Τί σημαίνει για τους Δήμους το τέλος εποχής για τα Windows 10;

Η Microsoft ανακοίνωσε την οριστική λήξη υποστήριξης για τα Windows 10 στις 14 Οκτωβρίου 2025, σηματοδοτώντας το τέλος μιας δεκαετίας λειτουργίας του δημοφιλούς λειτουργικού συστήματος. Η απόφαση αυτή φέρνει σημαντικές επιπτώσεις για τους οργανισμούς του δημόσιου τομέα και ιδιαίτερα για τους δήμους, οι οποίοι συχνά βασίζονται σε παλαιότερες τεχνολογίες και υποδομές.
Η εξέλιξη αυτή που έχει επαναληφθεί πολλές φορές στο παρελθόν με διάφορες εκδόσεις αναδεικνύει για μια ακόμη φορά την ανάγκη απεξάρτησης των δήμων και της υιοθέτησης λογισμικού ανοιχτού κώδικα. Οσοι δεν έχουν προνοήσει θα πράπει αναγκαστικά τώρα να πληρώσουν ένα σημαντικό κόστος.

Τι Ακριβώς Σημαίνει η Λήξη Υποστήριξης;
Μετά 14 Οκτωβρίου 2025:
• Δεν θα κυκλοφορούν νέες ενημερώσεις ασφαλείας.
• Δεν θα διατίθεται τεχνική υποστήριξη από τη Microsoft.
• Οι υπολογιστές με Windows 10 θα είναι ευάλωτοι σε κυβερνοεπιθέσεις, ακόμα κι αν λειτουργούν κανονικά.
Η Microsoft ενδέχεται να προσφέρει επιπλέον υποστήριξη με κόστος (Extended Security Updates – ESU), αλλά αυτό δεν αποτελεί βιώσιμη λύση μακροπρόθεσμα για τους περισσότερους δήμους.

Ποιους Κινδύνους Αντιμετωπίζουν οι Δήμοι;
Οι περισσότεροι δήμοι χρησιμοποιούν συστήματα με Windows 10 για:
• Διαχείριση εγγράφων και πρωτοκόλλου (π.χ. e-Protocol),
• Πρόσβαση στο gov.gr, ΚΗΜΔΗΣ, Διαύγεια,
• Σύνδεση με εφαρμογές τρίτων,
• Εξυπηρέτηση πολιτών από ΚΕΠ, οικονομικές υπηρεσίες, διοικητικό προσωπικό.
Οι βασικοί κίνδυνοι είναι:

1. Κενά ασφαλείας που μπορούν να οδηγήσουν σε παραβίαση προσωπικών δεδομένων και δημοτικών αρχείων.
2. Ασυμβατότητα με νέα λογισμικά και εργαλεία, ειδικά αν τρίτες εταιρείες σταματήσουν την υποστήριξη για Windows 10.
3. Αδυναμία συμμόρφωσης με ευρωπαϊκούς κανονισμούς για την κυβερνοασφάλεια (π.χ. NIS2 Directive).

Τι Πρέπει να Κάνουν οι Δήμοι;

1. Καταγραφή Εξοπλισμού (Inventory):
   Πλήρης απογραφή των υπολογιστών που τρέχουν Windows 10, με καταγραφή έτους αγοράς και τεχνικών προδιαγραφών.
2. Αξιολόγηση Αναβάθμισης:
   Έλεγχος αν τα υπάρχοντα μηχανήματα μπορούν να δεχτούν αναβάθμιση σε Windows 11. Σημειώνεται ότι τα Windows 11 απαιτούν TPM 2.0 και πιο σύγχρονους επεξεργαστές.
3. Προγραμματισμός Αντικατάστασης:
   Για παλαιότερα μηχανήματα που δεν υποστηρίζουν Windows 11, να ενταχθούν σε πρόγραμμα σταδιακής αντικατάστασης μέσα στο 2025.
4. Εξετάστε Λύσεις Ανοικτού Κώδικα:
   Σε ορισμένες υπηρεσίες, μπορεί να εξεταστεί και η μετάβαση σε Linux-based λειτουργικά συστήματα, κυρίως για μη κρίσιμες εφαρμογές (π.χ. browsing, αρχειοθέτηση, σύνταξη εγγράφων).
5. Ενημέρωση προσωπικού και τεχνικών υπηρεσιών:
   Εκπαίδευση των εργαζομένων στις νέες εκδόσεις λειτουργικών και έγκαιρη μεταφορά αρχείων και ρυθμίσεων.

Προτάσεις Πολιτικής για την ΚΕΔΕ και το ΥΠΕΣ
• Χρηματοδοτικά εργαλεία (π.χ. μέσω του ΤΑ ή ΕΣΠΑ) για την αναβάθμιση εξοπλισμού.
• Οδηγίες-πρότυπα για ασφαλή μετάβαση σε Windows 11 ή εναλλακτικά λειτουργικά.
• Κεντρικές διαπραγματεύσεις με τη Microsoft για δημόσιες άδειες χρήσης με καλύτερους όρους.

Η κατάργηση των Windows 10 δεν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα. Είναι ένα στρατηγικό θέμα ψηφιακής διακυβέρνησης και κυβερνοασφάλειας για τους δήμους. Όσοι προετοιμαστούν εγκαίρως, θα καταφέρουν να μεταβούν ομαλά στη νέα εποχή — χωρίς κινδύνους, διακοπές ή απώλειες δεδομένων.

Τα Windows 10 κυκλοφόρησαν επίσημα στις 29 Ιουλίου 2015 από τη Microsoft.

Από τότε έχουν κυκλοφορήσει πολλές μεγάλες ενημερώσεις (γνωστές και ως “versions”), οι οποίες εισήγαγαν νέες λειτουργίες, αλλαγές στην εμφάνιση και βελτιώσεις ασφαλείας.

Ακολουθεί λίστα με τις κύριες εκδόσεις των Windows 10:

Η τελευταία έκδοση των Windows 10 είναι η 22H2, η οποία κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2022 και θα υποστηρίζεται μέχρι τον Οκτώβριο του 2025 για οικιακές και επαγγελματικές εκδόσεις.

Η Microsoft κυκλοφόρησε τα Windows 11 τον Οκτώβριο του 2021, και εκεί εστιάζει πλέον την ανάπτυξή της. Ωστόσο, συνεχίζει να υποστηρίζει τα Windows 10 με ενημερώσεις ασφαλείας μέχρι το 2025.