Άλλοι στην ΚΕΔΕ μισογεμάτο και άλλοι μισοάδειο είδαν τελικά το ποτήρι της τροπολογίας που ψηφίστηκε από την Βουλή για το Τέλος Ταφής.
Στο ΔΣ της ΚΕΔΕ έγινε μια έντονη και μακρά σε διάρκεια συζήτηση, με θέμα την τροπολογία και με εντονότατες αντιδράσεις από τα έδρανα της μειοψηφίας, με την μία πλευρά να τονίζει την «προσωρινή ανακούφιση» και με την άλλη να εμμένει στη βασική και ομόφωνη θέση της ΚΕΔΕ ότι το τέλος ταφής είναι άδικο, αντισυνταγματικό και πρέπει να καταργηθεί. Η μειοψηφία επίσης τονίζει ότι δεν ρωτήθηκε η ΚΕΔΕ για την τροπολογία.
Το περιεχόμενο της τροπολογίας: Ανακούφιση ή παραπλάνηση;
Η τροπολογία που κατατέθηκε ρυθμίζει σειρά θεμάτων για την εφαρμογή του τέλους ταφής:
• Δίνεται αύξηση 70 εκατομμυρίων ευρώ στους ΚΑΠ για το 2025, ως αντιστάθμιση της επιβάρυνσης από το τέλος ταφής. 35 εκατομμύρια θα διατεθούν για την Αττική, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού και όχι από πόρους των δήμων.
• Θεσπίζεται ότι το 85% των εσόδων από το τέλος θα αποδίδεται στους δήμους αλλά και στους ΦΟΔΣΑ, μετά από διαβούλευση με την ΚΕΔΕ, ενώ το 15% θα κατευθύνεται στην αποκατάσταση των ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων).
• Ανάλογα με τον βαθμό ολοκλήρωση των ΜΕΑ χρεώνονται και οι δήμοι μέχρι και 55 ευρώ τον τόνο.
Κυριζόγλου: “Θετικό το κονδύλι, αλλά δεν κάνουμε πίσω”
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυριζόγλου, επεσήμανε πως η ρύθμιση καλύπτει μερικώς την επιβάρυνση των δήμων, δημιουργώντας δημοσιονομικό χώρο στους προϋπολογισμούς τους. Ειδικά για την Αττική, η τροπολογία ρυθμίζει την αποπληρωμή οφειλής της Περιφέρειας προς τον ΕΟΑΝ – οφειλή που, όπως διευκρίνισε ο Αντιπρόεδρος Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, δεν αφορά τους ίδιους τους δήμους καθώς αυτή ήλθε αφού ο ΕΔΣΝΑ δεν απέδωσε το κονδύλι που πλήρωσαν όμως οι δήμοι.
Ωστόσο, ο κ. Κυριζόγλου ξεκαθάρισε ότι η ΚΕΔΕ δεν αποσύρει τη βασική της θέση: η επιβολή του τέλους ταφής είναι αντισυνταγματική και αυτό έχει επισημανθεί μέσα από 160 προσφυγές δήμων στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με την εκδίκαση να έχει οριστεί για τις 15 Οκτωβρίου 2025.
Χάρης Δούκας: “Δεν ερωτηθήκαμε – όλα έγιναν ερήμην μας”
Ο Δήμαρχος Αθηναίων επέκρινε τη διαδικασία κατάθεσης της τροπολογίας, τονίζοντας ότι η ΚΕΔΕ δεν ενημερώθηκε και δεν συμμετείχε σε διαβούλευση. Μίλησε για απόλυτη αδιαφάνεια και προχειρότητα, τονίζοντας ότι «δεν είναι δυνατόν να ψηφίζεται μια τροπολογία πριν εκδοθεί η απόφαση του ΣτΕ».
Ο ίδιος επέκρινε τη μεταφορά όλων των εσόδων από το τέλος στο Υπουργείο Ενέργειας, το οποίο – όπως είπε – δεν παρέχει εγγυήσεις διαφάνειας ως προς το πού και πώς θα διατεθούν τα χρήματα. Θύμισε το μοντέλο του προγράμματος «Μαριέτα Γιαννάκου» και προειδοποίησε για κίνδυνο η ΚΕΔΕ να μείνει εκτός του καθορισμού της κατανομής και με αδιαφανή κριτήρια να διοχετευτούν τα κονδύλια.
Τόνισε ότι η επίσημη γραμμή της ΚΕΔΕ αποκλίνει από τις θέσεις του Συνεδρίου της Ρόδου.
