Ένα πρόβλημα πολλών χρόνων ήρθε επιτέλους να καλύψει το Υπ. Μεταφορών βγάζοντας στον αέρα μια μελέτη που αράχνιασε πια στα συρτάρια και έρχεται να κάλυψη την ανάγκη να μπουν πια προδιαγραφές στο τοπίο των ποδηλατοδρόμων που απλώνονται ραγδαία σε όλη την Ελλάδα.
Το υπουργείο εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση:
Έχοντας υπόψη:
1.To N. 3316/2005 «Περί ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» και ειδικότερα το άρθρο 11 «Τεχνικές προδιαγραφές» του Νόμου αυτού.
2.Το Π.δ. 109/2014 (ΦΕΚ Α’ 176/29-8-2014) για τον Οργανισμό του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
3.Την απόφαση Δ16α/010/9/Φ.Δ./9.1.1991 απόφαση «Εξαίρεση διοικητικών πράξεων ή εγγράφων από τον κανόνα των τριών υπογραφών» (Εγκύκλιος 2/91).
4.Το Π.δ. 63/2005 (ΦΕΚ 98 A’ /2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα», όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4320/2015 και ισχύει.
5.Το Π.δ. 70/2015 περί «Ανασύστασης των Υπουργείων Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ.λπ.» (ΦΕΚ Α’ 114/21-9-2015) με το οποίο ανασυστά- θηκε το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
6.Το Π.δ. 73/2015 περί «Διορισμού Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (ΦΕΚ Α’ 116/23-9-2015).
7.Τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 2 περίπτωση θ του Ν. 3469/2006 (Α’ 131), «Εθνικό Τυπογραφείο Εφημερίς της Κυβερνήσεως και λοιπές διατάξεις».
8.Το άρθρο 10 (παρ. 6) του ισχύοντα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999 ΦΕΚ 57 Α’/23-3-1999), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
Αφού είδαμε:
1.Τη με αριθ. πρωτ. ΔΜΕΟ/οικ/3996/17-10-2013 απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την οποία συστήθηκε ομάδα εργασίας για την «Σύνταξη τεχνικών οδηγιών για ποδηλατοδρόμους». Το Τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών συντάχθηκε από μέλη της ομάδας εργασίας τα οποία εκπροσωπούν Δημόσιες Υπηρεσίες και ειδικότερα από υπαλλήλους της Δ.Ο.Υ /τμήμα στ’ της ΓΓΥ, από υπάλληλο της Δ/νσης Μελετών Αστικών Αναπλάσεων του ΥΠΑΠΕΝ, τμήμα α’ της Γ.Γ. Πολεοδομίας, και από εκπρόσωπο του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων.
2.Το με αριθ. πρωτ. 17436/Δ11 ΙΕ/30-10-2015 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακού Έργου / Δ/νση
Μέτρων Προτεραιότητας και Έργων (Ο.Α.Σ.Α.) για θέματα που αφορούσαν τη συνύπαρξη υποδομών ποδηλάτων με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, όπως αυτά διαβιβάστηκαν στον Ο.Α.Σ.Α., στα πλαίσια διαβούλευσης με το αριθ. πρωτ. Δ.Ο.Υ./οικ/4779/14-10-2015 έγγραφο και το ότι οι επισημάνσεις που διατυπώθηκαν από την Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακού Έργου λήφθηκαν υπόψη στο τελικό κείμενο της Τεχνικής Οδηγίας.
3.Το με αριθ. πρωτ. 09671/22-10-2015 έγγραφο του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (Σ.Ε.Σ.), στο οποίο αναφέρεται για το Τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών για υποδομές ποδηλάτων ότι είναι «αναλυτική, καλά οργανωμένη και κατανοητή προσέγγιση» που ορίζει ασαφέστατες προδιαγραφές για τον πλήρη σχεδιασμό ποδηλατικών υποδομών … για κάθε οδικό περιβάλλον υποδομής, παρέχοντας υψηλής ποιότητας σχέδια», όπως αυτό διαβιβάστηκε στον Σ.Ε.Σ., στα πλαίσια διαβούλευσης με το αριθ. πρωτ. ΔΟΥ/οικ4426/Φ217/23-9-2015 έγγραφο και το ότι οι επισημάνσεις που διατυπώθηκαν από τον Σύλλογο Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων λήφθηκαν υπόψη στο τελικό κείμενο της Τεχνικής Οδηγίας.
