Τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία και τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Εννωσης που αφορούν το ποδήλατο, το περπάτημα και γενικά την Βιώσιμη Κινητικότητα παρουσίασε στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στα πλαίσια του MONEYSHOW ο Διδάσκων της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ και μέλος της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας κ. Θύμιος Μπακογιάννης
Ο κ. Μπακογιάννης συνέδεσε την βιώσιμη ευημερία που όλοι επιδιώκουμε με την ευημερία των αριθμών και με την ευημερία των ανθρώπων
Με πολύ προβληματισμό όπως είπε στην αρχή άκουσε προηγούμενο ομιλητή που μιλούσε για τους εργολάβους προβληματιζόμενος για το πόσο στοιχίζει τελικά ένας ποδηλατόδρομος.
Ο τελευταίος ποδηλατόδρομος που δόθηκε τώρα στην κυκλοφορία είπε, από το Γκάζι μέχρι το Φάληρο, και τον οποίο μελέτησε το Πολυτεχνείο το 2007, όταν μελετήθηκε, είχε προϋπολογισμό 3,5 εκατομμύρια ευρώ.
Σ΄αυτά τα 3,5 εκ προστίθενται 15% απρόβλεπτα τα οποία συνήθως ο εργολάβος τα απορροφά, σ΄αυτά προστίθεται ένα 18% εργολαβικό όφελος και 23% ΦΠΑ άρα το τελικό ποσό του έργου των 3,5 εκ παίρνει πάνω ένα καπέλο 55%.
Αρα κατέληξε ο κ. Μπακογιάννης είναι ένα πολύ σοβαρό το ερώτημα που μπαίνει, αν θα μπορούσαμε τελικά να κάνουμε φθηνότερα έργα ή αν τα έργα γίνονται τελικά με έναν τέτοιο τρόπο που να πηγαίνουν και πάρα πολλά χρήματα στους εργολάβους.
Την περίοδο 2014 2020 η Eυρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποφασίσει να διαθέσει 6 δις ευρώ μόνο για τα ζητήματα που σχετίζονται με το ποδήλατο. Δηλαδή οι πόλεις που θα θελήσουν να ενσωματώσουν πολιτικές για την βιώσιμη κινητικότητα το περπάτημα και το ποδήλατο, θα έχουν στην διάθεσή τους έναν ξεχωριστό κωδικό χρημάτων, που θα αγγίζει τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Την προηγούμενη περίοδο 2007-2013 σημείωσε ο κ. Μπακογιάννης, τα έργα για το ποδήλατο και την βιώσιμη κινητικότητα ήταν μόλις 600 εκ ευρώ.
Δείτε είπε ο κ. Μπακογιάννης πόση είναι η έμφαση που δίνει η Ε.Ε. στο ζήτημα των μεταφορών για το ποδήλατο.
Και γιατί ξαφνικά η Ε.Ε. ανακάλυψε το ποδήλατο και το περπάτημα;
Η απάντηση είναι: γιατί κατάλαβε ότι πλέον στις πόλεις δεν χωράμε. Και όχι δεν χωράνε οι πολίτες, αλλά ο τρόπος που επιλέξαμε να μετακινούμαστε.
Πλέον έχουμε φτάσει σε ένα τέτοιο βαθμό κορεσμού, όπου η μετακίνηση με το Ι.Χ. έχει φτάσει σε αδείξοδο.
Εχουμε τεράστια προβλήματα κυκλοφοριακά, κορεσμού, θορύβου ρύπανσης και έχουμε καταστήσει τις πόλεις απροσπέλαστες
Εχουμε κάνει τις πόλεις μη φιλικές για τα παιδιά, τους ανάπηρους, για τους ηλικιωμένους, για τις μαμάδες με τα καροτσάκια.
Και βλέπουμε ήδη ότι οι ευρωπαϊκές χώρες που παράγουν αυτοκίνητα, είναι οι πρώτες χώρες που στις πόλεις τους αρχίζουν και εφαρμόζουν πολύ δυνατές πολιτικες κατά της μετακίνησης με το Ι.Χ.
Στην προηγούμενη περίοδο δόθηκαν 82 δις ευρώ για μεταφορές κυρίως για αυτοκινητοδρόμους. Η χώρα μας είναι από τις ελάχιστες, που στην νέα προγραμματική περίοδο θα πάρει χρήματα για να ολοκληρώσεις τους αυτοκινητοδρόμους, που έχουν ξεκινήσει εδώ και 20 χρόνια και δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να τους ολοκληρώσουμε.
Στην συνέχεια ο κ. Μπακογιάννης έδειξε ένα πίνακα με το συγκριτικό κόστος κατασκευής ενός χιλιομέτρου αυτοκινητόδρομου, ποδηλατόδρομου και διαγράμμισης ποδηλατόδρομου σε υφιστάμενο δρόμο.
