος αντίκτυπος.
Η ευαισθητοποίηση των παιδιών από μικρή ηλικία είναι το κλειδί για τη μείωση των φαινομένων κακοποίησης ζώων και την προώθηση μιας κοινωνίας που σέβεται και φροντίζει τα ζώα.