4.Το με αριθ. πρωτ. ΜΣΥ15.95/5-11-2015 έγγραφο του Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής (Μ.Σ.Υ.) της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Ε.Μ.Π. στο οποίο αναφέρεται για το Τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών για Υποδομές ποδηλάτων ότι «συνιστούν ένα πλήρες κείμενο οδηγιών και συστάσεων για τη μελέτη και υλοποίηση ποδηλατοδρόμων και τις κατάλληλες διαμορφώσεις στο αστικό οδικό δίκτυο για τα ποδήλατα. Το κείμενο είναι καλά δομημένο, ιδιαίτερα λεπτομερές και κατανοητό από τον τεχνικό κόσμο στον οποίο απευθύνεται», όπως αυτό διαβιβάστηκε στον τομέα Μ.Σ.Υ του Ε.Μ.Π., στα πλαίσια διαβούλευσης, με το αριθ. πρωτ. ΔΟΥ/οικ4836/Φ217/16-10-2015 έγγραφο και το ότι οι επισημάνσεις που διατυπώθηκαν από τον Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ λήφθηκαν υπόψη στο τελικό κείμενο της Τεχνικής Οδηγίας.
5.Τη Γνωμοδότηση του Συμβουλίου Δημοσίων Έργων – Τμήμα Μελετών (πράξη 124, συνεδρία 30 της 16-12-2015), σε συνέχεια της από 25-11-2015 εισήγησης της Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.), όπως αυτή συμπληρώθηκε με την από 14-12-2015 εισήγηση της ανωτέρω Υπηρεσίας, με την οποία γνωμοδότησε ομόφωνα για την έγκριση του συνημμένου σ’ αυτήν κειμένου Τεχνικών Οδηγιών για ποδηλατοδρόμους και με την συμπληρωματική επισήμανση ότι για την υλοποίηση των έργων Υποδομών ποδηλάτων, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα:
α) Σε σχετική μελέτη να υπάρχει ανάλυση κυκλοφοριακής ροής στην περιοχή του έργου και να αντιμετωπίζεται σε αυτή η συνύπαρξη με τα μέσα σταθερής τροχιάς κ.λπ.
β) Οι σχετικές μελέτες θα εφαρμόζονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 52 του Κ.ΟΧ., όπως ισχύει κάθε φορά.
γ) Οι διατάξεις του K.O.K. θα πρέπει να συμπληρωθούν αναφορικά με τη χρήση του ποδηλατοδρόμου και τους λοιπούς κανόνες που διέπουν τους ποδηλάτες και τους λοιπούς χρήστες της οδού.
Και επειδή:
1.Στο πλαίσιο σύνταξης των Τεχνικών Οδηγιών για υποδομές ποδηλάτων, ζητήθηκαν με το αριθ. πρωτ. ΔΜΕΟ/ οικ.4741/Φ.961/5-12-2013 έγγραφο, πληροφορίες από 85 Δήμους Πανελλαδικά σχετικά με την αξιολόγηση των υλοποιημένων υποδομών ποδηλάτων προκειμένου οι επισημάνσεις τους να ληφθούν υπόψη από την ομάδα εργασίας. Από τα αναφερόμενα στις απαντήσεις των 25 από τους ερωτηθέντες Δήμους ζητήθηκε η άμεση σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών κατοχυρωμένων με Νομοθετική ισχύ.
2.Επίσης με το αριθ. πρωτ. ΔΜΕΟ/οικ.36/Φ.961/9-1-2014 έγγραφο, ζητήθηκαν στοιχεία από την «Ελληνικής Ομοσπονδίας Ποδηλασίας», την ποδηλατική ομάδα «Φίλοι του Ποδηλάτου» η οποία από το 1997 είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ποδηλατικής Ομοσπονδίας και την συλλογικότητα «Ποδηλάτες-ισσες» σχετικά με τη χρήση ποδηλάτου στο αστικό δίκτυο. Όλες οι επισημάνσεις οι οποίες αφορούσαν τεχνικά θέματα έχουν περιληφθεί στο τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών.
3.Το περιεχόμενο των Τεχνικών Οδηγιών για Υποδομές Ποδηλάτων προέκυψε από εκτενή έρευνα Ευρωπαϊκής βιβλιογραφίας, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη και τις αναφορές για υποδομές ποδηλάτων των εγκεκριμένων ΟΜΟΕ (2001) καθώς και τις Γενικές Οδηγίες για ποδηλατοδρόμους (ΥΠΕΧΩΔΕ 2002).
4.Στο Τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών για Υποδομές Ποδηλάτων λήφθηκαν υπόψη οι ειδικές διατάξεις για εμποδιζόμενα άτομα (ΑμεΑ) και πεζούς σύμφωνα με τους περιορισμούς και τις απαιτήσεις όπως περιγράφονται στην υπ’ αριθ. 52907 απόφαση Υπουργού ΠΕΚΑ (ΦΕΚ 2621/3112-2009).
5.Τα προτεινόμενα στο τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών σχετικά με την «Κατακόρυφη Σήμανση» και την «Φωτεινή Σηματοδότηση» για τους ποδηλάτες, συζητήθηκαν στα πλαίσια Αναθεώρησης του ΚΟΚ στην Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή Αναθεώρησης του ΚΟΚ, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι της ΓΓΥ/Δ.Ο.Υ. (τμήμα στ’) αλλά και εκπρόσωποι της Τροχαίας Αττικής και της Δ/νσης Τροχαίας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας και έγιναν αποδεκτά από τα μέλη της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής Αναθεώρησης του Κ.Ο.Χ.
