Με επιστολή του προς την ΚΕΔΕ, ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας, Βασίλης Κεγκέρογλου, ζητά να τεθεί προς συζήτηση στο Δ.Σ. η συρρίκνωση των ορίων των οικισμών που προωθείται με πρόσφατο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος από το ΥΠΕΝ
Όπως είναι γνωστό, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε πρόσφατα νέα μέτρα που αυστηροποιούν τους όρους δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχές, πυροδοτώντας έντονες αντιδράσεις από ιδιοκτήτες ακινήτων, τοπικές κοινωνίες, αλλά και επαγγελματικούς φορείς του κλάδου.
Η απόφαση αυτή έρχεται ως συνέχεια των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), που εδώ και χρόνια τονίζει την ανάγκη περιορισμού της άναρχης εκτός σχεδίου δόμησης, θεωρώντας ότι προσκρούει σε βασικές αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος. Το ΣτΕ διέκρινε την τάση διεύρυνσης για επενδυτικούς σκοπούς.
Η νέα υπουργική απόφαση προβλέπει ότι σε εκτός σχεδίου περιοχές, όπου δεν υπάρχουν εγκεκριμένα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) ή άλλες πολεοδομικές ρυθμίσεις, οι δυνατότητες δόμησης περιορίζονται δραστικά. Συγκεκριμένα:
• Απαγορεύεται η κατάτμηση οικοπέδων κάτω των 4 στρεμμάτων,
• Καταργούνται οι παρεκκλίσεις για άρτια οικόπεδα κάτω του ορίου,
• Επιτρέπεται η δόμηση μόνο σε περιπτώσεις πρόδηλου δημοσίου συμφέροντος (π.χ. υποδομές, ενεργειακά έργα).
Παράλληλα, η απόφαση ενθαρρύνει τους δήμους να επιταχύνουν τη σύνταξη των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, διαδικασία όμως που εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει τα τελευταία χρόνια εκδώσει σειρά αποφάσεων που κρίνουν ότι η ανεξέλεγκτη εκτός σχεδίου δόμηση αντιβαίνει στο Σύνταγμα και στην υποχρέωση του Κράτους για προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Χαρακτηριστικές είναι οι αποφάσεις που κρίνουν αντισυνταγματική τη δυνατότητα δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχές χωρίς προηγούμενο χωρικό σχεδιασμό.
Οι αποφάσεις αυτές αποτελούν τη βάση για την πρόσφατη παρέμβαση του ΥΠΕΝ, το οποίο ουσιαστικά επιχειρεί να εναρμονίσει τη νομοθεσία με τη νομολογία του ανώτατου δικαστηρίου.
Αντιδράσεις και προβληματισμοί
Η απόφαση του ΥΠΕΝ έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις. Ιδιοκτήτες εκτός σχεδίου εκτάσεων εκφράζουν αγανάκτηση, καθώς βλέπουν την αξία των ακινήτων τους να καταρρέει, ενώ αρχιτέκτονες, μηχανικοί και εργολάβοι προειδοποιούν για σοβαρό πλήγμα στον κατασκευαστικό κλάδο.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων κάνει λόγο για “ντε φάκτο δήμευση ιδιωτικής περιουσίας” και απειλεί με προσφυγές σε ευρωπαϊκά όργανα. Παράλληλα, εκφράζονται ανησυχίες για την αναστολή επενδύσεων στον τουριστικό και αγροτικό τομέα, ειδικά σε νησιά και ορεινές περιοχές όπου η εκτός σχεδίου δόμηση ήταν το κύριο εργαλείο ανάπτυξης.
Η μετάβαση σε ένα αυστηρότερο και πιο ορθολογικό πλαίσιο χωροταξίας θεωρείται όμως αναγκαία από πολλούς επιστήμονες και περιβαλλοντικούς φορείς. Ωστόσο, η επιτυχία της εξαρτάται από την ταχεία ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, καθώς και από τη θέσπιση μηχανισμών αντιστάθμισης για τους ιδιοκτήτες που πλήττονται.
Αναλυτικότερα ο κ. Κεγκέρογλου αναφέρει στην επιστολή του:
«Μετά την κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, προωθείται με πρόσφατο σχέδιο Π.Δ. η δραστική συρρίκνωση των σημερινών ορίων των οικισμών όλης της χώρας, γεγονός που αποτελεί ένα ακόμη χτύπημα και μάλιστα «ύπουλο» για την ύπαιθρο, που αγωνίζεται να κρατηθεί ζωντανή.
Η δραστική αυτή συρρίκνωση των ορίων των οικισμών, εκτός του ότι ζημιώνει τους ιδιοκτήτες, που αντί οικοπέδων θα έχουν πλέον χωράφι, κλείνει τον δρόμο για την οικιστική ανάπτυξη σε περιοχές που έχουν άμεση προοπτική, π.χ. περιοχές του Δήμου Μινώα Πεδιάδας που σύμφωνα με τις επίσημες μελέτες του κράτους για τη δημιουργία του νέου Α/Δ, μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, θα έχει τριπλάσιο πληθυσμό.
Για όλα τα παραπάνω, παρακαλώ για τη συζήτηση του θέματος στο Δ.Σ. της ΚΕΔΕ».