• 1 χλμ αυτοκινητόδρομου κοστίζει 10.000.000 €
• 1 χλμ ποδηλατόδρομου κοστίζει 100.000 €
• 1 χλμ διαγράμμισης ποδηλατόδρομου σε υφιστάμενο δρόμο κοστίζει 10.000 €
Δείτε λοιπόν είπε ο κ. Μπακογιάννης, πόσα πράγματα και υποδομές θα μπορούσαμε να κάνουμε για τις πόλεις μας, κάνοντάς τις πιο φιλικές.
Οταν μιλάμε για ποδήλατο είπε, μιλάμε για τον άνθρωπο, μιλάμε γι αυτόν που μπορεί να σταθεί στην πόλη να περπατήσει, να μιλήσει, να ψωνίσει και να κάνει όλα αυτά τα πράγματα τα οποία θα συμβάλουν σε μια πιο κοινωνική πόλη.
Υπάρχουν λοιπόν δύο κατηγορίες ποδηλατοδρόμων και στην χώρα μας, είμαστε αναγκασμένοι να επιλέγουμε την ακριβή.
Ενώ είμαστε μια χώρα που έχει φτωχύνει, δυστυχώς είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε ποδηλατόδρομους ακριβούς γιατί η νοοτροπία μας σαν Ελληνες μας εμποδίζει στο να θωρακίσουμε τους ποδηλατόδρομούς μας λόγω της συνειδησιακής μας συμπεριφορά.
Στην Γαλλία, την Ελβετία, την Γερμανία, ταβάνε μια άσπρη γραμμή στο οδόστρωμα και φτιάχνουν ποδηλατόδρομους. Κοστίζει ένα χιλιόμετρο διαγράμμισης 10.000 ευρώ και δεν την πατάει κανείς. Δεν θα δεις σταθμευμένο αυτοκίνητο, δεν θα δεις παραβάτη που να την πατήσει και είναι απόλυτα σεβαστή.
Στην Ελλαδα αν θα χαράξουμε έναν ποδηλατόδρομο με διαγράμμιση, την επόμενη ημέρα θα είναι επάνω του δεκάδες παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Θα πρέπει να έχεις καθημερινά συνεργεία της τροχαίας να κόβουν κλήσεις έτσι ώστε να μπορέσει να δημιουργηθεί μια συμπεριφορά που να αντιμετωπίζει τα όποια προβλήματα.
Στην συνέχεια ο κ. Μπακογιάννης παρουσίασε τα Χρηματοδοτικά Προγράμματα των έργων για τα ποδήλατα που προσελκύουν και το ενδιαφέρον των δήμων.
Σε εθνικό επίπεδο έχουμε κατ΄αρχήν το Πράσινο Ταμείο που έχει μαζέψει όλα τα χρήματα από τα αυθαίρετα και τα οποία πρέπει να τα εξειδικεύσει σε μέτρα τα οποία θα δοθούν στις τοπικές κοινωνίες για να κάνουν έργα για το περιβάλλον. Το ποδήλατο και ο συνδυασμός του με το περπάτημα είναι ένα από αυτά τα μέτρα.
Μιλάμε για να μπορέσουμε να κάνουμε τις πόλεις μας πιο ανθρώπινες για τι το οφείλουμε στα παιδιά μας
Και ο κ. Μπακογιάννης αναφέρθηκε στην προσωπική του εμπειρία ως πατέρας όπου το δημοτικό σχολείο των παιδιών του απέχει 500 μέτρα και αναρωτιέται αν θα πρέπει να πηγαίνει τα παιδιά του με το αυτοκίνητο διότι αν και το σχολείο είναι τόσο κοντά, οι συνθήκες στο δρόμο δεν του επιτρέπουν να μετακινηθεί με τα πόδια καθώς δεν υπάρχουν πεζοδρόμια ή και όπου υπάρχουν, είναι δεκάδες τα εμπόδια.
Και τελικά αναρωτήθηκε, είναι αυτή η εικόνα για μια Αθήνα που έχει δώσει την δημοκρατία και τον πολιτισμό σε όλη την Ευρώπη και δίνει έμφαση στον τουρισμό;
Προσφέρουμε είπε την θάλλασα και τον Ηλιο και έρχονται εδώ οι τουρίστες και ζουν σε μια κόλαση, ενώ στις χώρες τους που βρέχει εννέα μήνες το χρόνο, βγαίνουν έξω και περπατάνε και κάνουν ποδήλατο, Στο Αμστερνταμ, στην Κοπεγχάγη, στο Μόναχο, στη Γενεύη, στο Παρίσι, με δύσκολες καιρικές συνθήκες μετακινούνται με το ποδήλατο και έρχονται εδώ για διακοπές και τους υποχρεώνουμε να μετακινηθούν με το αυτοκίνητο.