Το 85%-15% και το ερώτημα της ανταποδοτικότητας
Η αναφορά στην ανακατανομή των πόρων (85% στους δήμους – 15% στους ΧΑΔΑ) προκάλεσε νέα ρήγματα:
• Ο Γρ. Κωνσταντέλλος υπογράμμισε ότι η ανταποδοτικότητα του τέλους χάνεται, όταν οι πόροι φεύγουν από τον δήμο που τα πληρώνει και πηγαίνουν αλλού. Έτσι, το τέλος παύει να είναι νόμιμο, αφού η ανταποδοτικότητα προϋποθέτει τοπικότητα.
• Ο Αντώνης Γκουντάρας (Δήμαρχος Αγιάς) ανέδειξε το πρακτικό αδιέξοδο για ορεινούς και νησιωτικούς δήμους που δεν έχουν αποδέκτες απορριμμάτων, ενώ δέχονται πίεση για “ανεξέλεγκτες χωματερές” που δεν δημιούργησαν οι ίδιοι. Επεσήμανε την απειλή των ποινικών διώξεων και σημείωσε ότι σε λίγο δεν θα υπάρχουν διαθέσιμο αντιδήμαρχοι να αναλάβουν την καθαριότητα.
• Ο Γιάννης Μουρατόγλου τόνισε την ανάγκη αλληλεγγύης στους μικρούς δήμους, μέχρι να υπάρξουν θεσμικές λύσεις και χρηματοδότηση για αποκατάσταση ΧΑΔΑ και να απαλειφθεί στο τέλος το 15% και να αποδοθεί όλο στους δήμους. Επίσης σημείωσε ότι η σύμφωνη γνώμη της ΚΕΔΕ θα πρέπει να είναι προαπαιτούμενο.
Μπιρμπάς: “Ακολουθούμε τη λογική του Χότζα”
Με τη φράση αυτή, ο Δημήτρης Μπιρμπάς υπονόησε ότι η κυβέρνηση φορτώνει συνεχώς αρμοδιότητες και υποχρεώσεις στους δήμους, μόνο για να τους δώσει κάτι λίγο πίσω όταν έχουν γονατίσει. «Δεν θα πούμε και ευχαριστώ για τα 70 εκατομμύρια», σχολίασε, ενώ υπογράμμισε ότι το 85% που υποτίθεται πως διατίθεται στους δήμους δεν συνοδεύεται από δεσμευτικές διαδικασίες – πρόκειται είπε για έναν “προεκλογικό μηχανισμό διανομής”.
Δανιηλίδης: “Δεν υπάρχει καμία δημοσιονομική δικαιολογία”
Ο Σίμος Δανιηλίδης επεσήμανε πως το κράτος ξεπερνάει τα δημοσιονομικά όρια όταν θέλει, επικαλούμενος τα αποτελέσματα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Τόνισε ότι η διεκδίκηση της ΚΕΔΕ δεν πρέπει να αποδυναμώνεται με “ευχαριστίες για τα αυτονόητα”. Ο κ. Δανιηλίδης επανέλαβε μάλιστα την πάγια θέση του ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι η συρρίκνωση της αυτονομίας και αυτοτέλειας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Τι ζητά τώρα η ΚΕΔΕ;
Παρά την αποδοχή του κονδυλίου για το 2025, η ΚΕΔΕ:
• Εμμένει ομόφωνα στην κατάργηση του τέλους ταφής.
• Απορρίπτει τη φιλοσοφία και το περιεχόμενο της τροπολογίας, θεωρώντας ότι δεν ευθυγραμμίζεται με τις θέσεις της ΚΕΔΕ, όπως εκφράστηκαν στο Συνέδριο της Ρόδου.
• Ζητά θεσμική κατοχύρωση της διαβούλευσης και της συναπόφασης για τη διάθεση των εσόδων.
• Ζητά διορθώσεις σε σημεία της τροπολογίας, όπως η λανθασμένη αποτύπωση της οφειλής της Περιφέρειας Αττικής ως χρέος των δήμων.
Έντονος ήταν ο διάλογος αλλά και οι διαφοροποιήσεις ως προς την αυστηρότητα της στάσης όμως το μεγάλο κάδρο είναι η σύμπλευση στο ΔΣ της ΚΕΔΕ.
Ολοι ομονοούν ότι η τροπολογία για το τέλος ταφής μπορεί να περιέχει προσωρινές δημοσιονομικές ελαφρύνσεις, όμως δεν αλλάζει την ουσία του προβλήματος: το τέλος ταφής αποτελεί για την Αυτοδιοίκηση ένα θεσμικά ατεκμηρίωτο, άδικο και πολιτικά καταχρηστικό μέτρο. Η ΚΕΔΕ, παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις στον τόνο και τη στρατηγική, διατηρεί ενιαία θέση και προτάσσει την ανάγκη πλήρους κατάργησης του τέλους. Το ζήτημα εισέρχεται πλέον σε φάση πολιτικής και δικαστικής κλιμάκωσης, με το Συμβούλιο της Επικρατείας να αποτελεί τον επόμενο σταθμό.
