Στο στούντιο του myota.gr στην έκθεση Verdetec, ο Διευθυντής του myota.gr, Χάρης Κουγιουμτζόπουλος, φιλοξένησε τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΝΔΙΑΛΕ (Εναλλακτική Διαχείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων), κ. Γιώργο Δεληγιώργο. Η συζήτηση αφορούσε όπως ήταν φυσικό, στο σύστημα ανακύκλωσης των χρησιμοποιημένων λιπαντικών ελαίων στην Ελλάδα, τις επιδόσεις της χώρας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τη συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ελλάδα στην Κορυφή της Ευρώπης
Η Ελλάδα δεν αρκείται μόνο στην επίτευξη των στόχων που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων. Τους ξεπερνά. Συγκεκριμένα:
• Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος συλλογής: μόλις 33%.
• Ο ελάχιστος ευρωπαϊκός στόχος: 70%.
• Η Ελλάδα σήμερα: 75% συλλογή και 100% ανακύκλωση, γεγονός που την κατατάσσει πρώτη στην Ευρώπη.
Όπως εξήγησε ο κ. Δεληγιώργος, η χώρα μας έχει καταφέρει να χτίσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης, το οποίο συνδυάζει οικονομική αποδοτικότητα και περιβαλλοντική υπευθυνότητα.
Τι Είναι τα Απόβλητα Λιπαντικών Ελαίων
Αναφερόμαστε στα λιπαντικά έλαια που έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί και προέρχονται από:
• Κινητήρες οχημάτων
• Βιομηχανικά μηχανήματα
• Αγροτικά μηχανήματα
• Άλλες εφαρμογές μηχανικής λίπανσης
Η Ελλάδα διαθέτει 43.000 καταγεγραμμένα σημεία παραγωγής αποβλήτων, εκ των οποίων 20.000-25.000 είναι ενεργά κάθε χρόνο. Αυτά περιλαμβάνουν πρατήρια καυσίμων, συνεργεία, βιομηχανίες κ.ά.
Το Σύστημα Συλλογής και Ανακύκλωσης της ΕΝΔΙΑΛΕ
Η ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε. είναι εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης και λειτουργεί ως ρυθμιστική αρχή για τη συλλογή, μεταφορά, αποθήκευση και ανακύκλωση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων στην Ελλάδα.
Η δομή του συστήματος περιλαμβάνει:
• Συλλέκτες που συγκεντρώνουν τα έλαια από τα σημεία παραγωγής.
• Κέντρα συλλογής που τα ελέγχουν.
• Μονάδες αναγέννησης, όπου πραγματοποιείται η ανακύκλωση.
• Εθνική βάση δεδομένων, όπου καταγράφεται το σύνολο της ροής και ελέγχεται η συμμόρφωση με τη νομοθεσία.
Η ΕΝΔΙΑΛΕ δεν διαθέτει δικά της μέσα ή υποδομές συλλογής, αλλά συντονίζει όλα τα συμβεβλημένα μέρη. Η λειτουργία της εποπτεύεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Περιβαλλοντική Σημασία και Κίνδυνοι
Πριν τη λειτουργία του συστήματος, οι ποσότητες που συλλέγονταν στην Ελλάδα ήταν μόλις 3.000-4.000 τόνοι ετησίως. Πλέον, φτάνουν και ξεπερνούν τους 30.000 τόνους.
Αν δεν υπήρχε αυτό το σύστημα:
• Πολλά από τα έλαια καίγονταν παράνομα, παράγοντας διοξίνες και φουράνια, εξαιρετικά τοξικές και καρκινογόνες ουσίες.
• Άλλα απορρίπτονταν στο έδαφος ή στα ποτάμια, επιβαρύνοντας τον υδροφόρο ορίζοντα και τη θαλάσσια ζωή.
• Οικονομικές συνέπειες: παρανομη χρήση των αποβλήτων ως καύσιμο υποκαθιστούσε νόμιμα προϊόντα, προκαλώντας εισφοροδιαφυγή και δασμοδιαφυγή.
Ένα λίτρο αποβλήτου λιπαντικού ελαίου μπορεί να καλύψει επιφάνεια νερού ίση με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, προκαλώντας οικολογική καταστροφή.
Τι Γίνεται το Απόβλητο Μετά τη Συλλογή
Η ανακύκλωση γίνεται μέσω μιας διαδικασίας επαναδιύλισης (re-refining), όπου το χρησιμοποιημένο έλαιο:
- Καθαρίζεται και απομακρύνονται οι ρύποι.
- Υφίσταται χημική επεξεργασία.
- Μετατρέπεται σε νέα πρώτη ύλη για την παραγωγή νέων λιπαντικών προϊόντων.
Ο κ. Δεληγιώργος τόνισε πως δεν πρόκειται απλώς για recycling, αλλά για upcycling, καθώς τα νέα προϊόντα που προκύπτουν έχουν ανώτερες ιδιότητες, υπό την προϋπόθεση σωστής αναγέννησης.
Ο Ρόλος των Δήμων
Παρότι δεν προβλέπεται άμεση εμπλοκή των ΟΤΑ, η ΕΝΔΙΑΛΕ συνεργάζεται με δήμους για:
• Παροχή στοιχείων για τα σημεία παραγωγής αποβλήτων και τις αποδόσεις τους.
• Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του τοπικού πληθυσμού.
• Εντοπισμό περιοχών με χαμηλή απόδοση ή αδράνεια.
Η συμμετοχή των δήμων κρίνεται κρίσιμη για την τοπική επιτήρηση και την προώθηση της περιβαλλοντικής συνείδησης.
Συμπεράσματα – Ένα Σύστημα που Λειτουργεί
Η συνέντευξη του κ. Δεληγιώργου αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι παγκόσμιο παράδειγμα επιτυχημένης ανακύκλωσης, εφόσον υπάρχει:
• Θεσμική οργάνωση
• Τεχνογνωσία
• Αποτελεσματικός συντονισμός ιδιωτικού και δημόσιου τομέα
Το σύστημα της ΕΝΔΙΑΛΕ προστατεύει το περιβάλλον, συμβάλλει στην κυκλική οικονομία και μειώνει την επιβάρυνση των φυσικών πόρων.
Όπως χαρακτηριστικά έκλεισε ο κ. Δεληγιώργος:
«Το καλύτερο είναι εχθρός του καλού – και εμείς θα συνεχίσουμε να εξελισσόμαστε».
Δείτε εδώ την συνέντευξη