6.Στο τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών αναφέρεται ότι: «Επισημαίνεται ότι το τμήμα Οδικής Ασφάλειας Σήμανσης και Φωτεινής Σηματοδότησης της Δ/νσης Οδικών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, θα προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες με εισηγήσεις προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες ή Επιτροπές, για τη συμπλήρωση όπου απαιτείται, της κείμενης Νομοθεσίας». Σε ότι αφορά την Σήμανση και Σηματοδότηση για τους ποδηλάτες οι εκπρόσωποι της Δ.Ο.Υ. και μέλη της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής Αναθεώρησης του ΚΟΚ θα φροντίσουν να θεσμοθετηθούν στην πρώτη νομοθετική ρύθμιση του Κ.Ο.Κ.
13564
7.Το τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών για Υποδομές Ποδηλάτων ολοκληρώθηκε κατόπιν διαβούλευσης των μελών της ομάδας εργασίας με:
-Τις Συγκοινωνίες Αθηνών/ Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακού Έργου / Δ/νση Μέτρων Προτεραιότητας και Έργων (ΟΑΣΑ).
-Τον Σύλλογο Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων
-Τον τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του εργαστηρίου Κυκλοφοριακής Τεχνικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
-Την ποδηλατική ομάδα «Φίλοι του Ποδηλάτου» η οποία από το 1997 είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ποδηλατικής Ομοσπονδίας.
-Την ποδηλατική ομάδα «Ποδηλ-Αττική κοινότητα».
-Την συλλογικότητα «Ποδηλάτες-ισσες».
8.Το τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών για υποδομές ποδηλάτων περιλαμβάνει βασικές αρχές σχεδιασμού για τις υποδομές στον αστικό χώρο. Ειδικότερες περιπτώσεις όπως π.χ. κυκλικοί κόμβοι, διασταύρωση πέντε οδών και άνω, διασταύρωση με Μέσα Σταθερής Τροχιάς, παράλληλη όδευση με Μέσα Σταθερής Τροχιάς κ.λπ. θα περιληφθούν σε μελλοντική συμπλήρωση των Τεχνικών Οδηγιών.
9.Το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020 (Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης-ΕΣΠΑ 2014-2020), προβλέπει κατά κύριο λόγο έργα για την προαγωγή της βιώσιμης αστικής κινητικότητας με τη διασύνδεση μεταξύ των μέσων μαζικής μεταφοράς και την ενίσχυση ήπιων τρόπων μεταφοράς (πεζοί, ποδήλατο κ.λπ.).
10.Από τα αναφερόμενα παραπάνω προκύπτει ότι υπάρχει άμεση ανάγκη επίσημης και θεσμοθετημένης Τεχνικής Οδηγίας για «Υποδομές Ποδηλάτων» καθότι θα συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με την ορθή και ενιαία εφαρμογή σχεδιασμού υποδομών ποδηλάτων στο αστικό οδικό δίκτυο αλλά και στην αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος.
Επιπρόσθετα οι προτεινόμενες οδηγίες συμβάλλουν στην οδική ασφάλεια όλων των χρηστών της οδού και ενισχύουν τη χρήση του ποδηλάτου για τις καθημερινές αστικές μετακινήσεις, μέσω δίκαιης ανακατομής του οδικού χώρου, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής και ισότιμη χρήση του από τους πεζούς, τα ποδήλατα και τη μηχανοκίνητη κυκλοφορία.
11.Σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.δ. 109/2014 (ΦΕΚ Α’ 176/29-8-2014) για το νέο Οργανισμό του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, για το τμήμα «Οδικής ασφάλειας, Σήμανσης και Σηματοδότησης» καθώς και του άρθρου 10 (παρ. 6) του ισχύοντα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999 ΦΕΚ 57Α’/23-3-1999, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει το θέμα εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Δ.Ο.Υ. της Γ.Γ.Υ.
12.Κρίνεται σκόπιμο η χωρίς καθυστέρηση έναρξη εφαρμογής της Τεχνικής Οδηγίας για ποδηλατοδρόμους (υποδομές ποδηλάτων).
13.Από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού,
αποφασίζουμε:
.Εγκρίνουμε τις Τεχνικές Οδηγίες για ποδηλατοδρόμους (υποδομές ποδηλάτων) στο αστικό περιβάλλον.
2.Η παρούσα Απόφαση να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Γ.Γ.Υ. του ΥΠ.Υ.ΜΕ.ΔΙ.
3.Η απόφαση αυτή, από τις διατάξεις της οποίας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, να δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μαζί με το εγκρινόμενο Τεύχος των Τεχνικών Οδηγιών που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της.
4.Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
–ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 5 Απριλίου 2016
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗ
