Προσβασιμότητα και Βαδισιμότητα στις ελληνικές πόλεις

Στις 11 Ιουλίου 2023, πραγματοποιήθηκε διαδικτυακή ημερίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα «Προσβασιμότητα και τη Βαδισιμότητα στις ελληνικές πόλεις» η οποία απευθυνόταν σε στελέχη υπουργείων, ΟΤΑ και μελετητές, με στόχο την πληροφόρηση για χρήσιμα πολεοδομικά και οικονομικά εργαλεία και η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών.

Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν τα δύο θέματα της προσβασιμότητας και της βαδισιμότητας για τις αστικές και περιαστικές περιοχές. Πρόκειται για δύο ζητήματα που βρίσκονται πολύ ψηλά στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Αστικής Πολιτικής αλλά και διεθνώς και σχετίζονται μεταξύ άλλων με την μορφή και την λειτουργία των πόλεων και των οικισμών, την καθημερινή ζωή και την βελτίωση της ποιότητάς της, την μείωση των ρύπων που συντελούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, την κλιματική ουδετερότητα των αστικών περιοχών, την άρση των διακρίσεων και τον σεβασμό στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.

Η ημερίδα είχε αφενός ενημερωτικό χαρακτήρα αφού έγινε παρουσίαση των πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων, δράσεων και προγραμμάτων για τα δύο θέματα από πλευράς Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και αφετέρου παρουσιάστηκαν καλές πρακτικές και παραδείγματα που απασχολούν την τοπική αυτοδιοίκηση, τις υπηρεσίες και τους μελετητές.

Ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού & Αστικού Περιβάλλοντος – Ε. Μπακογιάννης παρουσίασε τις εθνικές στρατηγικές του ΥΠΕΝ για την προσβασιμότητα, το περπάτημα και το ποδήλατο.

Ο καθηγητής Θάνος Βλαστός παρουσίασε «Πρόταση Στρατηγικής για το Περπάτημα στον Δήμο Αθηναίων» και άλλα σχετικά θέματα. Ανέφερε ότι το 70% των πεζοδρομίων της Αθήνας είναι ακατάλληλα για αναπήρους και γονείς με καροτσάκια, αλλά αυτό συμβαίνει και στις περισσότερες μικρές πόλεις της χώρας. Ανέφερε τα πλεονεκτήματά των ηλεκτρικών ποδηλάτων και αμαξιδίων αναπήρων και ότι μελλοντικό πρόβλημα στις πόλεις μας θα αποτελέσουν τα ηλεκτρικά οχήματα χωρίς οδηγό. Παρουσίασε καλές πρακτικές, δυνατότητες βελτίωσης και στρατηγικές.

Παρουσιάστηκαν θέματα σχετικά με τις εργασίες της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας (συστάθηκε με τον ν. 4780/2021) και το Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία. Στελέχη του ΥΠΕΝ ανέλυσαν την προσβασιμότητα στον υπαίθριο δημόσιο χώρο και μέσα από τους οικοδομικούς κανονισμούς, την καταγραφή σε ψηφιακή πλατφόρμα των δημοσίων κτιρίων ως προς την προσβασιμότητα, καθώς και την προσαρμογή υφιστάμενων κτιρίων ώστε να γίνουν προσβάσιμα. Παρουσιάστηκε η προσβασιμότητα σε σχέση με την πολιτική προστασία.

Από στελέχη του ΥΠΕΝ έγιναν παρουσιάσεις για την ένταξη της προσβασιμότητας και το περπατήματος στα προγράμματα του Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» (Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια τα οποία αφορούν πολύ μεγάλο αριθμό δήμων της χώρας) και «Αστικές Αναπλάσεις» και το πρόγραμμα του ΟΦΥΠΕΚΑ για τα πεζοπορικά μονοπάτια σε περιοχές προστασίας της φύσης.

Από στελέχη των δήμων Ρεθύμνης και Ηρακλείου, παρουσιάστηκαν οι καλές πρακτικές βελτίωσης της βιώσιμης κινητικότητας και του δημόσιου χώρου που έχουν ήδη εφαρμοστεί στις δύο πόλεις, καθώς και ο μακροχρόνιος σχετικός σχεδιασμός τους.

Από τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών έγιναν εισηγήσεις από την «Κίνηση για τα Δικαιώματα των Πεζών ΠΕΖΗ» και την «Ελληνική Ομοσπονδία Αστικής Ποδηλασίας».

Η κίνηση ΠΕΖΗ τόνισε την σημασία των ΟΤΑ για τα θέματα δημόσιου χώρου και επεμβάσεων βιώσιμης κινητικότητας με βασικό κριτήριο αξιολόγησης το μικρό κόστος με μεγάλο αποτέλεσμα, ώστε να είναι δυνατό να γίνουν επεμβάσεις σε μεγαλύτερες εκτάσεις. Οι προτεραιότητες που θεωρεί η ΠΕΖΗ ως σημαντικές είναι οι ενημερωτικές εκστρατείες για την ασφάλεια, τα δικαιώματα και τους χώρους πεζών (προς στελέχη αστυνομίας και δημοτικής αστυνομίας, αιρετούς και τεχνικό προσωπικό OTA και μελετητές), η αστυνόμευση, ο σωστός σχεδιασμός και κατασκευή έργων για τους πεζούς, η διαμόρφωση σχεδίου ήπιας μετακίνησης σε κάθε Δήμο. Τονίστηκε η ανάγκη να θεσμοθετηθεί το όριο των 30χλμ/ ώρα στις πόλεις, επειδή η διαφορά 30 – 50 χλμ/ ώρα είναι διαφορά ζωής και θανάτου για τους πεζούς. Παρουσιάστηκαν, ενδεικτικά, ορισμένες από τι πολλές δυνατότητες βελτίωσης του δημόσιου χώρου και των χώρων πεζών, κάποιες από τις οποίες περιλαμβάνουν και την αύξηση του πρασίνου.

Πολλές από τις εισηγήσεις έχουν αναρτηθεί στο site της ημερίδας https://www.workshop2ypen.gr/

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της ημερίδας στο YouTube και στο Facebook του έργου “Πληροφόρηση, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση σε θέματα πολιτικών αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας”.

Δείτε εδώ το Εθνικό Σχέδιο Προσβασιμότητας