Στην συνέχεια ο κ. Μπακογιάννης αναφέρθηκε στο ΕΣΠΑ το οποίο μέσω των Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων οι Διαχειριστικές Αρχές θα δώσουν χρήματα για αστικές αναπλάσεις αναφέρθηκε όμως και στις ιδιωτικές επενδύσεις όπως οι πρωτοβουλίες τύπου JESSICA (με ιδιώτες επενδυτές σε συνεργασία με ΟΤΑ οι οποίοι μπορούν να πάρουν χαμηλότοκα δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και να υλοποιήσουν επενδύσεις ανταποδοτικού χαρακτήρα) ή και τα JASPERS, URBACT, ESPON4 και ειδικά στο HORIZON που είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα με πολλά χρήματα.
Ο κ. Μπακογιάννης ανέφερε ότι ήδη παρά πολλοί δήμοι συμμετέχουν σε προγράμματα όπως το ERASMUS, το Life, το Europe for Citizens είτε τα γνωστά μας ΕΤΠΑ.
Αναφέρθηκε όμως ιδιαιτέρως στο ERASMUS + αφού το τμήμα Βιώσιμης Κινητικότητας ως εργαστήριο πήρε ένα πρόγραμμα από την Ε.Ε. που ξεκινάει τώρα για να δείξει όπως είπε, πόσο μπροστά είναι η Ευρπώπη σε θέματα συμπεριφοράς.
Το Πολυτεχνείο στην Ελλάδα ανέλαβε μαζί με μια σειρά από εταίρους, να φτιάξει εγχειρίδια για εκπαιδευτές ποδηλάτων για όλα τα σχολεία της Ευρώπης και για καθηγητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, για το πως θα μπορούν να διδάσκουν στα παιδιά του δημοτικού, να κάνουν ποδήλατο, γιατί στην Ευρώπη θέλουν οι μαθητές στα σχολεία να πηγαίνουν με το ποδήλατο.
Οπως ανέφερε ο κ. Μπακογιάννης, έχουν δει από έρευνες που έχουν γίνει, ότι η αντίληψη των παιδιών που πηγαίνουν είτε περπατώντας είτε με το ποδήλατο πολλαπλασιάζεται όσο αφορά την συνειδησιακή τους μάθηση, αντίθετα από όταν ο μαθητής είναι κλεισμένος μέσα σε ένα αυτοκίνητο και να βλέπει από το ipod ή το tablet ένα παιδικό παιχνίδι μέχρι να φτάσει στο σχολείο.
Οταν λοιπόν συμμετέχει κάποιος στην πόλη κατά την μετακίνησή του καθημερινά αυτό είναι ένα σχολείο και η Ε.Ε. θέλει να το κάνει πράξη στις πόλεις
Ενα διάγραμμα πολύ σημαντικό για το πόσα χρήματα αναλογούν στις χώρες της Ε.Ε. για έργα τα οποία έχουν να κάνουν με το ποδήλατο τη βιώσιμη κινητικότητα και τις καμπάνιες πάνω στα ζητήματα βιώσιμη κινητικότητας
Με το κίτρινο είναι τα ποσά που θα δοθούν στις χώρες για ποδήλατο το κόκκινο για την βιώσιμη κινητικότητα γενικά και με μοβ για τις καμπάνιες που σχετίζονται με το ποδήλατο.
Η Ελλάδα παίρνει ένα πολύ μικρό κομμάτι για υποδομές μόνο για το ποδήλατο.
Παίρνει όμως ένα πολύ μεγάλο κομμάτι που σχετίζεται με βιώσιμη κινητικότητα γενικά γιατί η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με άλλες ανταγωνιστικές χώρες όπως η Ιταλία και η Γερμανία η οποία αν και είναι η #1 αυτοκινητοβιομηχανία στην Ευρώπη. Τα ποσά που θα πάρει δηλαδή στοχεύουν στο να πάρει μερίδιο των δρόμων που σήμερα ανήκουν στο αυτοκίνητο και να τα δώσει στο ποδήλατο.
Τέλος ο κ. Μπακογιάννης σημείωσε ότι το 2012 το Ευρωκοινοβούλιο υπολόγισε ότι πάνω από 2,2 δις τουριστικές διαδρομές με ποδήλατο θα γίνονται στην Ευρώπη με 44 δις ευρώ ετήσιο οικονομικό κέρδος για τις χώρες που θα αναπτύξουν τον ποδηλατικό τουρισμό
