Με αφορμή την πρόσφατη ανακοίνωση του Δήμου Θέρμου, αναδεικνύεται εκ νέου ένα φαινόμενο που λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις: οι τηλεφωνικές απάτες που στοχεύουν προμηθευτές των δήμων. Οι δράστες χρησιμοποιούν κακόβουλες μεθόδους, εκμεταλλεύονται την εμπιστοσύνη των επαγγελματιών και προσποιούνται δημοτικούς υπαλλήλους ή αιρετούς με στόχο την οικονομική εξαπάτηση.
Το «σενάριο» της απάτης
Οι απατεώνες επικοινωνούν τηλεφωνικά με προμηθευτές, συνήθως μικρές επιχειρήσεις που συνεργάζονται ή επιθυμούν να συνεργαστούν με δήμους. Παριστάνοντας υπαλλήλους οικονομικών υπηρεσιών ή ακόμα και αντιδημάρχους, ενημερώνουν τους επαγγελματίες ότι εγκρίθηκε μια ανάθεση ή πληρωμή για την επιχείρησή τους και ζητούν στοιχεία για να «καταθέσουν» το ποσό.
Στην πραγματικότητα, ο στόχος είναι να αποσπάσουν στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, PIN ή να πείσουν το θύμα να συνδεθεί μέσω κακόβουλου συνδέσμου σε πλαστή σελίδα e-banking. Σε κάποιες περιπτώσεις, η πίεση είναι άμεση, με αναφορές σε «κατεπείγουσες διαδικασίες πληρωμής», προκειμένου να τρομοκρατηθεί το θύμα και να μην υποπτευθεί την απάτη.
Περιστατικά σε όλη τη χώρα
Η ανακοίνωση του Δήμου Θέρμου έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά από προειδοποιήσεις που έχουν εκδώσει τις τελευταίες εβδομάδες και άλλοι δήμοι της χώρας, όπως ο Δήμος Κατερίνης, ο Δήμος Παλλήνης, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, και αρκετοί ακόμα. Όλοι κάνουν λόγο για «πολλαπλά επιβεβαιωμένα περιστατικά» και ζητούν από τους πολίτες και επαγγελματίες να βρίσκονται σε επαγρύπνηση.
Ο ρόλος των δήμων και των θεσμικών φορέων
Η ανάγκη ενημέρωσης και προληπτικών δράσεων είναι πλέον επιτακτική. Οι δήμοι καλούνται να ενισχύσουν τα πρωτόκολλα ασφαλούς επικοινωνίας με τους συνεργάτες τους και να εκπαιδεύσουν το προσωπικό και τους προμηθευτές τους για τις βασικές αρχές ψηφιακής ασφάλειας.
Παράλληλα, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα μπορούσαν να συμβάλουν στην έκδοση ενιαίων οδηγιών προς τους ΟΤΑ και τους συνεργάτες τους για την αναγνώριση και αποτροπή τέτοιων φαινομένων.
Τι πρέπει να προσέχουν οι προμηθευτές
- Επιβεβαίωση στοιχείων επικοινωνίας: Σε κάθε ύποπτη κλήση, ο προμηθευτής πρέπει να διασταυρώνει το τηλέφωνο και την ταυτότητα του καλούντος με τον ίδιο τον δήμο.
- Καμία κοινοποίηση ευαίσθητων στοιχείων: Κανένας δήμος δεν ζητά τηλεφωνικά κωδικούς, αριθμούς καρτών ή πρόσβαση σε e-banking.
- Αναφορά στις αρχές: Κάθε περιστατικό απάτης πρέπει να καταγγέλλεται άμεσα στην αστυνομία και στον δήμο για να περιοριστεί η εξάπλωσή του.
- Αγνόηση πιεστικών οδηγιών: Οι κακόβουλοι δράστες συνήθως προσπαθούν να προκαλέσουν σύγχυση και πίεση. Οποιαδήποτε ενέργεια πρέπει να γίνεται με ψυχραιμία και μετά από έλεγχο.
Οι τηλεφωνικές απάτες προς προμηθευτές δήμων είναι ένα υπαρκτό και αυξανόμενο πρόβλημα. Απαιτείται συντονισμένη δράση και ενημέρωση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για να προστατευτεί το δημόσιο συμφέρον, η τοπική επιχειρηματικότητα και η ασφάλεια των συναλλαγών. Η ευαισθητοποίηση και η συνεργασία είναι τα πιο ισχυρά «αντισώματα» απέναντι σε τέτοιες πρακτικές.
Αυτό το είδος απάτης ονομάζεται “τηλεφωνική απάτη με κοινωνική μηχανική” ή πιο συγκεκριμένα:
Απάτη μέσω κοινωνικής μηχανικής (social engineering scam)
Στην περίπτωση των δήμων και των προμηθευτών, πρόκειται για μια “επιχειρησιακή απάτη” (business scam) με τη μορφή:
• CEO fraud / Fake authority scam – όταν ο δράστης προσποιείται ότι είναι υψηλόβαθμο στέλεχος (π.χ. αντιδήμαρχος, διευθυντής οικονομικών υπηρεσιών) και ζητά να γίνει μια άμεση πληρωμή ή να αποσταλούν στοιχεία.
• Business Email Compromise (BEC) – όταν γίνεται μέσω email, αλλά υπάρχει και Business Phone Compromise (BPC), όταν η απάτη γίνεται με τηλέφωνο.
Στα ελληνικά, χρησιμοποιούνται οι όροι:
• Τηλεφωνική απάτη με πρόσχημα δημοτική συναλλαγή
• Απάτη με το πρόσχημα εκπροσώπου δημόσιου φορέα
• Επιχειρησιακή απάτη τύπου «παραγγελία από τον δήμο»
• Ή απλά: “Απάτη μέσω προσποίησης δημοτικών υπαλλήλων”
Διαβάστε και την ανακοίνωση του Δήμου Θέρμου
Ο Δήμος Θερμού εφιστά την προσοχή των συνεργαζόμενων προμηθευτών και συνεργατών του δήμου διότι το τελευταίο διάστημα παρατηρήθηκαν περιστατικά κακόβουλων τηλεφωνικών επικοινωνιών, κατά τις οποίες άγνωστα άτομα παριστάνουν υπαλλήλους του Δήμου και ζητούν ευαίσθητα ή προσωπικά στοιχεία, όπως τραπεζικούς λογαριασμούς, στοιχεία ταυτότητας ή λοιπές πληροφορίες.
Διευκρινίζεται ότι ουδέποτε ζητούνται τέτοιου είδους στοιχεία τηλεφωνικά από τις υπηρεσίες του Δήμου. Για οποιοδήποτε θέμα σχετίζεται με οικονομικά ή διοικητικά ζητήματα, η επικοινωνία πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω επίσημων καναλιών (εγγράφως ή μέσω των καταγεγραμμένων υπηρεσιακών τηλεφώνων και e-mail).
Ο Δήμος Θέρμου ενημερώνει:
Μην παρέχετε καμία πληροφορία τηλεφωνικά σε πρόσωπα που δεν γνωρίζετε ή δε μπορείτε να ταυτοποιήσετε με βεβαιότητα.
Σε περίπτωση που δεχθείτε τέτοιο τηλεφώνημα, παρακαλούμε καταγράψτε τον αριθμό και τις λεπτομέρειες της κλήσης και ενημερώστε άμεσα τον Δήμο και τις αρμόδιες αρχές.
“Η προστασία των συναλλαγών και των συνεργασιών μας αποτελεί προτεραιότητα. Ευχαριστούμε για τη συνεργασία και την επαγρύπνησή σας. Για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή επιβεβαίωση, μπορείτε να επικοινωνείτε με την Οικονομική Υπηρεσία του Δήμου στο τηλέφωνο 2644360129 ή μέσω e-mail στο [email protected] αναφέρει σε σχετική του ανακοίνωση ο Δήμος.
